پژوهش براى طراحى در رشتة معمارى منظر ارزیابى تجربه طراحى در « کارگاه طرح منظر »

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکدة معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی دکتری معماری دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

رشتة دانشگاهىِ معمارى منظر حدود دو دهه سابقة فعالیت آموزشى و پژوهشى در ایران دارد و نیازمند رشد بستر نظرى و عملى و بومی سازى علمى در کشور است. طراحى منظر نیز، که محور اصلى فعالیت هاى آموزشى و حرف هاى این رشته محسوب می شود، مستلزم گسترش مفاهیم، رو ش ها، و ابزار تخصصى و پژوهش محورى است.یک رویکرد پژوهشى در کارگاه طراحى، شناختن اولویتهاى دانشجویان در انتخاب " مولدهاى اولیة تأثیرگذار بر خلق طر حمایه در فرایند طراحى" است که به جهت گیرى رویکردهاى آموزشى، «پژوهش براى انجام»، و « پژوهش از طریق طراحى » کمک می کند. در این مقاله، با هدف تبیین ارز شهاى تأثیرگذار بر طراحى منظر و با تکیه بر تحلیل محتواى ادبیات متأخر معمارى منظر، به این پرسشها پاسخ داده می شود: مولدهاى اولیه براى خلق طرح مایه کدام هستند؟ و کدامیک را باید در اولویت هاى آموزشى و پژوهشى« کارگاه طراحى منظر 1» تعریف کرد؟ ابتدا با تکیه بر یک تجربة طراحى مشترک در درس "طراحى منظر 1" در دو دانشگاه شهید بهشتى و بین المللى امام خمینى(ره) سعى شد تا از دانشجویانى، که آن درس را سپرى کرده اند، در خصوص اولویت بندى مولدهاى اولیه در « کارگاه طراحى منظر 1» نظرسنجى گردد. سپس پیمایش زمینه یابى، از طریق بازبینى طرح مایه ها، ارسال پرسشنامه به ایمیل دانشجویان، و تحلیل پاسخ ها به روش آمار توصیفى و با کمک نرم  افزار « اس پى اس اس » انجام شد. نتایج نشان داد که از میان عوامل « ارزشهاى بوم شناختی » ،« ارزشهاى زیبایی شناختى » ،« ارزشهاى اجتماعى فرهنگى »، « مقیاس طرح » و« مطالعة الگوهاى محلى و مصادیق نمونة موردی »، توجه به « مقیاس طراحى » و « ارزش هاى بوم شناختى » به منزلة مولد اولیه، در نظر دانشجویان اهمیت بیشترى دارند. مطابق نتایج، به رغم اهمیت عوامل فوق در نظر پاسخ دهنده ها  (در زمان انجام تمرین« طرح 1» ) به دلیل فقدان آشنایى کافى با مولدهاى اولیة نام برده، تصمیم گیرى دانشجویان بیشتر متکى بر مهارت فردى بوده است.  یافته هاى نظرسنجى بر اهمیت تعریف ابعاد ماهوى معمارى منظر در «کارگاه  طرح 1» دلالت دارد. در بیشتر پاسخها ( 62 ٪) بر ضرورت به کارگیرى مفاهیم پایه و اصول محتوایى تأثیرگذار بر طراحى، در پروژ ه اى کوچک مقیاس و قابل نوآموزان طراحى منظر تأکید شده بود. مطابق یافته ها در « کارگاه طراحى منظر 1 » ، به ترتیب باید بر آموزش مفاهیم پایه و اصول بوم شناسى منظر، مفاهیم اجتماعى فرهنگى، و اصول زیبایی شناسى تأکید گردد و به منظور تبیین مفاهیم و اصول فوق، به مثابه مولد اولیه، به هنگام طراحى و کاربرد آ نها در خلق طرح مایه، پژوهشهاى عملى انجام شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Design Process in Landscape Architecture

نویسندگان [English]

  • Hassan Taghvaei 1
  • Amir Semiari 2
1 Associate Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University
2 PhD Candidate, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

What do students of architecture rely on as their design strategy? What areas of knowledge serve as ‘primary generators’ of main concepts in the design process? To investigate this problem, two groups of students were selected from two different universities: Shahid Beheshti University, Tehran and Imam Khomeini International University, Qazvin. Both groups designed the same project as their first course on Landscape Design. Two years after this course, a survey was conducted in both groups. As a dependent factor indicating primary generators, students were asked about the importance of certain aspects such as ecologic, aesthetic, cultural and economic values,etc. The students were also asked to submit their initial concepts and mention priority topics for the course. The results show that ‘scale’ and ‘ecological factors’ are more important for students as primary generators. It is further demonstrated that the three training priority topics are: (i) basic concepts and landscape ecology; (ii) social and cultural concepts; and (iii) aesthetic principles.

مراجع

  1. منابع و مآخذ
  2. تقوائى، سیدحسن. معمارى منظر درآمدى بر تعری فها و مبانى نظرى،
  3. . تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتى، 1391
  4. در فصلنامة پژوهش ،« آشنایى با شهرک تحقیقاتى کاووش » . توکلى، ولى الله
  5. ،114 -1 و برنام هریزى در آموزش عالى، ش 2 (تابستان 1372 )، ص 07
  6. http://www.noormags.com/view/ : دسترسى از طریق وب سایت
  7. . در تاریخ 3 تیرماه 1393 fa/articlepage/924773
  8. تاثیر پژوهش بر ساختار آموزش طراحى در رشتة معمارى » . سمیارى، امیر
  9. در چهارمین همایش آموزش معمارى، پردیس هنرهاى زیبا، ،« منظر
  10. . دانشگاه تهران، 18 و 19 دى ماه 1390
  11. مشخصات کلى، » . شوراى عالى برنامه ریزى وزارت فرهنگ و آموزش عالى
  12. مصوب 7 ،« برنامه، و سرفصل دروس دورة کارشناسى ارشد معمارى منظر
  13. . دى ماه 1376 ، ص 2
  14. شوراى برنامه ریزى آموزش عالى، وزارت علوم، تحقیقات، و فناورى.
  15. بازنگرى برنامة درسى رشتة مهندسى معمارى منظر در مقطع کارشناسى »
  16. . مصوب 26 آذرماه 1391 ، ص 24 و 25 ،« ارشد
  17. لاوسون، برایان. طراحان چگونه م ىاندیشند، ابها مزدایى از فرایند طراحى،
  18. . ترجمة حمید ندیمى، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتى، 1384
  19. لنگ، جان. آفرینش نظریة معمارى، ترجمة علیرضا عینى فر، تهران:
  20. . انتشارات دانشگاه تهران، 1381
  21. نسبت طراحى با تحقیق، جستارى در بنیان هاى نظرى » . طاهرى، جعفر
  22. ،( در صفه، ش 56 (بهار 1391 ،« چگونگى پیوند تحقیق به طراحى معمارى
  23. .22 - ص 7
  24. منابع ایده پردازى معمارى، جستارى در » . ندیمى، حمید و فرهاد شریعت راد
  25. در نشریة هنرهاى ،« فرایند ایده پردازى چند معمار از جامعة حرفه اى کشور
  26. .14 - 1391 )، ص 5 ) زیبا، دوره 17 ، ش 2
  27. در صفه، ش 29 (پاییز و ،« جستارى در فرایند طراحى » . ندیمى، حمید
  28. .103 - زمستان 1378 )، ص 94
  29. Ahern, J, “Theories, Methods and strategies for Sustainable
  30. Landscape Planning”, in B, Tress, G. Tress, G. Fry, and
  31. P. Odam (ed), From Landscape Research to Landscape
  32. Planning: Aspects of Integration Education and Application,
  33. Springer, 2006, pp. 119-131; It`s also accessible from:
  34. http://library.wur.nl/frontis/landscape_research/09_ahern.
  35. pdf, access date: 3.7.2011
  36. Deming, E.M and S. Swaffield. Landscape Architecture
  37. Research, Inquiry, Strategy, Design, New Jersey: John Wiley
  38. & sons, Inc, Haboken, 2011.
  39. Dramstad, W.E & J.D. Olson & R.T. Forman.
  40. Ecology Principles in Landscape Architecture and Land-use
  41. Planning, Washington, DC: Harvard University and Island
  42. press, 1996.
  43. Farina, Almo. “Ecology, Cognition and Landscape, Linking
  44. Natural and Social Systems”, in Springer, Landscape series,
  45. vol. 11 (2010), London and New York.
  46. Gazvoda, Davorin. “Cteristics of Modern Landscape
  47. Architecture and its Education”, in Landscape and Urban
  48. Planning, No. 60 (2002), pp. 117-133.
  49. Gobster P.H & J.I. Nassauer & T.C. Daniel & G. Fry. “The
  50. Shared Landscape: What does Aesthetics have to do with
  51. Ecology?”, in Landscape Ecol, No. 22 (2007), pp. 959-972.
  52. Lagro, J.A. Site Analysis: a Contextual Approach to
  53. Sustainable Land Planning and Site Design”, 2nd ed, New
  54. York: John Wiley & Sons Inc, 2008.
  55. Lenzholzer, S & I. Duchhart & kon. Jusuck. “Research
  56. Through Designing in Landscape Architecture”, in
  57. Landscape and Urban Planning, No. 113 (2013), pp. 120-
  58. Makhzoumi, J & G. Pungetti. Ecological Landscape Design
  59. and Planning: The Mediterranean Context”, London and New
  60. York: E&FN Spon, 1999.
  61. Marusic, I. “Some Observations Regarding the Education
  62. of Landscape Architects for the 21st Century”, in
  63. Landscape and Urban Planning, No. 60 (2002), pp. 95-103.
  64. Milburn, L & Robert D. Brown. “The Relationship between
  65. Research and Design in Landscape Architecture”, in
  66. Landscape and Urban planning, No. 64 (2003), pp.47-66,
  67. this article is available from http://www.elsevier.com/
  68. locate/landurbplan
  69. Motloch, J, Introduction to Landscape Design, (2ed), Austin,
  70. Texas: John Wiley & Sons Inc, 2001.
  71. Nassauer, J.I. & P. Opdam. “Design in Science: Extending the
  72. Landscape Ecology Paradigm”, in Landscape Ecology, No. 23
  73. (2008), pp. 633-644.
  74. Steenbergen, C. Composing Landscape: Analysis, Typology
  75. and Experiments for Design, Basel: Birkhauser Verlag, 2008.
  76. Steinitz, Carl. “On Teaching Ecological Principles to
  77. Designers”, in Johnson, Bart r, and Kristina, hill (Eds)
  78. Ecology and Design: Frameworks for Learning, Washington,
  79. DC, USA: Island press, 2002, pp. 231-244,
  80. Swaffield, S, Theory in Landscape Architecture, a reader
  81. book, Philadelphia: University of Pennsylvania press, 2002.
  82. Terkenli, T.S. “Toward a Theory of the Landscape: the
  83. Aegean Landscape as a Cultural Image”, in Landscape and
  84. Urban Planning, No. 57 (2001), pp. 197-208.
  85. Thompson, I.H. Ecology, Community and Delight: Sources of
  86. Values in Landscape Architecture, London: E & F SPON, 2002
  87. http://www.asla.org/ access date: 16.7.2014
  88. http://www.asla.org/

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 25 شهریور 1394
  • تاریخ بازنگری: 14 بهمن 1399
  • تاریخ پذیرش: 11 دی 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار