تشکیل دولت صفوی در قرن دهم هجری سبب می گردد تا حیات عقلی شیعی به اوج خود سد، تشیع اثنی عشری به هویت سیاسی و فرهنگی مستقلی دست یابد و این هویت و شخصیت را به عنوان خمیر مایه فرهنگی همه شئون زندگی پس از خود قرار دهد. کلام شیعی که هموارهنقش برج و باروی ایمان مذهبی را ایفاء کرده بود، در عصر صفوی که هیچ جریان دیگری معارض آن نبود، با مسائل علمی اجتماعی بی شماری روبه رو شد و قوت اولیه خود را از دست داد. اما فقه به لحاظ مواجهه با اوضاع و احوال جدید به پیشرفت سریع روی نهاد و زمینه را برای شکفتن آراء حکمی اشراقی، فلسفی و عملی مهیا ساخت.