این مقاله نگرشی است تحلیلی بر جایگاه پایان نامه و نحوه داوری آن در روند آموزشی دوره کارشناسی ارشد رشته معماری با تکیه بر مطالعه موردی فارغ التحصیلان دانشگاه شهید بهشنتی(ملی ایران) در سالهای 1339-1359. هدف از تدوین این مقاله، بررسی نحوه ارزشیابی نهایی فارغ التحصیلان دوره کارشناسی ارشد رشته معماری با توجه به بنیه و توان علمی دانشجو در مدت تحصیل است که در آن همبستگی میان عوامل مداخله گر متعددی همچون استاد راهنمای پروژه، موضوع ، نمره و درجه پروژه نهایی، هیئت داوران و طول مدت تحصیل، مطالعه شده است. مقاله از دو بخش اصلی تشکیل شده است: بخش توصیفی که به ارائه داده و اطلاعات مربوط به دانشجویان شاغل به تحصیل در سالهای مورد مطالعه می پردازد و بخش تحلیلی که وظیفه سنجش همبستگی میان این داده ها و اطلاعات را از طریق روشهای مختلف آماری بر عهده دارد.