علت کاوی چالشهای معماری صنعتی در ایران با تطبیق و تحلیل تجارب کشورهای هدف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین

2 استاد دانشکدة معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

3 دانشیار دانشکدة معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

چکیده

صنعتی‌سازی ساختمان محصولی است سازمانمند، روشمند، و هدفمند و معنای آن استفاده از شیوه‌های مدرن با بهره‌گیری از تجهیزات و مصالح مدرن است. در این روش، شاخصه‌های کیفیت، زمان، و هزینه همواره مهم‌ترین خواسته‌ها در کشورهای بهره‌مند از شیوه‌های صنعتی ساخت محسوب می‌شوند. از این رو، جلوه‌های تجلی آن را می‌توان در سیاست‌گذاری این جوامع مشاهده کرد، به گونه‌ای که با تغییر نگرش، ایجاد راهبردهای لازم، تدوین سازوکارها، و انگیزه‌های اقتصادی‌ـ اجتماعی درصدد اصلاح رویکردهای گذشتة ساخت برآمدند. در این پژوهش سعی می‌شود با نگاهی ژرف به تجربیات علمی و عملی کشورهای هدف، تدابیر و مکانیزم‌های مرتبط با برنامه‌های توسعة صنعتی‌سازی ساختمان و میزان اثربخشی مؤلفه‌های آن‌ها سنجش، تحلیل، و به تبع آن رویکردها و چالش‌های این روش در برنامه‌های ملی ایران طی چهار دهة گذشته واکاوی و آسیب‌شناسی شود. شاکلة این پژوهش، بر اساس مصاحبة نیمه‌ساختاریافته و گردآوری داده‌ها، از روش اسنادی‌ـ کتابخانه‌ای، و برای تحلیل داده‌ها، از روش تحلیل محتوای کیفی سازمان‌یافته نضـج یافته است. بنا بر نتایج تحقیق، به دلیل ایجاد نشدن بینش صنعتى در ساختمان از خلال برنامه‌هاى توسعة ملى، می‌توان ناکارآمدى برنامه‌هاى تدوین شده، پراکندگى حوزه‌هاى تصمیم‌ساز، نبود راهبردهای مبتنى بر معیارهاى سازمانى، فقدان مهارت‌افزایی، و نبود ثبات و تمایلات اجتماعى را از جمله اثرگذارترین آسیب‌ها و چالش‌ها در مسیر تحقق صنعتى‌سازى در معمارى ایران دانست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Investigation into the Challenges of Industrialised Architecture in Iran through Comparison with and Analysis of Experiences in Target Countries

نویسندگان [English]

  • Alireza Khezrian 1
  • Mohammad Javad Saghafi 2
  • Asghar Saed Samiei 3
1 PhD Candidate, Faculty of Architecture and Urbanism, Islamic Azad University, Qazvin
2 Professor, Faculty of Architecture, College of Fine Arts, University of Tehran
3 Associate Professor, Faculty of Architecture, College of Fine Arts, University of Tehran
چکیده [English]

The industrialised building is an organised, methodological, purposeful product implying uses of modern methods, equipment and materials. Of particular importance in the countries taking advantage of these methods are quality, time and costs, manifested in these countries’ policy makings in such ways to constantly correspond with view changes through strategies, mechanisms and socio-economic motivations. The present research is an attempt to scrutinise scientific and practical experiences in target countries in order to analyse and assess measures and mechanisms of construction industrialisation and the effectiveness of their elements, and thereby investigate symptoms of their Iranian counterparts in the past four decades. The research is based on semi-structured interviews, library/document-based data collection, followed by structured qualitative content analyses. The results show that a lack of industrial views emerging from national development programmes has resulted in, inter alia, inefficiencies in programmes, dispersed decision making, lack of skills training, instability, and social trends, all having adverse effects on the establishment of industrialisation in Iranian architecture.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Industrialised architecture strategies
  • Industrial construction elements
  • National development programmes
  • Industrialised architecture experiences
  • Industrialised architecture challenges
آزرمی، فرهاد. گفتگو با نگارندة اول، 1396.
اسمیت، توماس، کارلو تستا. روند طراحی در پیشسازی ساختمان، ترجمة علیرضا جذبی و منوچهر سلیمانیپور، اصفهان: نشرخاک، 1382.
اولیاء، جلیل. گفتگو با نگارندة اول، 1396.
اهری، زهرا. تجارب کشورهای مختلف در تأمین مسکن، وزارت مسکن و شهرسازی، 1375.
توکلی خمینی، نیره. جامعهشناسی صنعتی، تهران: دانشگاه پیام نور، 1393.
ساعد سمیعی، اصغر (نگارندة سوم). گفتگو با نگارندة اول، 1396.
شریفزادگان، محمد، مصطفی مؤمنی. «برنامهریزی راهبردی توسعة یکپارچه و پایدار منطقة قزوین مبتنی بر تحلیل عرصههای مرتبط تصمیمگیری»، در فصلنامة آمایش محیط، ش 26 (پاییز 1393)، ص 39-64.
فیوضات، ابراهیم و محمد مبارکی. جامعهشناسی صنعتی (با تکیه بر تجربیات ایران)، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، 1392.
گورویچ، پ و دیگران. طرح مسایل جامعهشناسی امروز، ترجمة عبدالحسین نیکگهر، تهران: پیام، 1349.
مشایخی، علینقی. «نقش مدیریت در انتقال تکنولوژی»، در دانش مدیریت، ش 20 (بهار 1372)، ص 13-26.
مهدوی، ا و ع. خاکی و س. بالادهی. بررسی اهمیت صنعتیسازی ساختمان و ارائه در قوانین برنامة توسعة اقتصادی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، اول تا ششم، 1389.
نیکروان منفرد، مژگان. گفتگو با نگارندة اول، 1396.
وفامهر، محسن. گفتگو با نگارندة اول، 1396.
ــــــــ . معماری صنعتی ساختمان، تهران: فکر نو، 1392.
یقینی، شهریار. گفتگو با نگارندة اول، 1396.
 
 
[No author]. Ten Years of the USSR Academy of Architecture, Materials for the Session of the USSR Academy of Architecture, Moscow: Academy of Architecture, 1944.
Bougrain, Frederic & Marianne Forman & Kim Haugbølle. “Industrialisation in Construction: Multiple Actors, Multiple Collaborative Strategies”, Aalborg Universitet Denmark, 2010, pp. 1-14.
Chiang, Y.H. & E.H.W. Chan & L.K.L. Lok. “Prefabrication and Barriers to Entry - A Case Study of Public Housing and Institutional Buildings in Hong Kong”, in Habitat International, 30(3) (2006), pp. 482-499.
CIDB, Industrialised Building System (IBS) Roadmap (2003-2010), CIDB, Kuala Lumpur, Malaysia.
Construction Industry Development Board Malaysia, 2 (2015.-2016), (Construction Industry Transformation Programme Board Malaysia).
Construction Industry Development Board Malaysia,1 (2016-2020), (Construction Industry Transformation Programme Board Malaysia).
Cupers, Kenny. Designing Social Life: The Urbanism of the Grands Ensembles, Overview of recent housing projects in the Paris region, Source: L’Architecture d’Aujourd’hui 97, Theme: Paris et Région Parisienne, 1961.
Danilevsky, V.V. (second edition). Russian Technology, Leningrad: Journal and Book Publishing House, 1947-1948.
Din, I. “The Adoption of Industrialised Building System (IBS) Construction in Malaysia”, Proceedings of the 29th International Symposium of Automation and Robotics in Construction, 2012.
Fedorov, Sergej G. “Construction History in the Soviet Union-Russia (Technology and architecture of the building in the Soviet Union), 1930-2005”, in Emergence, Development and Disappearance of a Technical Discipline, pp. 1093-1112.
Gibb, A.G. “Standardisation and Pre-assembly – Distinguishing myth from Reality Using Case Study Research”, in Construction Management and Economics, Vol. 19 (2001), pp. 307-315.
Habermas, Jurgen. “Science And Technology As Ideology”, in Sociology Of Seience, Edited By Barry Barnes, 1972.
McCutcheon, R. “The Role of Industrialised Building in Soviet Union Housing Policies”, in Habitat International, 13(4) (1989), pp. 43-61.
Milonov, Y.K. Course Summary: Construction History, Kuibyshev MICI Publishing House (russian), 1937.
Rubanenko, Boris Rafailovich. Zhilishchnoe Stroitel’stvo v SSSR : Nauchnye Osnovy, Sovremennoe Sostoi︠a︡nie i Blizhaĭshie Zadachi, Moskva : Stroĭizdat, 1976.
Thuesen, Christian & Lars Hvam.”Efficient on-site Construction: Learning Points from a German Platform for Housing”, in Construction Innovation, 11(3) (July 2011), pp. 338-355.
Wang, Y. Housing Industrialised Buildings in China: Status Quo and Future Development, unpublished thesis. China: Department of Architecture, South China University of Technology. In Chinese, 2006