مقاله پژوهشی معماری
از تجسدیافتگی و بدنمندی تا تن یافتگی بازاندیشی نقش بدن در تاریخ تحول نظریۀ معماری غرب

سیده سعیده حسینی زاده مهرجردی؛ حمید میرجانی؛ حمید ندیمی

دوره 33، شماره 3 ، مهر 1402، صفحه 5-24

https://doi.org/10.48308/sofeh.2023.219885.0

چکیده
  در رویکردهای علوم شناختی نوین در سه دهة اخیر به نقش اثرگذار بدن در فرایندهای شناختی اشاره شده است؛ نقشی که قرن‌ها با سیطرة دوئالیسم ذهن ـ بدن در حوزه‌های شناختی و فکری مانند اندیشة معماری مغفول مانده است؛ درحالی‌که در این رویکردها بدن نقطة کانونی کشف و شناخت جهان است. این شناخت از مسیر تعامل بین خرده‌جهان محسوس و قابل‌درکی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی معماری
تقابل نحوۀ تأثیرگذاری فرهنگ و اقلیم بر کالبد معماری خانه های تاریخی دوران قاجار در اقلیم های «سرد و کوهستانی» و «گرم و خشک»

محمدرضا نامداری؛ علی مشهدی؛ آیلا سینایی

دوره 33، شماره 3 ، مهر 1402، صفحه 25-42

https://doi.org/10.48308/sofeh.2023.229641.1214

چکیده
  کالبد خانه‌‌های تاریخی در ایران، بسته به مکان قرارگیری و بافت زمینه‌ای، همواره متأثر از عوامل مختلف بوده‌اند. عوامل فرهنگی، باورهای دینی، آیین‌‌ها، رویکردهای مذهبی، امنیت اجتماعی، و آسایش اقلیمی بخشی از این عوامل هستند که به‌صورت‌های مختلف بر کیفیت فضاهای داخل خانه و شاخص‌های فرم کالبدی آن اثر گذاشته‌اند. جهت‌‌گیری خانه، ...  بیشتر

مقاله پژوهشی معماری
ارزیابی تأثیر سایه بر آسایش حرارتی فضای باز و تعیین محدودۀ آسایش حرارتی

شهرزاد طالب صفا؛ مسعود طاهری شهرآئینی؛ شیائوشان یانگ؛ محمدرضا ربیعی

دوره 33، شماره 3 ، مهر 1402، صفحه 43-59

https://doi.org/10.48308/sofeh.2023.228327.1190

چکیده
  رشد سریع شهرنشینی در دوران معاصر ضرورت و نیاز روانی انسان را به حضور در فضاهای باز افزایش داده است. یکی از مهم‌ترین اصول طراحی فضاهای باز توجه به آسایش حرارتی در جهت ارتقای کیفیت فضا و جلب رضایت بیشتر کاربران است. عوامل متعددی بر کیفیت آسایش حرارتی فضاهای باز اثر می‌گذارند که، در این میان، سایه‌اندازی یکی از مهم‌ترین آنهاست. این ...  بیشتر

مقاله پژوهشی معماری
بررسی سیستماتیک پژوهش‏ های حوزۀ مدل سازی تخلیه از ساختمان در هنگام حریق و تبیین چارچوب معماری ایمن از منظر تخلیه

عاطفه امیدخواه؛ محمدرضا بمانیان؛ محمدرضا حافظی

دوره 33، شماره 3 ، مهر 1402، صفحه 61-78

https://doi.org/10.48308/sofeh.2023.232080.1266

چکیده
  طراحی مسیرهای خروج برای تخلیة اضطراری به‌هنگام رخداد حریق یکی از موضوع‌های عملکردی طراحی معماری است. امروزه می‌توان عملکرد ساختمان در خروج ایمن افراد به‌هنگام شرایط اضطراری حریق را با ابزار «مدل‌سازی تخلیه» سنجید. پژوهش حاضر با هدف بررسی سیستماتیک پژوهش ‏های انجام‌شده در حوزة مدل‌سازی تخلیه از ساختمان در هنگام حریق انجام ...  بیشتر

مقاله پژوهشی برنامه ریزی شهری
نقش فضاهای عمومی درون محله ای در ارتقای مشارکت اجتماعی مطالعۀ موردی: محلۀ کوی نصر تهران

محمد مهدی عزیزی؛ رضا پیرکار

دوره 33، شماره 3 ، مهر 1402، صفحه 79-98

https://doi.org/10.48308/sofeh.2023.229956.1222

چکیده
  فضاهای عمومی در ارتقای مشارکت اجتماعی شهروندان در توسعة محله‌ای شهرها می‌توانند نقش تعیین‌کننده داشته باشند. در این زمینه عوامل و معیارهای مختلفی، نظیر تعاملات اجتماعی، سلامت محیط، هویت و حس تعلق، امنیت و ایمنی، اعتماد عمومی، رفاه و توسعة اقتصاد محلی، دسترسی مناسب، تنوع خدمات شهری، و کیفیت زندگی، هریک در جای خود مؤثر هستند. در ...  بیشتر

مقاله پژوهشی مطالعات معماری
خیابان ناصریه؛ عرصه گاه جدید ارتباط شاه و مردم در دورۀ ناصری

محمد حسن خادم زاده؛ یاسمن غلامی

دوره 33، شماره 3 ، مهر 1402، صفحه 99-110

https://doi.org/10.48308/sofeh.2023.229191.1208

چکیده
  تهرانِ قاجاری پایتخت و مرکز برگزاری مهم‌ترین مراسم حکومتی و فرصتی بود برای حضور عامة مردم در محضر شاه به مناسبت‌های مختلف ملی، مذهبی و غیر آن، که شامل جشن‌ها، عزاداری‌ها، آیین‌‌های نوروزی، مراسم بدرقه یا استقبالِ از شاه، و ... می‌‌شد. اما ساختار این شهر از ابتدا تا انتهای آن دوره یکسان نبود و در دورة ناصری عناصر و فضاهای شهری مانند ...  بیشتر