تبیین اثرگذاری المان های شهری در خوانایی تصویر ذهنی شهر با نرم افزار ردیابی اثر چشم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد معماری، مؤسسة آموزش عالی و غیر انتفاعی روزبه زنجان

2 استادیار دانشکدة فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زنجان

چکیده

با توجه به تکنولوژی روز، نیاز شهروندان به خوانایی شهر و کمک به سلامت روان در زندگی شهری امری ضروری است. به این خوانایی و احساس امنیت و اجتناب از گم‌گشتگی درون شهر در خصوص مکان‌های با جذابیت توریستی، زیارتی، سیاحتی، و گردشگری که مأمنی برای بشر بوده است، توجه خاصی شده است. اثر دوری و نزدیکی و مسیر این نقاط شاخص شهری بر انتخاب محل زندگی شهروندان هویدا است. در این پژوهش سعی شده است تا، با استفاده از نظرات کاربران و شهروندان و بهره‌گیری از پرسش‌نامه و روش تحقیق مطالعات کتابخانه‌ای و کاربردی و تحلیل آماری، به تأیید اثرگذاری المان‌های شهری در خوانایی و مسیریابی نقاط مطلوب شهر و درنهایت به نتایج مورد نظر دست یافت. یکی از اهداف این پژوهش بررسی حس رضایتمندی بیشتر همراه با آسایش روانی ناشی از خوانایی و امنیت در سکونت در محل زندگی با کمک مسیریابی نقاط مطلوب شهری است. در این پژوهش، از نرم‌افزار ردیابی اثر چشم به منظور مکان‌یابی و یافته‌های نقاط جذاب محیط مورد نظر استفاده شده است. از نتایج به‌دست‌آمده در این پژوهش می‌توان به استفاده بهتر طراحان از المان‌ها و شاخصه‌های شهری در خوانش شهری و تصویر ذهنی و بصری یک شهر و رابطه مستقیم میان علوم اعصاب و محیط اشاره کرد. امید است نتایج این پژوهش به استفاده بهتر بشر امروزی از مکان‌ها و کالبدهای معماری و امنیت روانی کمک کند. در پژوهش‌های آتی پیشنهاد می‌شود پژوهشگران ارتباط میان علوم اعصاب و شهرنشینی را بیشتر کاوش و بررسی کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the influence of Urban Elements on the Legibility of Mental Urban Image Using Eye Tracking Software

نویسندگان [English]

  • Sepideh Aslani 1
  • Zohreh Torabi Torabi 2
1 MSc. Roozbeh Institute of Higher Education, Zanjan
2 Assistant Professor, Faculty of Technology and Engineering, Islamic Azad University, Zanjan Branch
چکیده [English]

Present-day technologies have necessitated the legibility and mental wellbeing of urban environments. This is particularly of note in places of tourism and pilgrimage attraction, with the distance between urban nodes influencing people’s decision where to live. The present research acknowledges the influence of urban elements on legibility based on users’ opinion, library and applied studies, and statistical analyses. Among objectives are a study of satisfaction and mental wellbeing resulted from the sense of legibility and security, and their effect on choosing living places. Eye-tracking software is used here for location-finding and spotting urban nodes. The research offers optimised design methods for urban elements and nodes, and also explores the relation between neurosciences and environmental sciences. It is hoped that this will play a role in improving both physical and mental aspects of urban design, and prompt other researchers to further explore the relation between neurosciences and urbanism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban Elements
  • Legibility
  • Mental Image
  • Eye Tracking
  • Zanjan City
اصلانی، سپیده. تبیین فرایند طراحی مشارکتی (از مرحلة ادراک کالبد معماری توسط کاربران تا ارائة طرح نهایی با استفاده از نرمافزار ردیابی اثر چشم)، پایاننامة کارشناسی ارشد، مؤسسة آموزش عالی و غیر انتفاعی روزبه زنجان، 1397.
سایت مؤسسة علمیـ پژوهشی شهرآفرین www.shahrafarin.com/
سایت مؤسسة علمی داج https://www.daj-scientific.net/
سلطانی، رامین. تاریخ زنجان، زنجان: انتشارات نیکان کتاب، 1379.
مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی نفوس و مسکن، 1395، دسترسی در: https://www.amar.org.ir/
 
EYETRACKING, INC. http://www.eyetracking.com
Ghanbari Azarneir, Sharareh & Seyed-Abbas Agha Yazdanfar & Seyed-Bagher Hosseini & Mohammad Reza Daliri. “The Perception of Symmetry in Architecture: an Eye Movement Study”, Published in: ANFA Conference, 2016.
Huey, Edmund. The Psychology and Pedagogy of Reading (Reprint), MIT Press, 1968 (originally published 1908).
Lebrun, Charline & Ann Sussman & Willa Crolius and others. “Eye Tracking Architecture: A Pilot Study of Buildings in Boston”, Published in: ANFA Conference, 2016.
Pavlas, Davin & Heather Lum & Eduardo Salas. Ergonomics in Design: The Quarterly of Human Factors Applications, 2012.
Rayner, K. “Eye Movements in Reading and Information Processing: 20 Years of Research”, in Psychological Bulletin, 124 (1998), pp. 372-422.
Rokvic, Dajana. “Home to School Path - Wayfinding by Children Ages from 8 to 10”, Published in: ANFA Conference, 2016.
Tobii dynavox. https://www.tobiidynavox.com
Yarbus, Alfred L. Eye Movements and Vision, New York: Plenum, 1967.