مقاله کوتاه
شهرام پوردیهیمى
دوره 22، شماره 2 ، تیر 1391، صفحه 5-20
چکیده
در یک نشریه، در نگارش مقالات اهداف متفاوتى دنبال مى شود، در نشریات علمى پژوهشى انتخاب مقالات بر اساس محتواى علمى پژوهشى آن ها، یعنى اصالت مباحث، عرضة یافته هاى جدید، و ابداعات صورت مى گیرد. در مقالات با هدف بررسى متغیرهاى مسئلة تحقیق، دیدگاه هایى در چهارچوب نظرى و روش هایى به منظور تحلیل یافته ها بیان مى شود، بنا بر این ساختارى نظام ...
بیشتر
در یک نشریه، در نگارش مقالات اهداف متفاوتى دنبال مى شود، در نشریات علمى پژوهشى انتخاب مقالات بر اساس محتواى علمى پژوهشى آن ها، یعنى اصالت مباحث، عرضة یافته هاى جدید، و ابداعات صورت مى گیرد. در مقالات با هدف بررسى متغیرهاى مسئلة تحقیق، دیدگاه هایى در چهارچوب نظرى و روش هایى به منظور تحلیل یافته ها بیان مى شود، بنا بر این ساختارى نظام مند، به صورت روشن، قابلیت عرضة اطلاعات سودمند تحقیق را دارد، اطلاعاتى که در تعیین اعتبار مقالات علمى پژوهشى قضاوت مى شود. در این مقاله تلاش گردیده که، مقالات و گزارشات علمى پژوهشى؛ بر اساس نوع مسئله هاى تحقیق، دیدگاه ها، و روش هاى تبیین یافته هاى مورد بحث؛ توضیح داده و جنبه هایى به منظور تشخیص مقالات علمى پژوهشى از مقالات غیرپژوهشى مطرح شود. همچنین جامعة بین المللى تحقیقاتى، به منظور استاندارد کردن، به ساختارى نظام مند نظر دارد، که در انتها به آن پرداخته مى شود.
مقاله کوتاه
زهرا طاقى
دوره 22، شماره 2 ، تیر 1391، صفحه 21-30
چکیده
گزینش دانشجو در تحصیلات عالى و به تبع آن تحصیلات تکمیلى موضوع مهم و بحث برانگیزى است. امرى که هم به دلیل ماهیت موضوع و هم با نظر به شرایط کشور گریزناپذیر و توجیه پذیر است. مهمى که همه رشته هاى تحصیلى از جمله معمارى را در بر مى گیرد. در حال حاضر گزینش دانشجوى کارشناسى ارشد معمارى همانند رشت ههاى دیگر به صورت متمرکز است و سازمان سنجش آموزش ...
بیشتر
گزینش دانشجو در تحصیلات عالى و به تبع آن تحصیلات تکمیلى موضوع مهم و بحث برانگیزى است. امرى که هم به دلیل ماهیت موضوع و هم با نظر به شرایط کشور گریزناپذیر و توجیه پذیر است. مهمى که همه رشته هاى تحصیلى از جمله معمارى را در بر مى گیرد. در حال حاضر گزینش دانشجوى کارشناسى ارشد معمارى همانند رشت ههاى دیگر به صورت متمرکز است و سازمان سنجش آموزش کشور اجراى آن را بر عهده دارد. در این گزینش داوطلبان در دو آزمون مختلف و در دو مرحله شرکت مى کنند در سال های 1383 و1384 وزارت علوم در قالب طرحى با عنوان" آزمون تحصیلات تکمیلی"اجازة دخالت سى درصدى را به دانشگا ههاى متقاضى طرح صادر کرد. گروه معمارى دانشگاه شهید بهشتى در سال1383 از این طرح استفاده کرد و با دو سنجش دیگر علاوه بر سنجش متمرکز،در گزینش دانشجویان آن سال مداخله کرد، پنج سال بعد بااتمام تحصیلات پذیرفت هشدگان، در پژوهشى هر یک از سنجشهاىگزینش آن دوره اعتبارسنجى شد. مقالة حاضر در ابتدا نگاهى اجمالى است به شیوة متمرکز کنونى گزینش دانشجو در کارشناسى ارشد معمارى، و درادامه با تشریح مختصر چگونگى سنجش دانشگاه شهید بهشتى از معرفى شدگان مرحلة اول در طرح"آ ت ت"سال 1383 به بیان نتایج پژوهش مذکور پرداخته م ىشود و اجمالاً سنج شهاى مختلف گزینش این رشته بررسى مى شود
مقاله کوتاه
مریم اختیارى
دوره 22، شماره 2 ، تیر 1391، صفحه 31-46
چکیده
کیفیت و حتى کمیت شکل گیرى یک فضا تنها زمانى به موجودیتى اصیل و پایدار مى رسد که، به انسان توجه شود. در این صورت معمارى، مکانى انسانى براى زیست مى شود و ماندگارى آن نیز تضمین مى گردد. در علوم مختلف تلاشهاى بسیارى در زمینة انسا نگرا کردن محیط شده که در معمارى از آن استفاده مى گردد. در این پژوهش بر بخشى از این علوم یعنى روان شناسى محیط به ...
بیشتر
کیفیت و حتى کمیت شکل گیرى یک فضا تنها زمانى به موجودیتى اصیل و پایدار مى رسد که، به انسان توجه شود. در این صورت معمارى، مکانى انسانى براى زیست مى شود و ماندگارى آن نیز تضمین مى گردد. در علوم مختلف تلاشهاى بسیارى در زمینة انسا نگرا کردن محیط شده که در معمارى از آن استفاده مى گردد. در این پژوهش بر بخشى از این علوم یعنى روان شناسى محیط به ویژه در بخش نیازهاى انسانى تمرکز شده است تا از طریق آن بتوان رابطه اى صحیح براى طراحى و ارزیابى محیط به معماران عرضه کرد و به کیفیتى همه جانبه از انسان و خواست و نیاز او در فضا رسید. سال هاى بسیارى است که معماران سعى دارند نیاز انسان در فضا را بشناسند و آن را در معمارى بروز دهند. به این منظور نظریة مازلو در حیطة روان شناسى، راهبر بسیارى از نظریه پردازان حوزة محیط و معمارى و شهرسازى در تلاش براى دستیابى به کیفیتى انسانى بوده است. گرچه تئورى مازلو بنیاد نظریه هاى نیازهاى انسانى است، اما روان شناسان در میان علوم امروز با نقد این نظریه و طرح نظریه هاى دیگر، به پیشبرد کیفیت تعریف نیازها همت گمارده اند. هدف در این پژوهش آن است که، با مرور ادبیات نیازها و خواست ها در حیطة روان شناسى، فهم دقیق تر عوامل انسانى شکل گیرى فضا ممکن شود. به این منظور به شناخت نیاز و خواست در علم روان شناسى پرداخته مى شود و سپس نتایج معمارانة مستخرج از این ادبیات ذکر مى گردد. یافت ههاى این پژوهش نشان م ىدهد که، نیازها و خواس تهاى انسان امورى تفکی کشده و مجزا نیستند و سیستمى یکپارچه در زندگى انسان بروز مى دهند. معمارى نیز زمانى به گون هاى کامل و جامع با انسان رابطه برقرار مى کند که، سلسله مراتبى از همة نیازهاى فیزیکى، روانى، روحى، و معنایى او در آن برآورده شود و میان معمارى و انسان رابط هاى وجودى برقرار شود و معمارى آینة تمام نماى انسان باشد
مقاله کوتاه
محمد تحصیلدوست
دوره 22، شماره 2 ، تیر 1391، صفحه 47-60
چکیده
الزام و وابستگى معمارى پایدار به فن آورى پیشرفته در وجوه مختلفى از معمارى، پایدارى، فن آورى، تکنولوژى هاى ارزان یا در دسترس، و موضوعاتى از این قبیل حائز اهمیت است و از موضوعات روز تحقیقى است و در دیگر کشورها نیز بدان پرداخته مى شود. همبستگى معمارى پایدار و فن آورى به ویژه فن آورى هاى پیشرفته و گاه پیچیده، پایدارى را موضوعى دور از دسترس، ...
بیشتر
الزام و وابستگى معمارى پایدار به فن آورى پیشرفته در وجوه مختلفى از معمارى، پایدارى، فن آورى، تکنولوژى هاى ارزان یا در دسترس، و موضوعاتى از این قبیل حائز اهمیت است و از موضوعات روز تحقیقى است و در دیگر کشورها نیز بدان پرداخته مى شود. همبستگى معمارى پایدار و فن آورى به ویژه فن آورى هاى پیشرفته و گاه پیچیده، پایدارى را موضوعى دور از دسترس، غامض و فرادست مى نمایاند. حال آنکه مبانى پایدارى بر اصل ایجاد امکان بهره بردارى نسل حاضر و آتى و رفاه و سلامت آنان بنا شده و پیشرفت و حتى تعالى تکنولوژى نیز خود از شاخصه هاى این امر است. به همین دلیل لازم است رابطه و توالى و تقدم معمارى پایدار و فن آورى با یکدیگر سنجیده و دیده شود. به این منظور در بررسى وجوه مختلف پایدارى و مقاصد و روش هاى آن، لازم است نخست تعریف مشخصى از معمارى پایدار مطرح شود تا علاوه بر محدوده هاى آن، معیارهاى پایدارى مشخص و روابط آن با سایر مباحث، نظیر فن آورى، هرچند به اجمال قابل سنجش گردد. علاوه بر این ضرورى است فن آورى و وجوه آن در قالب زمان و جامعه نیز تعریف شود. بدین ترتیب مى توان روش به کارگیرى تکنولوژى یا مسیر تبدیل آن به فن آورى هاى بومى را واضح تر ترسیم کرد. تلاقى دو مبحث فوق پاسخ این سوال را خواهد جست که، آیا معمارى پایدار و تکنولوژى، به ویژه تکنولوژى پیشرفته، ملازم یکدیگرند و یا تفسیر دیگرى از چگونگى ارتباط جنبه هاى مختلف این دو مقوله باید در ذهن جاى گیرد
مقاله کوتاه
ناهید صادقى پى
دوره 22، شماره 2 ، تیر 1391، صفحه 61-78
چکیده
توجه خاصى شده است. به این منظور حاشیة بزرگرا هها، کنارخیابانها، فضاهاى خالى میان باف تهاى مسکونى، بخ شهاى فرسودة مناطق مختلف استفاده م ىشوند و از فضایى پرت و بیهوده، به فضایى سبز تغییر م ىیابند و در چهرة شهر اثر قابل ملاحظه اى بر جاى مى گذارند. با وجود این، مشاهدات نشان مى دهد که، نتوانست هاند شمار قابل توجهى از این گونه فضاهاى سبز را ...
بیشتر
توجه خاصى شده است. به این منظور حاشیة بزرگرا هها، کنارخیابانها، فضاهاى خالى میان باف تهاى مسکونى، بخ شهاى فرسودة مناطق مختلف استفاده م ىشوند و از فضایى پرت و بیهوده، به فضایى سبز تغییر م ىیابند و در چهرة شهر اثر قابل ملاحظه اى بر جاى مى گذارند. با وجود این، مشاهدات نشان مى دهد که، نتوانست هاند شمار قابل توجهى از این گونه فضاهاى سبز را از قطع هاى زمین و لک هاى سبز به مرتبة فضاى عمومى سبز ارتقا دهند. این فضاهاى سبز، بسترهاى بسیار مستعدى براى برخى از فعالی تهاى جمعى مردم هستند و م ىتوان آ نها را به فضاهایى سرزنده و پویا تبدیل کرد. به نظر مى رسد که، فراهم آوردن زمین ههایى براى برخى از رفتارها و کارکردهاى جمعى در ای نگونه فضاهاى سبز مى تواند به سرزنده کردن آ نها کمک کند. با این کار د لبستگى و علاقة مردم و بهان ههاى حضور و استفادة آ نها از فضاهاى سبز بیشتر م ىشود و این امر ضمن زنده و فعال کردن فضاهاى سبز، به رشد شخصیت افراد و بهبود روابط اجتماعى آنها کمک م ىکند. براى این منظور شایسته است که اولاً در روش برنامه ریزى و طراحى شهرى مرسوم در ایران تأمل و براى این فضاهاى شهرى اهمیت بالاترى قائل شود، ثانیاً در هنگام طراحى فضاهاى سبز با راهکارهاى معمارانه و خلاق، و پی شبینى برخى از فضاها و عناصر لازم و جوابگو براى عرضة برخى خدمات خاص به مردم، در پیشبرد نیات فوق به صورت عملى فعالیت شود. در مقالة حاضر به این مقوله توجه گردیده و به ذکر برخى ملاحظات و نکاتى پرداخته شده است که، شاید بتواند طراحان محیط را در راه نیل به هدف فوق یارى رساند.
مقاله کوتاه
شمین گلرخ
دوره 22، شماره 2 ، تیر 1391، صفحه 79-94
چکیده
وقوع هر پدیده اى، به دلیل تغییر در ویژگى هاى بافت، با همة ابعاد از « فرسودگى بافت » زندگى ساکنان آن پیوند دارد. بنا بر این پدیدة ابعاد مختلفى قابل تأمل است. منزلت یک بافت براى شهروندان، یعنى مکان زندگى آن ها، تنها وابسته به ویژگى ها و داشته هایى کالبدى و کارکردى نیست، بلکه وابسته به نسبتى است که فرد میان خود و ویژگى هاى مکان تعریف ...
بیشتر
وقوع هر پدیده اى، به دلیل تغییر در ویژگى هاى بافت، با همة ابعاد از « فرسودگى بافت » زندگى ساکنان آن پیوند دارد. بنا بر این پدیدة ابعاد مختلفى قابل تأمل است. منزلت یک بافت براى شهروندان، یعنى مکان زندگى آن ها، تنها وابسته به ویژگى ها و داشته هایى کالبدى و کارکردى نیست، بلکه وابسته به نسبتى است که فرد میان خود و ویژگى هاى مکان تعریف مى کند و بدین دلیل آن مکان برایش معنادار مى شود. چنان که گاه براى حفظ یک مکان و بهبود آن مى کوشد و گاه آن را رها مى کند. در این مقاله سخن از فرسودگى در نظر « مکان » بافت شهرى است، مفهوم بافت شهرى به مثابه گرفته مى شود و به وضعیت فرسودگى مکان با تأکید بر ابعاد معنایى آن و از موضع روان شناختى نگریسته مى شود. از این موضع، فرسودگى یک بافت وضعیتى است که در آن، معناى یک بافت براى شهروندان، از جایى مطلوب براى زندگى، به جایى نامطلوب تنزل مى یابد و فرد تمایلى به زندگى در آن مکان ندارد. موضوع معناى مکان در ادبیات نظرى تحت مفاهیم مختلفى مطرح شده است. آنچه در این مقاله بدان پرداخته خواهد شد، نسبتى است که این مکان ها با کانسپت"خود" و هویت فرد برقرار مى کند. از این رو با تکیه بر مفهومگ هویت مکانی" به بررسی چنین وضعیتى خواهیم پرداخت. مفهوم هویت مکانى در ادبیات روان شناسى پرداختن به اهمیت مکان در فرایند هویت یابى فرد است. مکآن هایى که افراد در آن هازندگى کرده اند بر ترجیحات محیطى آن ها و نوع مکانى که به دنبالش هستند یا ترجیح مى دهند تأثیر مى گذارد. برک ول چهار اصل را براى شکل گیرى هویت فرد برمى شمارد: نیاز به تمایز، تداوم، عزت نفس، و خودکارایى. مطالعات نشان داده است که همة این ابعاد هویت، جنبة مکانى دارند. بدین دلیل فرسودگى مکان را مى توان در قالب وضعیتى توصیف کرد که طى آن، فرد ارزیابى اى منفى از نسبت میان خود و مکان دارد. یا به بیان دیگر براى فرد به واسطة وجود آن مکان، احساس تمایز، تداوم، عزت نفس، و خودکارایى حاصل نمى شود.
مقاله کوتاه
علیرضا فلاحى؛ عبدالمجید خورشیدیان
دوره 22، شماره 2 ، تیر 1391، صفحه 95-106
چکیده
تجارب نشان مى دهد که، على رغم تلاش هاى صورت گرفته براى ارتقاى برنامه هاى بازسازى پس از وقوع سوانح، غالباً این برنامه ها پاسخ گوى نیازهاى اساسى آسیب دیدگان نیست و باید به طور اساسى بازنگرى شوند. از جمله مهم ترین شیوه هاى ارتقاى برنامه هاى بازسازى، ارزیابى پس از اجراى آن ها است. با این ارزیابى، که هدف آن یادگیرى است، و در پى آن، با بررسى ...
بیشتر
تجارب نشان مى دهد که، على رغم تلاش هاى صورت گرفته براى ارتقاى برنامه هاى بازسازى پس از وقوع سوانح، غالباً این برنامه ها پاسخ گوى نیازهاى اساسى آسیب دیدگان نیست و باید به طور اساسى بازنگرى شوند. از جمله مهم ترین شیوه هاى ارتقاى برنامه هاى بازسازى، ارزیابى پس از اجراى آن ها است. با این ارزیابى، که هدف آن یادگیرى است، و در پى آن، با بررسى تجربیات گذشته و شناخت تأثیرات پروژه هاى انجام شده، نتایج ارزشمندى براى بهبود پروژه هاىآتى در اختیار ما خواهد بود. در تحقیق حاضر، ضمن بررسى مدیریت بازسازى پس از زلزلة فرودین سال 1385 لرستان، با استخراج سیاست ها و رویکردهاى مدیریتىِ تأمین سرپناه در مناطق روستایى، به ارزیابى میزان رضایت آسیب دیدگان پرداخته مى شود. این تحقیق با هدف آمورش درس ها و راهکارهایى براى ارتقاى برنامه هاى بازسازى خانه ها در مناطق روستایى، مبتنى بر دو بخش نظرى و میدانى است و در آن از دو نگرش توصیفى و علّى بهره گرفته شده است. بدین منظور با استناد به نتایج حاصل از مطالعات میدانى دو سال پس از وقوع سانحه، ضمن ارزیابى نکات مثبت و منفى اقدامات، میزان رضایت آسیب دیدگان از خانه هاى بازسازى شده و شاخص هاى مرتبط با آن بررسى خواهد شد. در نهایت، بر لزوم تدوین برنام ههاى بازسازى با نگاهى هم هجانبه و کل ىگرا با در نظر داشتن نیازهاى اساسى آسی بدیدگان تأکید و تحقق اهداف بازسازى هم هجانبه مستلزم برنام هاى دقیق و درازمدت، با در نظر داشتن نیازهاى اقتصادى، اجتماعى، فرهنگى و روانى آسی بدیدگان، در کنار نیازهاى کالبدى و فضایى آنان دانسته مى شود.
مقاله کوتاه
رضا ابوئى؛ حمیدرضا جیحانى
دوره 22، شماره 2 ، تیر 1391، صفحه 107-117
چکیده
باغ تاریخى جداى از غناى طبیعى، که ممکن است در بطن خود داشته باشد، به دلیل ارزش هاى فضایى کالبدى و تاریخى فرهنگى نیازمند صیانت و حفاظت است. در عین حال این گونة فضاىِ طرح اندازى شده، به دلیل برخى تفاوت ها با گونه هاى دیگر یا دست کم برخى ویژگى هاى ماهوى خود، از جمله حضور گستردة عناصر زنده و رشدکننده و وابستگىِ فراتر از استقرار بر زمین و ...
بیشتر
باغ تاریخى جداى از غناى طبیعى، که ممکن است در بطن خود داشته باشد، به دلیل ارزش هاى فضایى کالبدى و تاریخى فرهنگى نیازمند صیانت و حفاظت است. در عین حال این گونة فضاىِ طرح اندازى شده، به دلیل برخى تفاوت ها با گونه هاى دیگر یا دست کم برخى ویژگى هاى ماهوى خود، از جمله حضور گستردة عناصر زنده و رشدکننده و وابستگىِ فراتر از استقرار بر زمین و خاک که ریشه در ماهیت آن دارد، در کنار هر فعالیت مبتنى بر حفاظت، نیازمند انواع اقداماتى متفاوت و مربوط به خود است. چنان که در سطح جهانى، منشور فلورانس، تحت عنوان متمم منشور ونیز، در زمینة حفاظت از باغ تاریخى و با نگاه به ویژگى هاى ذاتى آن تدوین شده است. در این مقاله با نظر به حوزه هاى اشاره شده، نگارندگان در پى روشن کردن مقدمات مرمت یک باغ تاریخى ایرانى هستند. مقدماتى که پرداختن به آن ها شرط نزدیک شدن به حوزة مرمت این نوع باغ تاریخى محسوب مى شود. هدف در مقالة حاضر دستیابى به نقاط دشوار و بغرنج و شناخت آن ها است و براى این منظور مطالعه و شناخت موضوعاتى چون ارتباط باغ با زمین، رشد و تغییر و تحول گیاهان، و نقش محورى آب مد نظر است.
