اطوار معنای آثار در تاریخ معماری با تکیه بر آموزه های هرمنوتیک اریک هیرش

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوى دکترى دانشکدة هنر و معمارى دانشگاه تربیت مدرس

2 استاد دانشکدة هنر و معمارى، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

این مقاله دربارة معنا در تاریخ معماری است. تاریخ معماری نحوی تاریخ است و فیلسوفان متأخر تاریخ نوشتن تاریخ چیزها را مرادف جست‌وجوی معنای آنها دانسته‌اند. بنا بر این می‌توانیم نوشتن تاریخ معماری را نیز کنشی بدانیم که در جستجوی معنای موضوع توجهش است. یکی از موضوعات معمول و مقبول تاریخ معماری آثار معماری است. پس تاریخ معماری کنشی است در جهت کشف معنای آثار معماری. معنا و کنشی که به فهم آن می‌انجامد، یعنی تفسیر، تاریخ و تاریخ‌نگاری را با هرمنوتیک پیوند داده است. هرمنوتیک دانش عهده‌دار بررسی مسائل مربوط به تفسیر و معناست. در مقالة حاضر از اطوار معنای آثار معماری در کار تاریخ معماری پرسیده‌ایم و از آراء اریک هیرش، یکی از عالمان بنام هرمنوتیک، دربارة معنا و تفسیر بهره گرفته‌ایم. از این رو، پس از شرح مفردات پرسشمان به بررسی آراء هیرش دربارة اطوار معنای متن ملفوظ پرداخته‌ایم. سپس با نظر به شباهت‌ها و تفاوت‌های اثر معماری با متن ملفوظ، تلاش کرده‌ایم اطوار معنای آثار معماری در کار تاریخ معماری را برشمریم. بنا به نظر هیرش معنای (meaning) متن ملفوظ غیر از معنای تاریخی (significance) آن است. او می‌گوید بی‌توجهی به این تمایز تعیین‌کننده سبب مغالطات فراوان در تاریخ هرمنوتیک در باب معنای متن شده است. ما با بهره گرفتن از ایدة تمایز معنا و معنای تاریخی متن ملفوظ در نزد هیرش، دو طور معنای آثار معماری را از هم تمیز دادیم: معنای اثر معماری که همان مقصود پدیدآورندگانش است و با کارکرد آثار معماری عجین است؛ معنای تاریخی اثر معماری که نتیجة ورود اثر معماری به جریان رویدادها در مسیر تاریخ است. پس از شرح این دو طور معنا از واسطه‌هایی گفتیم که مقصود پدیدآورندگان آثار معماری را در کالبد آنها به ظهور می‌رساند و از این رو با آثار معماری در نسبتی مشابه نسبت زبان با متن ملفوظ قرار می‌گیرند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Significance in History of Architecture: Eric Hirsch’s Hermeneutics

نویسندگان [English]

  • Mohammad Gholamali Fallah 1
  • Mohammad Reza Bemanian 2
1 PhD Candidate, Faculty of Art and Architecture, Trabiat Modares University
2 Professor, Faculty of Art and Architecture, Trabiat Modares University
چکیده [English]

As a branch of history, history of architecture is a cognitive quest for understanding the meaning of architectural monuments. Such a quest in history and historiography is essentially an effort in interpretation, which—by its very nature—becomes an exercise in hermeneutics. Employing the theories of the American philosopher, Eric Donald Hirsch (1928- ), this paper questions the typologies of architectural significance. As an advocate of objectivity of meaning versus semantic autonomy, Hirsch distinguishes between the verbal meaning of a text and its historic significance. On this basis, this paper further differentiates between the significance of a work of architecture per se, and its architectural significance. The former notion refers to the ultimate purpose of creating a work of architecture, and as such, is closely related to its functions, intentions of its patrons, architect, etc. The latter however, denotes the role a certain work of architecture potentially plays in the evolution of architecture in its respective historic period.

استنفورد، مایکل. درآمدی بر فلسفة تاریخ. ترجمة احمد گلمحمدی. تهران: نشرنی، 1387.
آرنهایم، رودولف. پویهشناسی صور معماری. ترجمة مهرداد قیومی بیدهندی. تهران: سمت. 1388.
جنکینز، کیت. بازاندیشی تاریخ. ترجمة حسینعلی نوذری. تهران: آگه، 1386.
ریکور، پل. «رسالت هرمنوتیک»، در: حلقه انتقادی. ترجمه فرهاد مرادپور، تهران: روشنگران، 1378.
طباطبایی، محمدحسین. المیزان فی تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1417. 20 ج.
غلامعلی فلاح، محمد. «جان معماری، جهان معماری: جایگاه و مفهوم سیاق در تاریخ معماری». پایاننامة کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران. استاد راهنما: دکتر مهرداد قیومی بیدهندی. تهران: دانشگاه شهیدبهشتی. بهمن 1390.
قیومی بیدهندی، مهرداد. «سخنی در منابع مکتوب تاریخ معماری ایران». در گلستان هنر، ش15، (بهار 1388)، ص5-20.
قیومی بیدهندی، مهرداد، و سینا سلطانی. «معماری گمشده: خانقاه در خراسان سدة پنجم». در مطالعات معماری ایران، ش 6، (پاییز و زمستان 1393)، ص 65-85.
کالینگوود، آر. جی. مفهوم کلی تاریخ. ترجمة علیاکبر مهدویان. تهران: اختران. 1385.
واعظی، احمد. درآمدی بر هرمنوتیک. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی، 1386.
Conway, Hazel and Rowan Roenisch. Understanding architecture. New York: Routledge, 2005.
Edgar, Andrew and Peter Sedgwick. Cultural Theory the Key Concepts. New York: Routledge, 2008.
Harris, Jonathan. Art History: The key Concepts. New York: Routledge, 2006.
Hatt, Michael and Klonk Charlotte. Art History: A Critical Introduction to its Method. Manchester: Manchester University Press, 2006.
Routledge Encyclopedia of Philosophy. New York: Routledge, 1998.
Hirsch, Eric. The Aims of Interpretaion. New Haven: Yale University Press. 1967.
Hirsch, Eric. Validity of Interpretation. Chicago: The University of Chicago Press. 1976.
Leach, Andrew. What is Architectural History? Cambridge: Polity Press, 2010.
Leach, Neil (Ed.). Rethinking architecture: A Reader in Cultural Theory. New York: Routledge, 2005.
Palmer, Richard. Hermeneutics. Evanston: northwestern university press, 1980.
Ricoeur, Paul. “The model of the text: meaningful action considered as a text”. In: Social Research, vol 38, no. 3 (autumn 1971). pp. 529- 562.
Searl, John R. “what is language: Some Preliminary Remarks”. 2006.