قوانین معمارى و آزادى معماران، محدودیت هایى که قوانین بر معماران تحمیل می کنند

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکده معمارى و شهرسازى دانشگاه حکیم سبزوارى

چکیده

معماری در مقیاس کلیتی که اجزای آن مالکان و معماران مختلفی دارند زمانی دارای نظم عمومی خواهد بود که هنجارهای شکل دهنده به اجزای مستقل ان مشترک باشند. هنجارهای قانونی (قوانین، مقررات، و طرحهای بالادست)، هنجارهای اجتماعی، هنجارهای اخلاقی و هنجارهای رویه ای (تکنولوژی اجرا) اجزاء هنجارهای قانونی به معماران مشترک اند. اگر احکام صادر شده از طرف هنجارهای قانونی، به معماران انعطاف پذیر شوند، سایر هنجارهای مشترک در کنار هنجارهای قانونی نظم اجتماعی را خواهند ساخت برای خروج قوانین از حالت جمود، اشکال انتزاعی از احکام میتوانند در برخی سطوح با احکام عملی جا به جا شوند تا ضمن حراست از جهت گیری های اصلی، آزادی معماران حفظ شود.این مقاله در راستای بسط مفهوم ازادی معماران در قبال قوانین بالا دست نوشته شده و کنکاشی است جهت انتظام دادن به سطوح انتزاع قوانین. بدین منظور ابتدا دسته بندی های زیر صورت بسته است: دسته بندی قوانین با توجه به سطوح انتزاع مفاهیم درون قوانین؛ دسته بندی قوانین با توجه به منشا قوانین؛ممکن است یک قانون معماری مستقیما متکی بر مواضع عقیدتی یا پژوهش های اثباتی باشد، یا اینکه به استناد طرح های بالادست و برنامه های شهری تدوین شود که خود بر تئوری های عقیدتی یا اثباتی تکیه دارند. دسته بندی قوانین با توجه به مراجع تصویب آنا و فاصله زمانی، مکانی و اداری موجود میان مرجع تصویب و معماران.در دسته بندی شماره 2، قابلیت هر دسته به لحاظ برخورداری از سطوح انتزاع، تحقیق خواهد شد و در دسته بندی شماره 3 چگونگی کاهش فاصله میان مراجع تصویب و معماران بررسی می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Architectural Regulations and Freedom of Architects

نویسنده [English]

  • Bahram Siavashpour
Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Hakim Sabzevari University
چکیده [English]

This paper assesses the impact of architectural regulations on the degree of freedom of architects in making design decisions. To this end, regulations are classified in three main categories with respect to: (i) level of abstraction; (ii) theoretical source; and (iii) adopting body. In terms of abstraction, regulations could treat highly theoretical abstract topics or concrete operational subjects. A regulation could also be derived from positive theory and empirical generalization, normative theory, or planning and design aspirations. In terms of adopting body, regulations could be adopted by high-level central government bodies or local bodies at a low level with respective decrease in their legitimacy.

  1. الکسندر، کریستوفر. تئورى جدید طراحى شهرى. ترجمة مهندسین مشاور طالش. تهران: توسعه، 1373.
  2. ------------. معمارى و راز جاودانگى. ترجمة مهرداد قیومى بیدهندى. تهران: دانشگاه شهید بهشتى، 1381.
  3. پژوهشکده توسعه کالبدى شهرى و منطق هاى. پژوهش و تدوین قانون جامع معمارى و شهرسازى ایران، بخش دوم، بررسى تطبیقى نظامات و قوانین شهرسازى کشورهاى فرانسه، انگلستان، آمریکا،آلمان و سوئد. ج 2 و 5 تهران: وزارت مسکن و شهرسازى، مرکز مطالعاتى و تحقیقاتى شهرسازى و معمارى ایران،1386.
  4. جعفرى لنگرودى، محمدجعفر. ترمینولوژى حقوق. چ 7. تهران: گنج دانش، 1374.
  5. چلبى، مسعود. جامعه شناسى نظم. تهران: نشر نى، 1375.
  6. حسینى، سیدعلى. مبانى فنى و اجرایى حقوق شهرى و منطق هاى در ایران.چ 1. تهران: ح قشناس، 1385.
  7. شالى امینى، وحید. « تأثیر قوانین شهرسازى و مدیریت شهرى در سیماى پایتخت فرانسه » در معمارى و فرهنگ، ش 5 (1379)، ص. 10-14.
  8. عبادى، شیرین. حقوق معمارى. چ 1. تهران: روشن گران، 1371.
  9. کاتوزیان، ناصر. کلیات حقوق. ج 1. تهران: دانشگاه تهران، 1374.
  10. کاتوزیان، ناصر. فلسفه حقوق. تهران: به نشر، 1365.
  11. گیدئین، زیگفرید. فضا، زمان و معمارى. ترجمة منوچهر مزینى. چ 3. تهران: شرکت علمى و فرهنگى، 1365.
  12. مطهرى، مرتضى. مجموعه گفتارهاى استاد مطهرى. تهران: صدرا، 1361.
  13. مطهرى، مرتضى. آزادى معنوى. تهران: صدرا، 1386.
  14. نبوى، مصطفى. تمرکز و عدم تمرکز ادارى در ایران. چ 1. تهران: خواجو، 1382.
  15. قوانین شهرسازى در انگلستان، فرانسه و ایالات متحده آمریکا. ج 4. تهران: واحد شهرسازى و معمارى دفتر مطالعات و معیارهاى شهرسازى وزارت مسکن و شهرسازى، 1357.
  16. وودکاک، جورج. آنارشیسم. ترجمة هرمز عبدالهى. چ 1. تهران: معین، 1386.
  17. هابز، توماس. لویاتان. ترجمة حسین بشیریه. تهران: نشر نى، 1380.
  18. هاشمى، فضل الله. حقوق شهرى و قوانین شهرسازى. چ 1. تهران: مرکز تحقیقات شهرسازى و معمارى وزارت مسکن و شهرسازى، 1367.
  19. Alexander, C. The Oregon Experiment. New York: Oxford University Press, 1976.
  20. _____. The production of houses. Oxford University Press, 1985.
  21. Dovey, K. and Dickson S. "Architecture & freedom. programmatic innovation in the work of Koolhaas". In OMA, Journal of Architecture education, (2002), pp. 5-13.
  22. Reynolds, P. D. A Primer in Theory Construction. The Bobbs- Merrill Company, inc.
  23. Turner, J. F. C. Housing by People. a Marion Boyars Book, 1976.
  24. Wulz, F. "The Concept Of Participation". International Design participation Conference, 22, 4 APRIL 1985.