1
دانشیار دانشکدة معمارى و شهرسازى دانشگاه شهید بهشتى
2
کارشناس ارشد بازسازى پس از سانحه، دانشکدة معمارى و شهرسازى، دانشگاه شهید بهشتى
چکیده
تجارب نشان مى دهد که، على رغم تلاش هاى صورت گرفته براى ارتقاى برنامه هاى بازسازى پس از وقوع سوانح، غالباً این برنامه ها پاسخ گوى نیازهاى اساسى آسیب دیدگان نیست و باید به طور اساسى بازنگرى شوند. از جمله مهم ترین شیوه هاى ارتقاى برنامه هاى بازسازى، ارزیابى پس از اجراى آن ها است. با این ارزیابى، که هدف آن یادگیرى است، و در پى آن، با بررسى تجربیات گذشته و شناخت تأثیرات پروژه هاى انجام شده، نتایج ارزشمندى براى بهبود پروژه هاىآتى در اختیار ما خواهد بود. در تحقیق حاضر، ضمن بررسى مدیریت بازسازى پس از زلزلة فرودین سال 1385 لرستان، با استخراج سیاست ها و رویکردهاى مدیریتىِ تأمین سرپناه در مناطق روستایى، به ارزیابى میزان رضایت آسیب دیدگان پرداخته مى شود. این تحقیق با هدف آمورش درس ها و راهکارهایى براى ارتقاى برنامه هاى بازسازى خانه ها در مناطق روستایى، مبتنى بر دو بخش نظرى و میدانى است و در آن از دو نگرش توصیفى و علّى بهره گرفته شده است. بدین منظور با استناد به نتایج حاصل از مطالعات میدانى دو سال پس از وقوع سانحه، ضمن ارزیابى نکات مثبت و منفى اقدامات، میزان رضایت آسیب دیدگان از خانه هاى بازسازى شده و شاخص هاى مرتبط با آن بررسى خواهد شد. در نهایت، بر لزوم تدوین برنام ههاى بازسازى با نگاهى هم هجانبه و کل ىگرا با در نظر داشتن نیازهاى اساسى آسی بدیدگان تأکید و تحقق اهداف بازسازى هم هجانبه مستلزم برنام هاى دقیق و درازمدت، با در نظر داشتن نیازهاى اقتصادى، اجتماعى، فرهنگى و روانى آسی بدیدگان، در کنار نیازهاى کالبدى و فضایى آنان دانسته مى شود.
انصاریان، مسعود و ابوالفضل ذاکرى. گزارش داخلى اجراى طرح ساماندهى جزیرة آبادان. بنیاد مسکن انقلاب اسلامى، دفتر فنى و مطالعات منطقه اى، 1372.
آیسان، یاسمین و یان دیویس. معمارى و برنامه ریزى بازسازى. ترجمة علیرضا فلاحى، تهران: دانشگاه شهید بهشتى، 1382.
پرتوى، پروین. ارزیابى بازسازى شهر فردوس با تکیه بر تحلیل آسیب پذیرى آن در برابر زلزله. بنیاد مسکن انقلاب اسلامى، مرکز مطالعات مقابله با سوانح طبیعى ایران، 1373.
پژوهشکدة سوانح طبیعى و بنیاد مسکن انقلاب اسلامى، گزارش داخلی مستند سازى نواحى مسکونى و تجارى مناطق زلزله زدة استان لرستان. ج 20، تهران، 1386.
خورشیدیان، عبدالمجید.« طراحى مشارکتى جهت بازسازى مساکن روستایى استان لرستان پس از زلزلة 1385». در سومین کنفرانس بین المللى مدیریت جامع بحران در حوادث غیرمترقبة طبیعى. تهران، بهمن 1386.
زرگر، اکبر. گزارش طرح پژوهشى بررسى بازسازى روستاهاى جن گزدة استان خوزستان. دفتر فنى آموزش و پژوهش دانشکدة معمارى و شهرسازى
دانشگاه شهید بهشتى، 1370.
طاهرى، مژگان و محمد علیزمانى. گزارش طرح پژوهشى ارزیابى معمارى مسکن در بازسازى مناطق آسیب دیده (زلزله هاى اردبیل، بجنورد، قائن ). بنیاد مسکن انقلاب اسلامى، 1382.
فلاحى، علیرضا. معمارى سکونتگاه هاى موقت پس از سوانح. تهران: دانشگاه شهید بهشتى، 1386.
Aysan, Yasemin.“Homeless in 42 m2”, in Open House International, Vol.12. No.3 (1987), pp.21-25
Barakat,Sultan. Rebuilding and Resettlement, 9 Years Later: A Case-study of the Contractor Built Reconstruction in Yemen Following the 1982 Dhamar Earthquake, Institute of Advanced Architectural Studies, University of York, 1993.
Coburn, A.W. & J.D.L. Leslie. & A. Tabban. “Reconstruction and resettlement 11 years later: A case study of Bingol province, Eastern Turkey”, in Proceedings of International Symposium on earthquake relief, Zurich (1984), pp. 49-56
D’Souza, Frances. “Recovery Following the Gediz Earthquake: A Study of Four Villages of Western Turkey”, in Disasters,Vol.10. No.1 (1986), pp.35-52
IDNDR. “Glossary of Terms: Participatory Approaches to Monitoring the Environment“, in International Workshop on: Methodology Design for Community-Based Monitoring & Evaluation, Workshop Document, < http:// siteresources.worldbank.org>, Nigeria, 1996.
Johnson, C. & G. Lizarralde & C. Davidson. ”Learning Oriented evaluation of Reconstruction Projects”, in Proceedings of the Second International Conference on Post-Disaster reconstruction: Planning for Reconstruction, Coventry: Coventry University, 2004.
Lizarralde, Gonzalo.”Organization Design, Performance & Evaluation of Post-Disaster Reconstruction Projects”, i-Rec Conference Proceedings, Improving Post-disaster Reconstruction in Developing Countries. Montreal: University of Montreal, 2002.
UNCHS. Guidelines for the Evaluation of Post Disaster Programmes: A Resource Guide, HABITAT A Publication of the Risk and Disaster Management, Nairobi, Kenya, 2001.
فلاحى, علیرضا, & خورشیدیان, عبدالمجید. (1391). ارزیابى میزان رضایت ساکنان از بازسازى مساکن روستایى استان لرستان پس از زلزلة فروردین سال 1385. صفه, 22(2), 95-106.
MLA
علیرضا فلاحى; عبدالمجید خورشیدیان. "ارزیابى میزان رضایت ساکنان از بازسازى مساکن روستایى استان لرستان پس از زلزلة فروردین سال 1385". صفه, 22, 2, 1391, 95-106.
HARVARD
فلاحى, علیرضا, خورشیدیان, عبدالمجید. (1391). 'ارزیابى میزان رضایت ساکنان از بازسازى مساکن روستایى استان لرستان پس از زلزلة فروردین سال 1385', صفه, 22(2), pp. 95-106.
VANCOUVER
فلاحى, علیرضا, خورشیدیان, عبدالمجید. ارزیابى میزان رضایت ساکنان از بازسازى مساکن روستایى استان لرستان پس از زلزلة فروردین سال 1385. صفه, 1391; 22(2): 95-106.