گفتمانی نو در معماری؛ مبتنی بر عصبـ روانشناختی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران

2 استاد دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت

3 استاد دانشکدة علوم و توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی ایران

چکیده

از دهة 1980 میزان سلامت و طول عمر معیار ارزیابی و شاخص توسعه‌یافتگی کشورها شد و سلامت با ابعاد گستردة آن، از جمله توجه به تعامل با محیط، مطرح شد. علی‌رغم این نگرش رو به رشد، هنوز شاهد بی‌توجهی معماران و برنامه‌ریزان کالبدی در طراحی و ساخت محیط و بی‌پاسخ ماندن نیازهای روانی کاربران هستیم. فقدان محیط پاسخ‌گو به نیازهای عصب‌ـ روان‌شناختی، به‌ویژه در بخش‌های سکونتی، مراقبتی، و درمانی، منجر به کاهش توجه به ابعاد سلامت محیطی شده است. ارتقای سطح کیفی فضای زندگی و افزایش کارآمدی و پاسخ‌گویی محیط کالبدی به نیازهای روانی کاربران از طریق توجه به اصول مبتنی بر علوم اعصاب از اهداف نگارش این مقالة پژوهشی است. در این مطالعه از روش پژوهش مروری با متد تحلیل محتوای کیفی (استقرایی) استفاده شده است. یافته‌های این پژوهش بر سه ویژگی «تجربة معماری: خودآگاهی ذاتی» و «معماری مبتنی بر حواس: پاسخ‌گوی اعصاب شناختی و عاطفی» و «معماری همه‌حسی (چندحسی) به مثابة درمان» دلالت دارد. بنا بر این پارادایم جدید معماری مبتنی بر عصب‌ـ روان‌شناختی در آیندة نزدیک منجر به تحولاتی در معماری خواهد شد. پیوند معماری عصب‌محور با سه حوزة علوم اعصاب شناختی، رفتاری، و عاطفی به منظور پاسخ‌گویی به نیازهای روان‌شناختی و توسعة سلامت محیطی نقش بزرگی در مفهوم محیط پاسخ‌گو و معماری انسان‌محور و سلامت‌محور دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A New Discourse in Architecture Based on Neuro-Psychology

نویسندگان [English]

  • Sima Mansouri 1
  • Mohsen Feizi 2
  • Hassan Ashayeri 3
1 PhD Candidate, Faculty of Architecture and Urban Planning, Iran University of Science and Technology
2 Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Iran University of Science and Technology
3 Professor, Faculty of Rehabilitation Sciences, Iran University of Medical Sciences
چکیده [English]

Since the 1980s, health and life expectancy have been recognised as national development indicators, with health being defined in a broad sense including aspects relating to interactions with the environment. Despite this growing attitude, architects and planners still neglect mental needs od users. The lack of environments responsive to neuro-psychological needs, particularly in residential and healthcare sectors has resulted in diminished levels of attention to environmental wellbeing. Among the aims of the present paper are achieving qualitative improvement of living spaces and increasing efficiency and responsiveness of physical environments to users’ mental needs using neuroscience. The research method is descriptive-analytic based on a review study and inductive qualitative content analysis. The findings are based on three concepts: ‘architectural experience; intrinsic self-consciousness’, ‘sensory-based architecture, cognitive and emotional neuropsychiatric responsiveness’, and ‘multi-sensorial architecture as a treatment’. The new paradigm of neuropsychological architecture, therefore, will transform architecture. Neuro-centric architecture in conjunction with neuroscience, and behavioural and emotional sciences will play a key role to respond to psychological needs, and development of environmental health, in defining the concept of responsive environment and human-centric, health-centric architecture in response to mental needs in order to develop environmental health.

کلیدواژه‌ها [English]

  • multi-sensorial architecture
  • neuro-psychologic architecture
  • architecture as medicine

مراجع

اشترنبرگ، استر. فضاهای شفابخش، ترجمة شهناز رفیعی، تهران: کیمیا، 1394.
حیدری، شاهین. درآمدی بر پژوهش معماری، تهران: نشر کتاب فکر نو، 1393.
دلاور، علی. مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی، تهران: انتشارات رشد، 1392.
سرمد، زهره و عباس بازرگان. روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، تهران: نشر آگه، 1394.
قنبرزاده، شراره. راهکارهای بهبود کیفیت طراحی داخلی مسکن با رویکرد علوم اعصاب، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و صنعت ایران، 1394.
مالگریو، هری فرانسیس. مغز معمار: علوم اعصاب، خلاقیت و معماری، ترجمة کریم مردمی و سیما ابراهیمی، تهران: موسسه فرهنگی‌ـ هنری هنر معماری قرن، 1395.
Ackerman, Diane. An Alchemy of Mind: The Marvel and Mystery of the Brain, New York: Scrbner, 2004.
Arbib , Michael. “Brains, Machines and Buildings: Towards Neuromorphic Architecture”, in Journal of Intelligent Buildings International, Vol. 4 (2012), pp.147-168.
________ . “The Challenge of Adapting Neuroscience to the Needs of Architecture”, ANFA Conference, Academy of Neuroscience for architecture press, 2014.
Armony, J. & P. Vuilleumier (Eds.). The Cambridge Handbook of Human Affective Neuroscience, Cambridge University Press, 2013.
Arnheim, R. The Dynamics of Architectural Form. Berkeley University of California, 2007.
Biren, Ashley Brooke. “Spatial Manifestations of the Human Psyche: Architecture Based on Neurological Theories of Aesthetic Experience & Environmental Preference”, ANFA Conference, Academy of Neuroscience for architecture press, 2014.
Cho, Ji Young & Eun-Hee Lee. “Reducing Confusion about Grounded Theory and Qualitative Content Analysis: Similarities and Differences”, The Qualitative Report, Vol. 19, No. 32 (2014), pp. 1-20.
Collier, Lesley & Juliette Truman. “Exploring the Multi-sensory Environment as a Leisure Resource for People with Complex Neurological Disabilities”, in NeuroRehabilitation, Vol. 23, No. 4 (2008), pp. 361-367.
Datta, R. & D. Joshi & J. Li & J.Z. Wang. “Image Retrieval: Ideas, Influences, and Trends of the New Age”, in Journal of ACM Computing Surveys (Csur), 40(2) (2008), Article No. 5.
Ebernard, John P. “Applying Neuroscience to Architecture”, in Journal of Neuron, No. 62, Elsevier (2009), pp.753-756.
Edelstein, Eve A. & EDAC. “Neural-Architecture: Incorporating Clinical Expertise in Brain-based Design Principles”, in ANFA Conference, CONNECTIONS: BRIDGESYNAPSES press, 2016.
Ellis, Eugenia Victoria & N.B. Handly & Donald L. McEachron & A. Del Risco & M. Baynard. “Day Lighting; Daylight Simulation and Public Health: Low-Energy Lighting for Optimal Vision/ Visual Acuity and Health/ Wellbeing”, in World Renewable Energy Congress-Sweden, Linköping University Electronic Press, 2011.
Ellis, Eugenia Victoria & Elizabeth W. Gonzalez & Donald L. McEachron. “Chronobioengineering indoor Lighting to Enhance Facilities for Ageing and Alzheimer’s Disorder”, in Intelligent Buildings International, Vol. 5, No. sup1 (2013), pp. 48-60.
Epstein, Russell & Alison Harris & Damian Stanley & Nancy Kanwisher. “The Parahippocampal Place Area: Recognition, Navigation, or Encoding?”, in Journal of Neuron, Cell Press Vol. 23 (1999), pp. 115–125.
Fich, Lars Brorson. “Can the Design of Space Alter the Stress Response?”, in ANFA: CONNECTIONS–BRIDGESYNAPSES, Academy of Neuroscience for Architecture, 2016.
Gosar , Dhruvi. APPLYING NEUROSCIENCE TO INDUSTRIAL ARCHITECTURE, IRIANS. RESEARCH INSTITUTE PRIVATE LIMITED, 2008, p. 5.
Kaplan, Stephen. “The Restorative Benefits of Nature: Toward an Integrative Framework”, in Journal of Environmental Psychology, Vol. 15, No. 3 (1995), pp. 169-182.
Kayan, C. Neuro-Architecture,Enriching Healthcare Environments for Children, Master thesis,chalmers architecture, 2011, MPARC, 2011.
Lee, Albert K. & Matthew A. Wilson. “Memory of Sequential Experience in the Hippocampus during Slow Wave Sleep”, in Journal of Neuron, Vol. 36, No. 6 (2002), pp. 1183-1194.
Merleau-ponty, Maurice. The Structural of Behavior, trans. Alden L. Fisher, Boston: Beacon press, 1963.
Merriman, Niamh. & Jan Ondrei & Eugenie Roudaia & Carol O’Sullivan & Fiona N. Newell. “Familiar Environments Enhance Object and Spatial Memory in Both Younger and Older Adults”, in ANFA Conference press, 2014.
Mormede, P. & H. Courvoisier & A. Ramos & N. Marissal- Arvy & O. Ousova & C. Desautes & M. Duclos & F. Chaouloff & M.P. Moisan. “Molecular Genetic Approaches to Investigate Individual Variations in Behavioral and Neuroendocrine Stress Responses”, in Psycho Neuroen Docrinology, No 27 (2002), pp.563–583.
Nanda, U. & D. Pati & H. Ghamari & R. Bajema. “Lessons from Neuroscience: form Follows Function, Emotions Follow Form”, in Journal of Intelligent Buildings International, 5(sup1) ( 2013), pp. 61-78.
Ostwald, Michael J. & Raeana Henderson. “The Modern Interior and the Excitation Response: Richard Neutras Ocular-centric Phenomenology”, in Journal of Architecture Research, 2(3) (2012), pp. 27-35.
Pallasmaa J. The Eyes of the Skin: Architecture and the Senses, John Wiley & Sons, 2012.
Papale, Paolo & Leonardo Chiesi & Alessandra C. Rampinini & Pietro Pietrini & Emiliano Ricciardi. “When Neuroscience ‘Touches’ Architecture: from Hapticity to a Supramodal Functioning of the Human Brain”, in Journal of Frontiers in psychology, 7 (2016), p. 2. doi: 10.3389/fpsyg.2016.00866
Purves, D. & G.J. Augustine & D. Fitzpatrick & W.C. Hall & A.S. LaMantia & J.O. J.O. McNamara & L.E. White. “Neuroscience”. 3th Sunderland, MA: Sinauer Associates, 2004.
Sandelowski, M. & J. Barroso. “Classifying the Findings in Qualitative Studies”, in Journal of Qualitative Health Research, 13(7) (2003), pp. 905-923.
Sakuragawa, S. & Y. Miyazaki & T. Kaneko & T. Makita. “Influence of Wood Wall Panels on Physiological and Psychological Responses”, in Journal of Wood Science, 51(2) (2005), pp. 136-140.
Salingaros, N.A. & M.W. Mehaffy. A Theory of Architecture, UMBAU-VERLAG Harald Püschel, 2006.
Schreier, M. “Qualitative Content Analysis in Practice”, in Journal of Thousand Oaks, CA: Sage (2012), p.176.
Sinoo, M.M. & J. van Hoof & H.S.M. Kort. “Light Conditions for Older Adults in the Nursing Home: Assessment of Environmental Illuminances and Colour Temperature”, in Journal of Building and Environment, 46 (10) (2011), pp. 1917–1927.
Sternberg, E.M. & M.A. Wilson. “Neuroscience and Architecture: Seeking Common Ground”, in Journal of Cell, Vol. 27, No. 2 (2006), pp. 239-242.
Taube, JS. “Head Direction Cells and the Neurophysiological Basis for a Sense of Direction”, in Journal of Progress in Neurobiology, 55(3) (1998), pp. 225-56.
Torrington, J.M. & P.R. Tregenza. “Lighting for People with Dementia”, in Journal of Lighting Research & Technology, 39 (1) (2007), pp. 81-97.
Voinescue, A. Healing through Architecture, Bachelor Dissertation, Coventry University.Richard Joseph Neutra, Wundth, 2012.
https://casp-uk.net/casp-tools-checklists/

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 03 شهریور 1397
  • تاریخ بازنگری: 05 بهمن 1399
  • تاریخ پذیرش: 11 دی 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار