درنگی بر اندیشه‌های فلسفی ‌‌‌دُلوز و گاتاری بر پدیدۀ شهر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری شهرسازی، گروه شهرسازی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشکدة هنر و معمارى دانشگاه تربیت مدرس

3 استادیار گروه شهرسازی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 دانشیار گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

اهداف و پیشینه
پژوهش حاضر با الهام از خوانش اندیشه‌های فلسفی دُلوز و گاتاری، به بررسی نظریه اسمبلیج (هم‌آرایی) ارائه‌شده توسط مانوئل دِلاندا می‌پردازد. هدف اصلی این پژوهش، آشکارسازی جوانب نادیده‌شده در نظریه اسمبلیج است که در تحلیل مفهوم شهر کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. این پژوهش با نگرشی دوسویه، از یک سو به دنبال ارائه چارچوبی واحد و ساختارمند برای تشریح معنایی و عملکردی واژگان چندگانه در فلسفه دِلوز و گاتاری با تأکید بر پدیدۀ شهر است، و از سوی دیگر به بازاندیشی و تحلیل انتقادی نظریه اسمبلیج می‌پردازد. این رویکرد به دنبال شناسایی شکاف‌های موجود در درک فلسفی شهر و ارائه بازنمایی عمیق‌تری از این پدیده است.
مواد و روش‌ها
این مطالعه در فضای پارادایم آزادپژوهی صورت گرفته و از استدلال منطقی و روش اکتشاف معنای مستتر در متون استفاده کرده است. پژوهش بر پایۀ مطالعات گسترده‌ای از منابع دست اول و دوم استوار است که به تحلیل و تفسیر اندیشه‌های دِلوز، گاتاری و دِلاندا می‌پردازد. با بهره‌گیری از این روش، تلاش شده است تا شکاف‌های موجود در درک فلسفی شهر شناسایی شود و در عین حال، بازنمایی اُرگیاستیک به عنوان شیوه‌ای متفاوت و عمیق‌تر برای تفسیر دستگاه معنایی شهر معرفی شود. این رویکرد به پژوهشگر اجازه می‌دهد تا با تحلیل دقیق و منطقی، جنبه‌های نادیده‌شده نظریه اسمبلیج را آشکار کند.
نتایج و جمع‌بندی
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که نظریه اسمبلیج، به عنوان یک نظریه روش‌مند، شهر را به عنوان پدیده‌ای متشکل از واقعیت‌های درون‌ماندگار «امر بالقوه» و «امر بالفعل» تعریف می‌کند. این منطق تحلیلی ما را به این نتیجه می‌رساند که شهر، فضایی روش‌شناختی برای پژوهشگران، طراحان و مدیران شهری است که در عین پایایی، دارای ناپایایی در سازه‌های معنایی خود است. از نظریه و روش هم‌آرایی می‌توان دستگاه فضایی انتزاعی‌ای برای شهر شناسایی کرد که با نگرشی متفاوت از تاریخ‌سازی، مکان‌سازی، ایده‌سازی و هستی‌سازی چندگانه همراه است. این دیدگاه به دلیل برخورداری از فضای میانی-آستانه‌ای و امکان هم‌آرایی داده‌های بسیار، دستاوردهای چندگانه‌ای را در عرصه شهر و مطالعات شهری فراهم می‌آورد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Review of the Philosophical Thoughts of Deleuze and Guattari on the Phenomenon of the City

نویسندگان [English]

  • NEGIN SAMADI KAFI 1
  • Mojtaba Rafieian 2
  • Kaveh Rashidzadeh 3
  • Mahmud Rezaei 4
1 PhD student of Urban Planning, Department of Urban Planning, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Dept. ofUrban Planning,Faculty of Art and Architecture,Tarbiat Modares University
3 Assistant Professor of Urban Planning Department, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
4 Associate Professor, Department of Architecture, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Based on the philosophical ideas of Deleuze and Guattari, this research challenges Manuel Delanda's theory of assemblage, asserting that it overlooks its philosophical roots and contains distortions. The objective is twofold: firstly, to establish a structured and comprehensive framework that encompasses the multitude of concepts within this philosophy, particularly focusing on the phenomenon of the city; and secondly, to reevaluate the theory itself by introducing a new perspective on assemblage. This research adopts a qualitative approach within an emancipatory and relational paradigm. It endeavors to uncover hidden meanings within the text's argument, drawing on extensive studies from primary and secondary sources. To achieve this, the research introduces the concept of orgiastic representation as a novel method derived from the assemblage theory, presenting a deeper and alternative semantic approach. The culmination of this study is reflected in the final argument, which asserts that the theory of assemblage is a systematic framework. It posits that the city is an entity comprised of two intertwined realities: "virtual" and "actual." Furthermore, the city is portrayed as a self-determined actor, occupying a liminal space with multiple functions and effects. The analysis's theoretical logic ultimately brings us to the inference that the city serves as a methodological realm for researchers, thinkers, designers, planners, and city managers who tackle stability within the volatile nature of its semantic structures. The concept of assemblage, encompassing theory and method, enables us to perceive the city as an abstract spatial apparatus that possesses unique cognitive abilities and generates a multitude of historical, spatial, conceptual, and ontological outcomes. By facilitating a middle-threshold space and enabling the assembly of diverse data, this abstract spatial apparatus has the potential to yield numerous accomplishments within the realm of the city and urban studies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agencement
  • Assemblage
  • palimpsest
  • One-Multiplicity
  • Orgiastic Representation
  • Threshold.  

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 06 تیر 1404
  • تاریخ دریافت: 02 آبان 1402
  • تاریخ بازنگری: 26 شهریور 1403
  • تاریخ پذیرش: 14 بهمن 1403