تطبیق محتوایى دو واژه منظر و لندسکیپ

تقوائى, سیدحسن

تطبیق محتوایى دو واژه منظر و لندسکیپ

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

سیدحسن تقوائى

استادیار دانشکده معمارى و شهرسازى دانشگاه شهید بهشتى

چکیده

بیش از یک دهه از طرح جدى موضوع و حرف هاى ایران در محافل دانشگاهى « منظر » میگذرد و این واژه، کماکان و به طور فزایند ه، در متون تخصصى فارسى معمارى، برنامه ریزى، طراحى شهرى، و به ویژه معمارى منظر استفاده می شود. در این مدت اگرچه منظر بیشتر به جاى لندسکیپ به کار رفته است، اما به ندرت به معنی شناسى، روا بودن واژه، تطبیق محتوایى واژه ها، و نهایتاً بررسى جنبه هاى مفهومى متأثر از زمینه هاى فرهنگى و محیطى واژه ها توجه شده است. ضرورت توجه به این مسئله در حالى است که با وجود دانش ضمنى طراحى محیطى و آموزه هاى باغ ایرانى، یعنى ریشه هاى مهم معمارى در سرزمین ایران، به روشنى با کمبود پژوهشهاى بنیادى و « منظر »تألیف متون فارسى تخصصى در زمینة معمارى منظر نیز مواجهیم.هدف در این مقاله عرضة نتایج تطبیق محتوایى دو واژة « منظر » و « لندسکیپ» و به ویژه مقایسة آن ها از نظر چگونگى سازگارى معنى و مفهوم است. در این مورد، توجه به فعالیت هاى شناخته شدة کنونى، در حوزه هاى تخصصى مطرح شده، بسیار اهمیت دارد. بدین ترتیب، روش کار مبتنى بر معنى شناسى منظر و لندسکیپ در متون تخصصى فارسى و انگلیسى و نیز تحلیل محتوى دیدگاه هاى مطرح شده در این زمینه است. یافته ها نیز در بر دارندة بعضى تعریف ها و جنبه هاى متمایز است و از نظر واژه شناسى، فرهنگ، و تاریخ و نیز چگونگى تعامل انسان محیط اهمیت دارند. بنا بر این، با توجه به شرایط موجود آموزشى پژوهشى و فعالیت هاى حرفه اى که با موضوع معمارى منظر و نیز طراحى منظر در ایران انجام مى شود، نتایج این مطالعة تطبیقى مى تواند به انجام پژوهش هاى آتى مرتبط با موضوع به ویژه در زمینة تاریخ و مبانى نظرى معمارى منظر کمک کند

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.1683870.1390.21.3.7.9

عنوان مقاله [English]

Manzar and Landscape: A Comparative Analysis

نویسنده [English]

Seyed Hassan Taghvaei

Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University

چکیده [English]

In Iranian academic disciplines, such as architecture and urban planning the term manzar has been commonly used as the Persian equivalent of ‘landscape’. Nevertheless, there has been little study on the validity, semantics and semiotic aspects of the choice of this equivalent. It is however necessary to undertake a comparative study of these two terms to better understand the body of tacit knowledge each term implies. This paper attempts to present the results of a comparative study of these two terms in light of their linguistic, semantic and semiotic background.

مراجع

آشورى، داریوش، تعری فها و مفهوم فرهنگ، تهران: نشر آگه، 1389.
اسپیرن، آن وینستون، زبان منظر، ترجمة سیدحسین بحرینى و بهناز امین زاده، دانشگاه تهران، 1384.
احمدى، بابک، مدرنیته و اندیش ههاى انتقادى، تهران: نشر مرکز، 1373.
بلخارى، حسن. «نسبت عناصر اربعه با مربع و تأثیرات آن بر هنر و معمارى مقدس » ، در مجموعه مقالات اولین هم اندیشى هنر و عناصر طبیعت، تهران: فرهنگستان هنر، 1348.
---------.«مفهوم و ماهیت منظر شهرى از دیدگاه معمارى منظر ». در مجموعه مقالات همایش ملى منظر شهرى، پژوهشکدة فرهنگ و هنر جها دانشگاهى، 1389.
تقوائى، سیدحسن. «واحه: جنبه هاى بوم شناختى و پایدارى در پردازش محیط و منظر ». در صفه، ش 45 ، (پاییز و زمستان 1386 )، ص 6-23.
---------.«طراحى منظر بوم گرا در مناطق گرم و خشک ایران؛ الگوى واحه، رسالة دکترى دانشگاه شهید بهشتى، دانشکده معمارى و شهرسازى، 1383.
حبیبى، سیدمحسن و مرتضى هادى جابرى مقدم. در جستجوى اصول حاکم بر نورپردازى شهرى». در مجلة هنرهاى زیبا، ش 22، (1384)، ص 66.
حسینى، سیدعلى. «طبیعت و محیط زیست از دیدگاه اسلام ». در سمینار بین المللى محیط زیست، دین و فرهنگ، تهران: نشر آیات، 1380.
رحمتى، انشاءالله ، هنر و معنویت، تهران: فرهنگستان هنر، 1383.
سجودى، فرزان، نشانه شناسى کاربردى، تهران: علم، 1387.
ضمیران، محمد، درآمدى بر نشانه شناسى هنر، تهران: قصه، 1382.
عاصى، مصطفى. « پردازش دستورى زبان فارسى با رایانه». در ویژه نامة نامة فرهنگستان ضمیمة دستور ، ش 1 (اسفند 1383 )، ص 29-51.
فردوسى، ابوالقاسم، شاهنامه، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر، تهران: فردوس، 1390.
گلکار، کورش، کندوکاوى در تعریف طراحى شهرى، براى مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازى و معمارى ایران، تهران: مؤسسة فرهنگى هنرى ثمین نوین، 1378.
لکتین، پیتر و مارتین پرایس، عجایب هف تگانه در دنیاى باستان، ترجمة محمدحسین آریا، تهران: علمى فرهنگى، 1378.
ماتلاک، جان، آشنایى با طراحى محیط و منظر، ترجمه و ناشر سازمان پارک ها و فضاى سبز شهر تهران، 1379.
مورتى، کریشنا، طبیعت و محیط، ترجمه یکتا جعفرى، تهران: مدبر، 1376.
نصر، سیدحسین، نظر متفکران اسلامى دربارة طبیعت، تهران: خوارزمى، 1377.
واتسیایان، کاپیلا . «طبیعت درهنر شرق ». در ویژه نامة همایش بین المللى طبیعت در هنر شرق، تهران، 1384.
Bell, Simon, Landscape; Pattern, Perception and Process, London: E&FN Spon, 1999.
Birksted, Jan, Relating Architecture to Landscape, London: E&FN Spon, 1999.
Bruegel, Pieter, Peace and Agriculture in a pre-Romantic Ideal Landscape, in www.wikipedia.org.
Frank, Jane, Dorado: An example of aerial landscape art, in www.wikipedia.org.
Jellicoe, Geofry & Susan, Landscape of Man, London: Thames & Hudson, 1998.
Laurie, Michael, An Intronuction to Landscape Architecture, New York: Elsevier, 1985.
Lynch, Kevin, Site Planning (2th), Cambridge, 1971.
Makhzumi, J & G. Pungetti, Ecological Landscape Design & Planning: the Mediteranean Context, London: E&FN Spon, 1999.
McHarg, Ian, Design with Nature, John Wiley & Sons, 1995.
Mosser, Monique & Georges Teyssot, The History of Garden Design, T. & Hudson, 1991.
Motloch, John L., Introduction to Landscape Design, VN. Reinhold book, 1991.
Norberg_ Schulz, Christian, Genius Loci, New York: Rizzoli, 1984.
Olwig, Kennet Roberth, Landscape, Nature and The Body Politic, 2002, in www.wikipedia.org.
Pregill, Philip & Nancy Volkman, Landscapes in History (2th), John Wiley & Sons, 1999.
Scott, Andrew, Dimension of Sustainability, London: E&FN Spon, 1998.
Simonds, John Ormsbee, Landscape Architecture (3th), McGraw_ Hill, 1998.
Short, Lisa & John Rennie, Cities and Nature, Routledge, 2008.
Swaffield, Simon, Theory in Landscape Architecture, Philadelphia: PENN, 2002.
Thompson, Ian H., Ecology, Community and Delight, Taylor & Francis Group, 2005.
www.pajoohe.com
www.wikipedia.org.