جستار در شکل نظریه هاى معمارى

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

کارشناسارشد معماری از دانشگاه علم و صنعت

چکیده

پایة معرفتى و مبانى نظرى هر حرفه اى نیاز به یک ساختار اولیة قوى و روشن دارد. با اینکه آنچه نظریة معمارى خوانده مى شود، بر طراحى هاى معماران و بر شکل و کیفیت محیط مصنوع تأثیر گذاشته است، اما اینکه اساساً تعریف نظریه در معمارى چیست و شکل و ساختار آن چگونه باید باشد، کمتر مورد بررسى قرار گرفته و بر سر این موضوع در میان صاحب نظران و پژوهشگران معمارى اختلاف نظرهایى هست. شناخت شکل نظریة معمارى علاوه بر آنکه موجب توسعة دانش نظرى معمارى مى شود، در کاهش اختلاف نظرها و ایجاد توافق کلى و نیز در کمک به ارزیابى علمى نظریه ها و آثار معمارى حاصل از آن ها نقش بسزایى دارد. این پژوهش ابتدا با نگاهى تاریخى به نقش و جایگاه نظریة معمارى در دوره هاى قبل از مدرن، مدرن، و پس از مدرن پرداخته و سپس با تحلیل این روند تاریخى و کسب آگاهى از چیستى نظریة معمارى، چهار دیدگاه متفاوت که در خصوص نظریة معمارى و شکل و ساختار آن مطرح گردیده اند را مورد بررسى قرار مى دهد. نتایج حاصله نشان مى دهد که چگونه تبیین رابطة نظریه هاى اثباتى و هنجارى به درک ساختار نظریه هاى معمارى کمک نموده و هویت مستقل نظریه هاى معمارى را آشکار مى کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Theory Types in Architecture

نویسنده [English]

  • Saeed Asgharzadeh
Faculty of Architecture and Urban Planning, Iran University of Science and Technology
چکیده [English]

A review of architectural history demonstrates willingness on part of architects to theorize. Nevertheless, due to its particular nature, the form of architectural theory is different as compared with other disciplines. Despite being influential, architectural theories have rarely been formulated in an adequate theoretical format in the past—they are more theory talk than theory proper. Only recently have architectural theoreticians have tried to develop an architectural theory with an epistemological approach rather than the former ontological treatment. Notwithstanding their immediate explicit differences, these recent theories implicitly share some key principles. A review of these theories demonstrates that they all employ two types of normative and positive theorems. These theorems dynamically interact with, support each other, and form the final format of the architectural theory in question. Validity assessment of an architectural theory thus includes an assessment of its positive and normative aspects

  1. منابع و مآخذ
  2. در نشریه ،« جستارى در نظریة معمارى و مراتب آن » . انصارى، حمیدرضا
  3. .28 - هنرهاى زیبا، معمارى و شهرسازى، ش 41 (بهار 1389 )، ص 17
  4. در نشریه ،« جستارهایى در تعریف، شرح، و مراتب نظریه » . ایرانمنش، محمد
  5. .21 - صفه، ش 41 (پاییز و زمستان 1384 )، ص 4
  6. پوپر، کارل ریموند. حد سها و ابطا لها، ترجمة رحمت الله جبارى، تهران:
  7. . شرکت سهامى انتشار، 1392
  8. . منطق اکتشاف علمى، ترجمة سیدحسین کمالى، تهران: انتشارات
  9. . علمى و فرهنگى، 1370
  10. جانسون، پل آلن. نسبت نظریة معمارى با تاریخ، ترجمه حمیدرضا خویى،
  11. .73 - در نشریه گلستان هنر، ش 1 (بهار 1384 )، ص 69
  12. جعفرى، محمدتقى. بررس ى و نقد نظریا ت دیوید هیو م در چهار مسئل ة
  13. فلسف ى، تهران: مؤسسة تدوین و نشر آثار استاد علامه محمدتقى جعفرى،
  14. .1379
  15. راپاپورت، آموس. معنى محیط ساخت هشده، ترجمة فرح حبیب، تهران:
  16. . سازمان فناورى اطلاعات و ارتباطات شهردارى، 1391
  17. قبادیان، وحید. مبانى و مفاهیم در معمارى معاصر غرب، تهران: دفتر
  18. . پژوهش هاى فرهنگى، قیومى، مهرداد. ساختار نظریه و الفباى نظری هپردازى، در نشریه صفه، ش
  19. .139 - 40 (بهار و تابستان 1384 )، ص 122
  20. کوهن، توماس. ساختار انقلا بهاى علمى، ترجمة سعید زیباکلام، تهران:
  21. . انتشارات سمت، 1389
  22. گروت، لیندا و دیوید وانگ. رو شهاى تحقیق در معمارى، ترجمة علیرضا
  23. . عینى فر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1384
  24. گیدیون، زیگفرید. فضا، زمان، معمارى، ترجمة منوچهر مزینى، تهران:
  25. . شرکت انتشارات علمى و فرهنگى، 1374
  26. لاوسون، برایان. طراحان چگونه م ىاندیشند، ترجمة حمید ندیمى، انتشارات
  27. . دانشگاه شهید بهشتى، 1384
  28. لنگ، جان. آفرینش نظریة معمارى، ترجمة علیرضا عینى فر، انتشارات
  29. . دانشگاه تهران، 1381
  30. نسبیت، کیت. نظری ههاى پسامدرن در معمارى، ترجمه و تدوین محمدرضا
  31. . شیرازى، تهران: نشر نى، 1386
  32. نوذرى، حسینعلى. صور تبندى مدرنیته و پست مدرنیته: بسترهاى تکوین
  33. . تاریخى و زمین ههاى تکامل اجتماعى، تهران: نقش جهان، 1379
  34. Diani, Marco and Catherine Ingraham (eds.). Restructuring
  35. Architectural Theory, Evanston, Ill: Northwestern University
  36. Press, 1988.
  37. Fish, Stanley. Doing What Comes Naturally: Change,
  38. Rhetoric, and the Practice of Theory in Literary and Legal
  39. Studies, London: Duke University Press, 1989.
  40. Hays, K. Michael (ed.). Architecture Theory Since 1968,
  41. Cambridge, Mass: The MIT Press, 1998.
  42. Hillier, Bill. Space is the Machine: A Configurational Theory of
  43. Architecture, London: University of Cambridge, 1996.
  44. Hume, David. A Treatise of Human Nature, Oxford:
  45. Clarendon Press, 1978.
  46. Jameson, Fredric. Postmodernism, or, The Cultural Logic of
  47. Late Capitalism, Durham: Duke University Press, 1991.
  48. Johnson, Paul-Alen. The Theory of Architecture: Concepts,
  49. Themes & Practices, Van Nostrand Reinhold, New York:
  50. Kruft, Hanno-Walter. A History of Architectural Theory: From
  51. Vitruvius to the Present, New York: Princeton Architectural
  52. Press, 1994.
  53. Lynch, Kevin. Good City Form, Cambridge, MA: The MIT
  54. Press, 1984.
  55. Moore, Gary T. and Robert W. Marans (eds.). Advances
  56. in Environment, Behavior, and Design: Vol.4: Toward the
  57. Integration of Theory, Methods, Research, and Utilization,
  58. New York: Plenum Press, 1997.
  59. Perez-Gomez, Alberto. Architecture and the Crisis of Modern
  60. Science, Cambridge, MA: The MIT Press, 1983.
  61. Schurz, Gerhard. The Is-Ought Problem: An Investigation in
  62. Philosophical Logic, Dordrecht: Kluwer Academic, 1997.
  63. Snyder, James C. and Anthony James Catanese (eds.).
  64. Introduction to Architecture, New York: McGraw-Hill, 1979.
  65. Sykes, A. Krista (ed.). Constructing a New Agenda:
  66. Arcchitectural Theory 1993-2009, New York: Princeton
  67. Architectural Press, 2010.
  68. Wang, David., “Prediction in Theoria: Towards an
  69. Interdisciplinary Range of Theories Related to
  70. Architecture”, in Architectural Research Quarterly, vol. 10, no
  71. /4 (2006), pp. 263-273.
  72. Whiteman, John & Kipnis, Jeffrey and Richard Burdett
  73. (eds.). Strategies in Architectural Thinking, Cambridge, MA:
  74. The MIT Press, 1992.
  75. Zube, Ervin H. and Gary T. Moore. Advances in Environment,
  76. Behavior, and Design, Vol.3, New York: Plenum Press, 1987.
  77. Stanford encyclopedia of philosophy (http://plato.
  78. stanford.edu1382