نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• سمیه فدایی نژاد ¹
• جلیل حبیب اللهیان ²

¹ دانشجوی دکتری معماری دانشکدة معمارى، پردیس هنرهاى زیبا، دانشگاه تهران

² --

چکیده

بافتهاى فرسودة شهرى به دلیل نارسایی های کالبدى، کمبود خدمات و زیرساختهاى شهرى مناسب از یک سو، و شرایط نامطلوب زیست محیطى، مسائل اجتماعى فرهنگى و اقتصادى از دیگر سوى، به شدت نیازمند اقدامات همه جانبه براى توسعه و به بیان هستند. علیرغم مواد برنامه هاى سوم و « بهسازى و بازآفرینى » بهتر چهارم توسعة کشور و تسهیلات پیشبینى شده در تبصرة شش قانون بودجه، که نشان دهندة توجه دولت به موضوع بهسازى، نوسازى، و بازسازى بافتهاى فرسودة شهرى است، هنوز اقدامات جامع و قابل قبولى به لحاظ مقیاس و عملکرد، که بتوان آن را یک الگو دانست، انجام نشده است. از آنجایى که مسائل بافتهاى شهرى ما در ابعاد اقتصادى، اجتماعى فرهنگى وکالبدى، با ویژگیهاى بافتهاى مشابه در سایر کشورها متفاوت است، نمیتوان اقدامات و راه حلهاى آنها را عیناً تکرار کرد. راهکارها براى هرگونه اقدام در بافتها، باید همه جانبه، بومى شده، و در عین حال متنوع و بر مبناى استراتژ یهاى روشن مدیریتى باشند. با توجه به موارد ذکر شده، ضرورت تدوین یک سند ملى به منظور اقدام متفق و متحد نهادهاى مسئول به منظور بهسازى و بازآفرینى بافتهاى فرسوده و پیشگیرى از توسعة روزافزون این بافتها، بیش از پیش دیده مى شود، در مقالة حاضر ضمن بررسى نتایج و نواقص حاصل از اقدامات بهسازى و بازآفرینى بافتهاى فرسوده در ایران، ضرورت استقرار مدیریت ویژه را در سه سطح؛ مدیریتهاى کلان (سازما نهاى متولى)، مجریان طرح (مدیریتهاى ستاد هدایتى) و مدیریتهاى ویژة اجرایى- عملیاتى (توسعه گرها)، به منظور اقدام در بافتهاى فرسوده مطرح مى شود و در این باره چند اقدام اصلى، که باید به صورت توامان براى سهولت دستیابى کشور به یک «سند ملی» در امرچگونگی مواجهه و اقدام در بافتهای فرسوده شهری» انجام گیرد، تشریح میشود.

کلیدواژه‌ها

• بافت فرسوده
• بهسازى
• بازآفرینى
• سند ملى
• ابزارها
• راهکارها
• رویکرد
• چگونگى مواجهه

عنوان مقاله [English]

Rehabilitation of Deteriorated Fabrics

نویسندگان [English]

• Sommayeh Fadaeinejad ¹
• Jalil Habibollahian ²

¹ PhD Candidate, College of Fine Arts, University of Tehran

² Human Settlement and Environment Development Research Institute

چکیده [English]

Deteriorated fabrics suffer from physical deficiency, lack of services and urban infrastructure, unfavorable environmental conditions, and socioeconomic and cultural problems and urgently need comprehensive rehabilitation. The Third and Fourth Development Plans and government financing allocated in the Budget Law indicate the concern of the government for deteriorated fabrics. Nevertheless, no comprehensive set of measures have been implemented which could be considered as a model in terms of scale and efficiency. Since the problems of our deteriorated fabrics are different in terms of their socioeconomic, cultural and physical dimensions, the solutions and measures implemented in other countries could not be directly applied to the Iranian case without being thoroughly localized. Such solutions should be diverse while being based on clear administrative strategies. It is thus essential to elaborate a national strategy for a coordinated stakeholder action to rehabilitate existing deteriorated fabrics and prevent formation of such fabrics in future. This paper reviews the experience of rehabilitation in Iran and proposes key actions for elaboration of a national rehabilitation strategy.