تفکر نقاد و ارزیابی ایدۀ طراحی معماری

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز

چکیده

مطالعه در زمینۀ چگونگی تفکر طراحان، و مهارت های اندیشیدن آنان در فرایند طراحی معماری و پژوهش های صورت گرفته در این خصوص بیشتر به تفکر خلاق معطوف می شود. اما «تفکر » هر دو جنبۀ خالق و نقاد ذهن را در بر می گیرد. در واقعیت، امروزه تفکر نقاد یک عبارت شایع در آموزش، روا نشناسی، و فلسفه است. برخی دانشگاه ها درس تفکر نقاد را مطرح م یکنند. افراد غیر متخصص و معمولی، هنگام سخن از اهمیت تفکر نقاد، آن را نتیجۀ اصلی حاصل از تحصیل در دانشگاه می دانند. در کتب و مقالات مربوط به آموزش مرتباً به مهارت تفکر نقاد اشاره می شود. با این حال جای تعجب است، که چرا در بحث فرایند طراحی معماری، از تفکر نقاد غفلت شده است؟ مقالۀ حاضر در پی شناخت تفکر نقاد و اهمیت و ضرورت آن در فرایند طراحی معماری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Critical Thinking and Evaluation of Design Concept

نویسنده [English]

  • Hamidreza Sharif
Assistant Professor, Faculty of Art and Architecture, Shiraz University
چکیده [English]

Critical thinking could be defined as a review process which could be acquired and includes description, analysis, reasoning, interpretation, assessment, decision-making, selection, judgment and revision. As a designer employs a variety of thinking strategies, the design process could not be thoroughly described. Nevertheless, critical thinking provides opportunities for enriching an explicitly assessing the design process. By use of critical thinking in the design process, two complementary strategies are employed: problem-based strategy and solution-based strategy.

  1. رازجویان، محمود“. نگاهی به ائتلاف معماری و علوم رفتاری در نیم قرن گذشته”، در صفه، شماره ۲۳ )پائییز و زمستان ۱۳۷۵ (، صص ۳۶ - ۴۸ .
  2. لاوسون، برایان. طراحان چگونه می اندیشند )ابهام زدایی از فرایند طراحی(، ترجمۀ حمید ندیمی، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۸۴ .
  3. لنگ، جان. آفرینش نظریه معماری )نقش علوم رفتاری در طراحی محیط(، ترجمۀ علیرضا عینی فر، انتشارات دانشگاه تهران، 1381 .
  4. خرازی، علینقی )کمال( و رمضان دولتی. ر اهنمای روان شناسی شناختی و علم شناخت، تهران: نشر نی، 1375 .
  5. خویی، حمید رضا“. نقد آثار معماری در کارگاه معماری”، در: مجموعه مقالات دومین همایش آموزش معماری - بررسی چالش ها، جستجوی راهکارها، 26 آذر ماه 1382 به کوشش سید امیر سعید محمودی، تهران: دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران، نشر نگاه امروز، 1384 ، صص ۹۳ -104 .
  6. لامزدین، ادوارد و مونیکا. حل خلاق مسئله )مهارت های فکری برای جهان در حال تحول(، ترجمۀ بهروز ارباب شیرانی و بهروز نصر آزادانی، اصفهان: ارکان دانش، 1386 .
  7. ندیمی، حمید“. جستاری در فرایند طراحی”، صفه، شماره 29 )پاییز و زمستان 1387 (، صص ۹۴ - ۱۰۳ .
  8. فیشر، رابرت. آموزش تفکر به کودکان، ترجمۀ مسعود صفایی مقدم و افسانه نجاریان، اهواز: نشر رسش، 1385 .
  9. نلر، جرج اف. هنر و علم خلاقیت، برگرداننده سیدعلی اصغر مسدد، دانشگاه شیراز، 1380 .
  10. Alexander, C. Notes on the Synthesis of Form, Mass: Harvard University Press, 1964.
  11. Anssary, Al. El. An Approach to Support the Design Process Considering Technological Possibilities – Refering to the Example of Furniture, (PHD thesis). Department of Art and Design, University of Duisburg-Essen, 2006.
  12. Bell, J. “Learning, Thinking and Creative”. A Staff Development Handbook, Learning and Teaching Scotland, from: www.LTScotland.org.uk/creativity, 2004.
  13. Brookfield, S. Challenging Adults to Explore Alternative Ways of Thinking and Acting. SanFrancisco: Jossey-Bass, Inc., Publishers, 1987.
  14. Burnette, C. H. “A Theory of Modal Thinking in Design”, Design Research Society. International Conference in Lisbon. IADE, 2006, from: www.iade.pt/drs2006/wonderground/proceedings/fullpapers/DRS20060354. pdf.
  15. Carmichael, C. “Exploration of Critical Thinking in Enviromental Subjects“, Sydney: University of Technology , http://epress.lib.uts.edu.au/dspace/ bitstream/2100/420/2/02whole.pdf, (July 2006).
  16. Cross, N. “Forty Years of Design Research, Design Research Quarterly 1(2)”, from www.designresearchsociety.org (Dec. 2007).
  17. Dahlberg, A. & A. Götesson. “Bridging the Gap - A Method for Involving Designers as Active Participants“,(MSc Thesis in Interaction Design), Sweden: Göteborg,2004, from: www.cs.chalmers.se/idc/theses/04/pdf/dahlberg.gotesson. pdf.
  18. Darke, J. “The Primary Generator and the Design Process”, Developments in Design Methodology, Nigel Cross, Open University, John Wiley & Sons, 1984, pp.175-188.
  19. Dewey, J. “Experience and Education”, New York: Macmillan, 1938, from: http://research.au.af.mil/papers/ ay2001/acsc/01-082.pdf.
  20. Dursun, P. “Space Syntax in Architectural Design. Proceedings, 6th International Space Syntax Symposium. Faculty of Architecture, Istanbul Technical University, Taskisla, 2007, from www.spacesyntaxistanbul.itu.edu.tr/
  21. Facione, P. A. “Critical Thinking: A Statement of Expert Consensus for Purposes of Educational Assessment and Instruction“, Research Findings and Recommendations (Report No. RIEJUN1990), Millbrae, CA: The California Academic Press. (ERIC Document Reproduction Service No. ED315423), 1990.
  22. Freeley, A. Argumentation and Debate: Critical Thinking for Reasoned Decision Making, California, USA: Wadsworth Publishing Company, 1996.
  23. Glaser, E. An Experiment in the Development of Critical Thinking, New York: J. J. Little and Ives Company, 1941.
  24. Halpern, D. F. “Thought and Knowledge: An Introduction to Critical Thinking Mahwah”, NJ: Erlbaum Associates, 1996 from www.umpi.maine.edu/~petress/ArticleA48.pdf.
  25. Hillier, B. & J. Musgrove & P. O’Sullivan. “Knowledge and Design”, Developments in Design Methodology, Nigel Cross, Open University, John Wiley & Sons, 1984, pp.245-264.
  26. Jenner, D. “What “Critical” Means in “Critical Thinking”“, The City University of New York. Department of Business Management, 1977, from www.jenner.org/djenner/ archive/CritiqueAndCriticalThinking.pdf.
  27. Lawson, B. Design in Mind, Oxford: Butterworth- Heinemann, UK Longman, 1994.
  28. _______. How Designers Think, Architectural Press, 2003.
  29. Maciel, A. A. Bioclimatic Integration into the Architectural Design, (PhD thesis), The University of Nottingham, 2007, from: www.labeee.ufsc.br/arquivos/publicacoes/tese_ alexandra_nottingham.pdf.
  30. McCarthy, M. C. “The Relationship Between Student Critical Thinking Disposition At The United States Air Command And Staff College And Academic Performance”, (Phd thesis), from: https://research.au.af.mil/papers/ay2001/ acsc/01-082.pdf.
  31. Mcmahon, G. P. “Getting the Hots with What’s in the Box: Developing Higher order Thinking Skills within
  32. a Technology Environment”, (PHD thesis), Curtin University of technology, (2007, April), from: http:// adt.library.qut.edu.au/adt-qut/uploads/approved/adt- QUT20041013.114244/public/
  33. McPeck, J. Teaching Critical Thinking, New York: Routledge, 1990.
  34. Michael, Scriven and Richard Paul. “Defining Critical Thinking”, 2003, from: http://www.criticalthinking.org/ University/univclass/Defining.html.
  35. Newall, P. “Epistemology 1“ Retrieved 3-02, 2006, from: www.galileanlibrary.org/int5.html.
  36. Paul, R. Critical Thinking: How to Prepare Students for a Rapidly Changing World, California: Foundation for Critical Thinking, 1995.
  37. Paul, R. & Elder, L. Critical Thinking: Tools for Taking Charge of Your Learning and Your Life, New York: Prentice Hall, 2001.
  38. Pennycook, A. Critical Applied Linguistics: A Critical Introduction, Mahawah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc, 2001.
  39. Petress, K. (Spring 2004.). “Critical Thinking; An Extended Definition. Education”, 2001, 124 (3): 461-466, from: www. umpi.maine.edu/~petress/ArticleA48.pdf
  40. Ricketts, J. C., & R. D. Rudd, “Critical Thinking Skills of FFA Leaders”, Journal of Southern Agricultural Education Research, 2004. 54(1).
  41. Rowe, P. G. Design Thinking, (2nd ed), England: The Massachusetts institute of technology. The MIT Press, 1987.
  42. Schön ,D. A. Designing: rules, types and worlds, Design Studies 9(3), 1988, pp. 181-190.
  43. Simon, H. The sciences of the artificial (2nd ed), Massachusetts: Cambridge, MIT Press.
  44. Stahl, N. N. & R. J. Stahl. We can agree after all: Achieving a consensus for a critical thinking component of a gifted program using the Delphi technique. Roeper Review, 1991, 14 (2), 79-88.
  45. Watson G.& Glaser EM. Watson-Glaser Critical Thinking Appraisal From S Manua,. San Antonio, TX: Harcourt, Brace, 1994.