«سرقت ادبی» به سادگی به این معنا است:
استفاده از کار دیگری بدون ارجاع دادن به آن یا ارائه ایده یا کار موجود از شخص دیگری به عنوان ایده جدید و بدیع به نام خود.
همه موارد زیر سرقت علمی محسوب می‌شوند:
- ارائه یا انتشار کار دیگران را به نام خود.
- کپی کردن کلمات یا ایدههای شخص دیگری بدون دادن ارجاع.
- ذکر اطلاعات نادرست در مورد منبع.
- تغییر کلمات اما کپی کردن ساختار جمله یک منبع بدون ذکر منبع.
- کپی کردن کلمات یا ایدههای زیادی از یک منبع که اکثریت کار شما را تشکیل می‌دهد، چه ارجاع بدهید یا نه.
- تصاویر و اشکال: استفاده از تصویر، شکل‌ها و نمودارها در کار خود بدون دریافت مجوز مناسب و ارائه استناد مناسب، سرقت ادبی است. نویسندگان باید در صورت لزوم برای استفاده از هر یک از تصاویر، اشکال و غیره از صاحب اثر اجازه کتبی بگیرند.
بررسی شباهت توسط سامانه‌های سمیم نور و iThenticate
سیاست مجله صُفه، «مبارزه با سرقت علمی» است. به این منظور مشابهت یابی از طریق سامانه‌های سمیم نور برای بخش‌های فارسی و iThenticate برای چکیده انگلیسی انجام می‌شود.
سیاست برخورد و اقدام در مقابل سرقت ادبی
این مجله بررسی شباهت را بر روی هر نسخه ارسالی مقاله را قبل از فرآیند داوری توسط همتایان انجام می‌دهد و مراحل زیر بر اساس مقدار مشابهت انجام می‌شود:
- در صورتی که نسخه ارسالی مقاله درجات کمی از مشابهت داشته باشد، برای اصلاح به نویسنده بازگردانده می‌شود. نویسنده می‌تواند پس از حذف و اصلاح تمامی موارد شباهت‌ها و بازنوشتار مجدد محتوا، نسخه مقاله را دوباره ارسال کند. پس از بازنگری، برای جلوگیری از هرگونه سرقت ادبی احتمالی و کپی برداری از هر گونه اطلاعات منتشر شده، بررسی دقیق بیشتری بر روی نسخه ارسالی مجدد انجام خواهد شد.
- اگر درصد مشابهت محتوا بسیار زیاد باشد، نسخه ارسالی مقاله رد می‌شود و مقاله اساسا برای بررسی و انتشار مدنظر قرار نخواهد گرفت.
در مواردی که سرقت ادبی در مراحل بعدی کشف شود، تمامی اقدامات مربوط به مقابله با این سوءرفتار پژوهشی انجام خواهد شد. اگر وسعت سرقت ادبی پس از انتشار بیش از حد تشخیص داده شود، مقاله بازپس‌گرفته و سلبِ اعتبار خواهد شد. راهنمای کمیته اخلاق در انتشار (COPE)، در شناسایی و برخورد با سرقت علمی در نسخه ارسالی مقاله و نیز راهنمای کمیته مذکور در برخورد با مقاله منتشرشده مبنای تصمیم‌گیری و اقدام خواهد بود.
توصیه برای نویسندگان
- همیشه منابع را به درستی ذکر کنید و به ایدههای دیگران استناد کنید.
- همه مراجع باید حاوی اطلاعات کامل کتابشناختی باشند.
- تمام منابع ذکر شده در متن باید در فهرست کتابنامه ذکر شود و بالعکس.
- هر جا که بیش از 6 کلمه متوالی کپی شود، باید از علامت نقل قول و درج منبع اولیه استفاده شود.
- برای استفاده مجدد از محتوای محافظت شده با حق نسخه برداری باید از سایر نویسندگان/ناشران اجازه گرفته باشید.
