حکمت عناصر معماری منظر در بهشت قرآنی با تأکید بر سورۀ مبارکۀ الرحمن

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکدۀ هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار دانشکدۀ معماری دانشگاه علم و صنعت

3 دانشجوی دورۀ دکتری معماری دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

در این مقاله، ابتدا با مطالعۀ پیشینۀ متافیزیکی عناصر باغ اسلامی مانند درخت و آب، به این عناصر پرداخته و پس ازآن با مطالعه بر روی عناصر مذکور، از دیدگاه حکمت اسلامی در قرآن و نمونه های باغ اسلامی، سعی شده تا با نزدیک شدن به حکمت مفاهیم بهشت و با جستجو در متن قرآن و توجه ویژه به سورۀ الرحمن، تفاسیر مربوط به این سوره مطالعه شود. بر اساس مطالعات انجام شده در این مقاله، میتوان دریافت که باید حکمت عناصر باغ، مانند نور و سایه، درخت و گیاهان، آب، غرفه و قصور، و مانند آن را در نظم بندی محکمی دانست، که براساس هندسۀ قدسی، و علم الهی، انسان را به سعادت رهنمون کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Elements of Landscape Architecture in the Holy Quran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Bemanian 1
  • Mojtaba Ansari 1
  • Abdolhamid Noqrehkar 2
  • Behzad Vasiq 3
1 Associate Professor, Faculty of Art and Architecture, Tarbiat Modares University
2 Associate Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Iranian University of Science and Technology
3 PhD Candidate, Faculty of Art and Architecture, Tarbiat Modares University
چکیده [English]

This paper reviews the metaphysical background of elements employed in the Islamic Garden such as trees and water. Then the philosophical connotations of these elements are explained reference to the Ar- Rahman sura of the Holy Koran. In light of the same sura, a paradisiacal garden is described as an unlimited idyll and secures space, with diverse trees planted in specific locations, accessed to through eight gates. The believers in green attire enjoy this garden while leaning against cushions under vast tents. All these descriptions also include philosophical connotations.

  1. آذرپاد، حسن و فضل الله حشمتی رضوی. فرش نامۀ ایران، تهران: موسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ۱۳۷۲ .
  2. ابن عربی، محی الدین. الفتوحات المکیه، بیروت: دار احیاءالتراث العربی، بی تا.
  3. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر . تفسیر القرآن العظیم، سامی بن محمد سلامۀ، دار طیبۀ لالنشر والتوزیع، 1999 م
  4. ابوالفتوح رازی. روض الجنان و روح الجنان فی تفسیرالقرآن، به کوشش محمدجعفر یاحقی و محمدمهدی ناصح، مشهد: بی تا، 1365 .
  5. انجیل لوقا، ترجمۀ فارسی،تهران: نشر علم، 1388 .
  6. انجیل یوحنا، عهد جدید. ترجمۀ فارسی. تهران: انجمن کتاب مقدس ایران،1387.
  7. الوسی البغدادی، شهاب الدین. روح المعانی، تصحیح علی عبدالباری عطیه، ج 27 ، بیروت: دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۶ ق/ ۱۳۸۴ .
  8. بروسو ی، اسماعیل. روح البیا ن فی تفسیر القرآ ن،بیروت: دار الفکر، بی تا.
  9. البقلیال شیرازی، ابو محمد بن ابی نصر. عرائس البیان فی حقائق القرآن، بیروت: دار الکتب العلمیۀ للنشر والتوزیع, 2008 .
  10. البیضاوی، ابوالحسن علی بن محمد. لباب التأویل فی معانی التنزیل، بیروت: موقع التفاسیر، بی تا.
  11. سعدی شیرازی، مصلح الدین. گلستان سعدی، بر اساس نسخۀ محمد علی فروغی، نشر سرایش، تهران، 1382 .
  12. شوان، فریتوف. اسالم و حکمت خالده، ترجمۀ فروزان راسخی، تهران: هرمس، ۱۳۸۳ .
  13. صدوق، ابی جعفر محمد بن علی. من لایحضره الفقیه، 4 ج، قم: انتشارات جامعۀ مدرسین، ۱۴۱۳ .
  14. طباطبایی، سیدمحمدحسین. اصول فلسفه و روش رئالیسم، مقدمه و پاورقی مرتضی مطهری، قم: صدرا، ۱۳۷۱ .
  15. -----------------. ترجمۀتفس