در این نوشتار به مشکلات اقلیمی مناطق کویری و ناسازگار بودن آن برای زندگی، و یازده اصل به کار رفته در معماری شهر زواره برای مقابله با شرایط نامناسب اقلیمی اشاره شده است. اصول اول و دوم به انتخاب محل و جهت گیری مجموعه اختصاص دارد. اصول سوم و چهارم به شکل گیری بافت شهر، تراکم و معابر آن می پردازد. اصول پنج و شش به عملکرد حیاط و فضای سبز به ...
بیشتر
در این نوشتار به مشکلات اقلیمی مناطق کویری و ناسازگار بودن آن برای زندگی، و یازده اصل به کار رفته در معماری شهر زواره برای مقابله با شرایط نامناسب اقلیمی اشاره شده است. اصول اول و دوم به انتخاب محل و جهت گیری مجموعه اختصاص دارد. اصول سوم و چهارم به شکل گیری بافت شهر، تراکم و معابر آن می پردازد. اصول پنج و شش به عملکرد حیاط و فضای سبز به عنوان منبع تامین هوای خنک هر واحد مسکونی و اصل هفتم به معرفی چهار صفه، سمبل زواره و عامل مکش هوای خنک حیاط به درون اتاق ها پرداخته است. اصول هشتم و نهم شیوه های استفاده بهینه از آفتاب را به عنوان منبع انرژی گرمایی و روش حفظ گرما و خنکی هوای اتاق ها معرفی می نماید. اصل دهم به علل استفاده از پشت بام و حیاط شب های تابستان کویر و اصل یازدهم به اهمیت وجود زیرزمین ها در اوج گرمای ظهر تابستان اختصاص دارد. در تدوین گزارش حاضر، از نتایج پژوهش های به عمل آمده در مورد وضعیت اقلیمی و معماری زواره در سال 1367 استفاده شده است. در خاتمه، بافت جدید شهر، بر اساس یازده اصل فوق،با بافت سنتی مقایسه و ناتوانی آن در برابر شرایط دشوار کویر، مورد بررسی قرار گرفته است.
مکان یابی، نحوه و شکل استقرار، اندازه ی مجتمع های زیستی و ارتباط صحیح آن با طبیعت و تنظیم شرایط محیطی، با استمداد از توان بالقوه مکان، از ابعاد مهم در برنامه ریزی و طراحی مجموعه های زیستی با ساختار مبتنی بر بوم شناسی محسوب می گردد.ساختار شهرها و آبادی های سنتی ایران، مبتنی بر ویژگی های بوم و شرایط محیطی بوده است. هماهنگی آن ها با طبیعت ...
بیشتر
مکان یابی، نحوه و شکل استقرار، اندازه ی مجتمع های زیستی و ارتباط صحیح آن با طبیعت و تنظیم شرایط محیطی، با استمداد از توان بالقوه مکان، از ابعاد مهم در برنامه ریزی و طراحی مجموعه های زیستی با ساختار مبتنی بر بوم شناسی محسوب می گردد.ساختار شهرها و آبادی های سنتی ایران، مبتنی بر ویژگی های بوم و شرایط محیطی بوده است. هماهنگی آن ها با طبیعت با هدف بهره مندی از توان بالقوه مکان و پرهیز از موقعیت های نامناسب با زیست، حاوی نکات و درس های ارزشمندی از لحاظ طراحی مجتمع های زیستی است.این مقاله با هدف معرفی ساختار بوم شناسی شهرهای سنتی مرکزی ایران، به مطالعه ی این ویژگی پرداخته است.
از دیرباز، درس تاریخ معماری بخشی از برنامه های آموزشی مدارس معماری را تشکیل می داده است. نوشتار حاضر به بررسی جایگاه این درس و فواید آن در دانشکده های معماری پرداخته است. این نوشتار همچنین به خلایی که در حال حاضر از نقطه نظر کاربرد مباحث تاریخی در زمینه طراحی معمار وجود دارد، به تاریخچه ی آموزش کلاسیک، به برنامه های درسی قبل و بعد از ...
بیشتر
از دیرباز، درس تاریخ معماری بخشی از برنامه های آموزشی مدارس معماری را تشکیل می داده است. نوشتار حاضر به بررسی جایگاه این درس و فواید آن در دانشکده های معماری پرداخته است. این نوشتار همچنین به خلایی که در حال حاضر از نقطه نظر کاربرد مباحث تاریخی در زمینه طراحی معمار وجود دارد، به تاریخچه ی آموزش کلاسیک، به برنامه های درسی قبل و بعد از انقلاب فرهنگی در دانشکده های معماری توجه نموده و در مجموع آموزش به صورت زمان محوری (کرونولوژیک) تاریخ را زیر سوال می برد. در نهایت توصیه می شود که اولا در مدارس معماری ایران باید درس تاریخ از وجه جنبه های ملی آن را مورد تاکید قرار گیرد، در ثانی در شیوه ی آموزش آن نیز لازم است تجدید نظر اصولی به عمل آید. از دیگر پیشنهادات مطرح شده، ارائه ی درس جدید تحت عنوان طراحی تاریخی است.
ارگ بم یکی از استحکامات ایران است که در ضلع غربی دشت لوت استقرار یافته است. این محل از ایستگاه های مهم دسترسی از کویر به سیستان و بلوچستان به شمار می رود. استحکامات بم از وجه تدابیر و طراحی مهندسی جنگ واجد ویژگی های گوناگونی است که امروزه نیز در مهندسی جدید نظامی از آن بهره گیری می شود. جلو آمدگی دیوار دفاعی شهر بست در ضلع شرقی ارگ بم ...
بیشتر
ارگ بم یکی از استحکامات ایران است که در ضلع غربی دشت لوت استقرار یافته است. این محل از ایستگاه های مهم دسترسی از کویر به سیستان و بلوچستان به شمار می رود. استحکامات بم از وجه تدابیر و طراحی مهندسی جنگ واجد ویژگی های گوناگونی است که امروزه نیز در مهندسی جدید نظامی از آن بهره گیری می شود. جلو آمدگی دیوار دفاعی شهر بست در ضلع شرقی ارگ بم که در یک ارتفاع محدود طبیعی بنا شده حکایت از هوش والا و فهم نیاکان ما دارد. در این قسمت آنان با حداقل امکانات، حداکثر استفاده دفاعی را برده اند. به عبارت دیگر از گل که ارزانترین و پست ترین مواد مصالح ساختمانی است جواهر معماری ساخته اند. امروزه از این روشها نیز در استحکامات جدید بهره گیری می شود. جلورفتگی زنجیره دفاعی عراق در استحکامات شلمچه که معروف به نونی هلالی بود و همچنین استحکامات حاشیه دریایی شهر تل آویو- پایتخت رژیم اشغالگر قدس- و ... نمونه هایی از این موارد به شمار می روند. مجموعه این تدابیر در مهندسی نظامی جدید، تحت مبحث دفاع غیر عامل (Passive Defense)مورد بررسی قرار می گیرد که این نوشتار به صورت مجمل به آن می پردازد.
ابعاد متافیزیکی معماری به همان اندازه ی ابعاد فیزیکی سابقه و اهمیت داشته است. افلاطون در مدینه فاضله خود روی این جنبه تاکید می نماید، ویلیام بلیک شاعر انگلیسی در شعری اورشلیم را شهر خدا می خواند و در نزد متفکرین اسلامی نیز به همین ترتیب این جنبه اهمیت می یابد.در مقاله حاضر به چهار وجه از ابعاد متعدد متافیزیکی معماری اسلامی پرداخته ...
بیشتر
ابعاد متافیزیکی معماری به همان اندازه ی ابعاد فیزیکی سابقه و اهمیت داشته است. افلاطون در مدینه فاضله خود روی این جنبه تاکید می نماید، ویلیام بلیک شاعر انگلیسی در شعری اورشلیم را شهر خدا می خواند و در نزد متفکرین اسلامی نیز به همین ترتیب این جنبه اهمیت می یابد.در مقاله حاضر به چهار وجه از ابعاد متعدد متافیزیکی معماری اسلامی پرداخته می شود. این وجوه عبارتند از: نقش متافیزیکی رنگ، نقش و طرح در معماری اسلامی، و سرانجام نقش آموزش های اخلاقی و حرفه ای در نزد معماران مسلمان.
تحقیق در شاخه های گوناگون هنرهای اسلامی بدون شک امری ضروری است. در سایه چنین پژوهشی می توان معانی این هنرها را دریافت کرد و از ویژگی های هر یک به دیگری راه برد. نوشتار حاضر می کوشد تا وجود معنی و حکمت را در طرح نقوش دوگانه هندسی و گیاهی که مدت ها مورد انکار بوده، دریافته و آن را به پژوهندگان و علاقمندان معرفی نماید. ناگفته نماند که مکاشفه ...
بیشتر
تحقیق در شاخه های گوناگون هنرهای اسلامی بدون شک امری ضروری است. در سایه چنین پژوهشی می توان معانی این هنرها را دریافت کرد و از ویژگی های هر یک به دیگری راه برد. نوشتار حاضر می کوشد تا وجود معنی و حکمت را در طرح نقوش دوگانه هندسی و گیاهی که مدت ها مورد انکار بوده، دریافته و آن را به پژوهندگان و علاقمندان معرفی نماید. ناگفته نماند که مکاشفه جدی و تجربه ی عملی شخصی نخستین گام در جهت شناخت حقیقت نقوش است و تنها پس از چنین جستجویی است که اتحاد و پیوند با این هنر متعالی فراهم می آید.
معماری گذشته ایران سرشار از معنویت، غنا و زیبایی است. در حالی که معماری معاصر ما با از دست دادن هویت خویش، فاقد ارزش های نهفته در معماری سنتی است. چه عواملی موجد این تفاوت فاحش است؟ و در میان آن ها نقش آموزش در شکل گیری شخصیت معمار به عنوان شکل دهنده اصلی فضاهای معماری و شهری به چه میزان است؟نوشتار حاضر ضمن توجه به تفاوت بستر و زمینه کار ...
بیشتر
معماری گذشته ایران سرشار از معنویت، غنا و زیبایی است. در حالی که معماری معاصر ما با از دست دادن هویت خویش، فاقد ارزش های نهفته در معماری سنتی است. چه عواملی موجد این تفاوت فاحش است؟ و در میان آن ها نقش آموزش در شکل گیری شخصیت معمار به عنوان شکل دهنده اصلی فضاهای معماری و شهری به چه میزان است؟نوشتار حاضر ضمن توجه به تفاوت بستر و زمینه کار معمار معاصر با معمار سنتی و دشواری هایی که معمار معاصر با آن روبروست، به تحولات آموزش معماری از شیوه سنتی به آموزش نوین و پی آمدهای مهم آن اشاره می کند. آن گاه با نگاهی اجمالی به هدف محتوایی دروس در دانشکده های معماری، ارتقای کیفیت آموزش را در ارائه اطلاعات و روش طراحی ممکن و دست یافتنی دانسته، و در نهایت با طرح ارتباط شخصیت معنوی هنرمند با هنرش، عدم توجه به پرورش شخصیت معنوی و انسانی دانشجو را به عنوان عمده ترین مشکل آموزشی هنر و معماری معاصر مطرح می نماید.
شهرها به عنوان مراکز انتظام بخش قلمروها، همواره در ایران قدرتی بوده اند که به ناچار تاریخی پرفراز و نشیب داشته اند. نیشابور از کهن ترین شهرهای ایران که تا به امروز به جای مانده، سرگذشتش گویی سرگذشت ایران زمین است. شهری که قدمت آن شاید به اندازه ی قدمت سرزمین ایران باشد. در زمان ساسانیان با ساختاری شامل کهن دژ، شارستان و ربض، شهری پرآوازه ...
بیشتر
شهرها به عنوان مراکز انتظام بخش قلمروها، همواره در ایران قدرتی بوده اند که به ناچار تاریخی پرفراز و نشیب داشته اند. نیشابور از کهن ترین شهرهای ایران که تا به امروز به جای مانده، سرگذشتش گویی سرگذشت ایران زمین است. شهری که قدمت آن شاید به اندازه ی قدمت سرزمین ایران باشد. در زمان ساسانیان با ساختاری شامل کهن دژ، شارستان و ربض، شهری پرآوازه بوده است. در دوران اسلامی مرکزی قدرتمند بوده که علاوه بر انتظام بخشی به قلمروی پهناور (خراسان بزرگ)، در تغییرات سیاسی و اجتماعی ایران و در سرزمین های حکومت شرقی اسلامی نقش فعال داشته است.نیشابور که در دوران باستان بر مبنای یک الگوی اعتقادی و نمادین، به شکل رقعه شطرنج بنیاد نهاده شده بود، همین طرح را در دوره ی اسلامی در ربض ادامه داده است. در گستره ای به ابعاد یک فرسنگ در یک فرسنگ با بازارها و چارسوهای متعدد و فزون بر پنجاه دروازه و سیصد کوچه و محلاتی به بزرگی نصف شیراز با شبکه آبرسانی و قنات هایی که شهره بوده اند. نیشابور به واسطه ی معادن و صنعتگران، بازارها و کاروانسراها و حجم کالا، مدارس و مساجد و سایر مراکز اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خود زبانزد بوده است.این شهر علی رغم ویرانی های متعددی که پیش از حمله ی مغول به آن روی می آورد و نیز با خاک یکسان شدنش در پی حمله مغول، دیگر بار همچون ققنوسی سر از خاکستر خود برداشته و تا به امروز به زندگی ادامه داده است. نیشابور اسطوره شهرهای ایران و سرزمین ایران است.مقاله ی حاضر کوششی در بررسی سیر تحولات تاریخی نیشابور از آغاز پیدایش تا حمله مغول است.
