ارزیابی نور روز و خیرگی در کلاس‌های درس با استفاده از شاخص‌های پویا مطالعة موردی: دانشکدة معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد معماری انرژی، دانشگاه شهید بهشتی

2 استادیار دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

بهره­گیری مناسب از نور روز با توجه به مصرف انرژی، عملکرد، و یادگیری دانش­آموزان و مدرسین در ساختمان­های آموزشی مسئله­ای قابل تأمل است. بی­توجهی به طراحی دقیق پنجره، سایبان، و متعلقات آن منجر به بروز خیرگی یا افزایش بار سرمایش ساختمان به دلیل ورود تابش مستقیم خورشید یا کاهش نور روز مناسب خواهد شد. با توجه به ثابت بودن نقاط نشستن در فضای کلاس، استفاده از آنالیز­های دقیق برای بررسی شرایط دریافت نور روز و خیرگی اهمیت مضاعفی خواهد یافت. در این مقاله، با در نظرگیری دو هدف دریافت نور روز مناسب و عدم خیرگی، شرایط نور روز و خیرگی فضاها و تأثیر طراحی سایبان بر شرایط آسایش بصری با استفاده از اندازه­گیری میدانی و شبیه­سازی در کلاس­های درس دانشکدة معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی بررسی گردیده است. در بررسی ویژگی­های دریافت نور و خیرگی فضا­ها از معیار­های ارزیابی ایستا و پویا بهره گرفته شده است. هدف از این مقاله مقایسة شرایط آسایش بصری در کلاس­های مختلف و مقایسة شاخص­های مختلف و انتخاب شاخص مناسب برای ارزیابی کلاس­ها است. همچنین شاخص­های انتخابی برای ارزیابی عملکرد سایبان­های ثابت و متحرک استفاده شده است. بر اساس نتایج شاخص­های UDI­300-3000[50%] برای بررسی دریافت نور روز مناسب و SVD به منظور بررسی احتمال خیرگی در فرایند طراحی و ارزیابی فضا­ها مناسب­تر از سایر شاخص­ها هستند. همچنین نتایج به­دست­آمده نشان می­دهند که کلاس با جهت­گیری شمال شرقی بهترین شرایط آسایش بصری را دارد. همچنین در کلاس­های جنوبی طراحی سایبان متحرک برای فراهم کردن نور روز مناسب و جلوگیری از خیرگی الزامی است. این درحالی است که استفاده از سایبان­های ثابت برای کاهش خیرگی به دلیل کاهش شدید نور ورودی به فضا قابل توجیه نیست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Assessment of Daylight and Glare in Classrooms Using Dynamic Indicators; the Case of SBU Faculty of Architecture and Urban Planning

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali Fadaii Ardestani 1
  • Haydar Nasseri Mobaaraki 1
  • Mohammad Reza Ayatollahi 1
  • Zahra Sadat Zomorrodian 2
1 MSc Student, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University
2 Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

It demands reflections how to appropriately use daylight considering energy consumption, functions, and students’ and teachers’ performance in educational buildings. An inconsiderate design for windows, shadings and their accessories can result in glare and increased heating loads due to excessive direct sunlight reception or reduced daylight. Having daylight reception and glare control in mind, the present paper studies daylight, glare, and the effects of shading design on visual comfort using on-spot measurements and simulation for classrooms in the Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University. Both static and dynamic indicators have been employed here. The aim is to compare visual comfort conditions in different classes in order to choose suitable indicators. According to results among the studied indices, UDI 300-300(50%) and SVD are more appropriate for daylight and glare evaluations in the design process respectively.  The results also show that northeast facing classrooms enjoy the best visual comfort conditions. Moreover, south facing classrooms require moveable shading devices to receive suitable daylight and avoid glare. Meanwhile, the use of fix shading devices to reduce glare is unjustified as they significantly reduce daylight intake.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Daylight
  • Glare
  • Visual Comfort
  • Dynamic Indicators