تبیین مدل نقش ساختارى طراحى براى جلب مشارکت مردمى در فرایند معاصرسازىبافت هاى فرسودة محلات شهرى ایران( نمونة موردى: محلة سیروس تهران)

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسندگان

1 دانشیار دانشکدة معمارى و شهرسازى دانشگاه علم و صنعت ایران

2 استادیار دانشکدة علوم انسانى دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایى

3 استادیار دانشکدة هنر و معمارى دانشگاه مازندران

چکیده

هدف از این تحقیق، تبیین مدلى على میان رویکرد مشارکت مردمى و مؤلف ههاى طراحى در معاصرسازى باف تهاى فرسودة ایران (نمونة موردى محلة سیروس تهران)است. با به کارگیرى ایده هاى حاصل ازمدل تحقیق، میتوان مؤلفه هاى طراحى را به گونه اى در فرایند طراحى معاصرسازى بافتهاى فرسوده تبیین کرد که، مشارکت مردمى و درنهایت موفقیت معاصرسازى ناشى از این امر به صورت حداکثرى حاصل شود. به این منظور در این تحقیق، بر پایة تلفیق نظریات مرتبط با موضوع تحقیق، از روش تحقیق پیمایشى یا زمینه یابى و تحلیل داد ه ها بر اساس آمار توصیفى استنباطى استفاده شده است. در تحقیق حاضر، براى مطالعة عوامل مؤثر طراحى در جلب مشارکت مردم از آزمون نگرش سنجى اهالى محلة سیروس تهران استفاده شده است. روش نمونه گیرى، از نوع خوشه اى تصادفى و حجم نمونه براى 170 نفر است. به دلیل فقدان پرسش نامة استاندارد در موضوع تحقیق، از پرسش نامة محق قساخته استفاده گردید. پس از بررسى پایایى و روایى ابزار تحقیق، داده ها به روش آمار ى توصیفى تحلیل و عوامل تأثیرگذار بر روش تحلیل عاملى استخراج شد و بر اساس تحلیلهاى انجام شده، مدلى خطى طرح ریزى گردید. سپس، بر اساس مدل حاصل،رابطه و میزان تأثیر عوامل بر یکدیگر به روش تحلیل مسیر، به دست آمد. یافته ها نتایج تحقیق بر اساس مدل، شامل مؤلف ههایى در طراحى شهرى و معمارى است که، مردم یعنى عاملها آن را شناسایى می کنند و در صورت دریافت نظرات مردم، درزمینة چگونگى طراحى مؤلفه هاى یادشده، مى توان مشارکت و موافقت حداکثرى آ نها را در معاصرسازى با فتهاى فرسوده به دست آورد. از جملة این مؤلفه ها دومؤلفه در زمینة ساختار بافت شامل شکل معابر و اولویت عبورومرور و دو مؤلفه در زمینة تودة بافت، شامل شکل خدمات و حفظ بناهاى ارزشمند، است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Community Participation for Urban Upgrading: Sirus Quarters

نویسندگان [English]

  • Hashem Hasheminejad 1
  • Mostafa Behzadfar 1
  • Bahram Saaleh sedghpour 2
  • Seyyed Ali Seyedian 3
1 Associate Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Iran University of Science and Technology
2 Assistant Professor, Faculty of Human Science, Shahid Rajaee Teacher Training University
3 Assistant Professor, Faculty of Art and Architecture, University of Mazandaran
چکیده [English]

This paper presents the results of a causal model developed for a deteriorated fabric in Sirus Quarter, downtown Tehran. An opinion survey was conducted with a customized questionnaire, a sample of 170 residents and employing a random cluster method. The collected data was analyzed using statistical-descriptive method. By extracting effective factors, a linear model was developed to show the impact of each factor on other factors. The results indicate that four key factors play a key role in increasing community participation: form of alleys, traffic management, conservation of valuable buildings within the fabric and location of amenities. These factors determine both the degree of participation and success of the upgrading process.

  1. منابع و مآخذ
  2. ادیب زاده، بهمن. مصاحبة نگارنده با بهمن ادیب زاده، تهران: دى 1388.مجتمع پذیرایى وزارت کشور.
  3. ازکیا، مصطفى و غلا مرضا غفارى. توسعة روستایى با تأکید بر جامعة روستایى ایران، تهران: نشرنى، 1383.
  4. اوست هویى زن، اندریاس. « مشارکت شهروندان در طرح ریزى و توسعه نواحى شهرى ». ترجمه ناصر برک پور، در مجلة معمارى و شهرسازى، ش 48 و 49، (1377).
  5. ایزدى، سعید. مصاحبة نگارنده با سعید ایزدى، تهران: دى 1388 ، وزارت مسکن و شهرسازى.
  6. بیکن، ادموند. طراحى شهرها، ترجمة فرزانه طاهرى، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازى و معمارى ایران، 1376.
  7. توسلى، محمود. « اصطلاح شناسى نوسازى و بهسازى شهر ». در نقد و نظر: فصلنامة هفت شهر، ش 2 ، (زمستان 1379)، ص 85-87.
  8. حبیبى، سید محسن و هادى سعیدى رضوانى. « شهرسازى مشارکتى؛ کاوشى نظرى در شرایط ایران». در نشریة هنرهاى زیبا، ش 24 ، (زمستان 1384) ص 15-24.
  9. سیدیان، سیدعلى. تأثیر مؤلفه های طراحی بر جلب مشارکت مردمی در معاصرسازی بافتهای فرسوده ایران (نمونه موردی: محله سیروس تهران). پایان نامة دکترى معمارى. استادان راهنما: هاشم هاشم نژاد و دکتر مصطفی بهزادفر. تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشکدة معمارى و شهرسازى، آبان 1389.
  10. سیف، على اکبر. روانشناسى پرورشى، تهران: نشر آگاه، 1383.
  11. شریفیان ثانى، مریم.« مشارکت شهروندى، حکمرانى شهرى و مدیریت شهرى » . در فصلنامة مدیریت شهرى، ش 8 ،( زمستان 1380 )، ص 43-55.
  12. طالب، مهدى. «مداخله در بافت هاى شهرى و مسئلة مشارکت تهران و میزگرد». در هفت شهر، ش4، (1384).
  13. عباس زادگان، مصطفى. مصاحبة نگارنده با مصطفى عباس زادگان، تهران: دى 1388 ، دانشگاه علم و صنعت ایران.
  14. فلامکى، منصور. مصاحبة نگارنده با منصور فلامکى، تهران: دى 1388. دفتر کار دکتر فلامکى.
  15. کرلینجر، ف.ن. و الازار ج. پدهازر. رگرسیون چند متغیرى در پژوهش رفتارى، ترجمة حسن سرایى، تهران: سمت، 1384.
  16. کیامهر، م. هنجاریابى پرسشنامة پنج عاملى بزرگ شخصیت رسالة کارشناسى ارشد، دانشگاه علامه طباطبایى تهران، 1381.
  17. گال، م. و و. بورگ و ج. گال. روش هاى تحقیق کمى و کیفى در علوم تربیتى و روانشناسى، ترجمة احمدرضا نصر و دیگران، ج 1، تهران: سمت و دانشگاه شهید بهشتى، 1382 و 1383.
  18. محبعلى، محمدحسن. مصاحبة نگارنده با محمدحسن محبعلى، تهران: 1388.
  19. مرادى، اصغر. مصاحبة نگارنده با اصغر مرادى، تهران: دى 1388 ، دانشگاه علم و صنعت ایران.
  20. هومن، ح.ع. « استاندارد کردن پرسش نامه، ... ». در فصلنامة علمی پژوهشى ، دانشکده علوم تربیتى دانشگاه تهران، ویژه نامة روان سنجى، 1367.
  21. -------. تحلیل داده هاى چند متغیرى در پژوهش رفتارى، تهران: پارسا، 1380.
  22. -------. مدلیابى معادلات ساختارى با کاربرد نر مافزار لیزرل، تهران: سمت، 1384.
  23. Arnstein , Sherry. Aladder Of Citizen Participation, (Second Edition) , Edited By Richard T. Gates And Fredric Stout , Routledge Press, 1996.
  24. Driskell, David. Creating Better Cities With Children And Youth (A Manual For Participation ) , Unesco Publishing And Earth Scan Publication Ltd, 2002.
  25. Jacobs, Jane. The Deth and Life of Greot American Cities, in Bolus B,M(eds) Urban and Renewal : People Politics and Planning Haus Kencht an Chor Books, 1967.
  26. Lang, Jan. Urban Design, Ostorolia,Vilz university, 2005. Winston, Barnett and Ogrill Winskell. A Study in Conseruation , London: Oriel Press, 1977, www.odpm.gov. uk/stellent/groups/odpm