انتخاب موضوع پایان‌نامه در دانشکدۀ معماری و شهرسازی یک نظریۀ زمینه‌ای برآمده از تجارب اساتید راهنما

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

پیشینه‌ها و اهداف: گسترش قابل‌توجه دوره‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاهی در ایران، به‌ویژه دوره‌های کارشناسی ارشد، موجب شده است که بخش عمده‌ای از پژوهش‌ها، ازجمله پژوهش‌های معماری و شهرسازی، در قالب پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد انجام ‌پذیرد. فرایند تدوین پایان‌نامه، اصلی‌ترین پژوهش دورة کارشناسی ارشد، به‌ویژه مرحلة انتخاب موضوع، از اهمیت خاصی برخوردار است. مرور ادبیات موجود حاکی از فقدان پژوهش کافی در مورد پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد معماری و شهرسازی در ایران، به‌ویژه در مورد فرایند انتخاب موضوع است. ازاین‌رو بررسی چگونگی انتخاب موضوع پایان‌نامه‌ها و همچنین کندوکاو در تجربة کنشگران اصلی در فرایند انتخاب این موضوع، به‌ویژه در تجربة اساتید راهنما از این فرایند، اهمیت خاصی دارد؛ زیرا می‌تواند به بالابردن کیفیت و بازدهی این‌گونه فعالیت‌های دانشگاهی کمک کند. هدف در این پژوهش کندوکاو در تجربة اساتید دانشکدة معماری و شهرسازیِ دانشگاه شهید بهشتی در زمینة فرایند انتخاب موضوع پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد، و تدوین یک مدل پارادایمی یا چارچوب مفهومی به‌منظور بازنمایی و تبیین تجربة مزبور است. به‌دنبال هدف اصلی، اهداف فرعی نیز شامل 1) شناسایی «مقولة محوری» در تجربة اساتید راهنمای دانشکدة معماری و شهرسازی از فرایند انتخاب موضوع پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد، 2) تبیین «علل» و «شرایط مداخله‌گر» و «شرایط زمینه‌ای» پدید آمدن مقولة محوری، و 3) چگونگی تعامل اساتید راهنما با مقولة محوری و «پیامد»های آن مد نظر است.
مواد و روش‌ها: این مطالعه یک پژوهش کیفی بر اساس روش «نظریة زمینه‌ای» است. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش 23 نفر از مجرب‌ترین اساتید راهنمای پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد از همة گروه‌های آموزشی در دانشکدة معماری و شهرسازی هستند. روش نمونه‌گیری به صورت «هدفمند» است که با پدیدار شدن مقوله‌های اولیه، مشارکت‌کنندگان بعدی با استفاده از روش «نمونه‌گیری نظری» تا حصول اشباع نظری مقوله‌ها و مفاهیم کشف‌شده انتخاب ‌شده‌اند. داده‌های مورد نیاز با انجام مصاحبه‌های نیمه‌ساختارمند گردآوری شدند. دو پرسش کلی برای برانگیختن حساسیت و تأمل در مشارکت‌کنندگان عرضه ‌شد. در پرسش نخست، تشریح تجربة ایشان در زمینة انتخاب موضوع پایان‌نامه‌ها و در سؤال دوم، نظر ایشان در زمینة شیوة بهینة انتخاب یا تولید موضوع برای پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد پرسیده شد. سپس مصاحبه‌ها ضبط و پس از آن به‌صورت متن پیاده‌سازی شد. تحلیل محتوای متون، طی چندین گام، از طریق کدبندی «آزاد»، «محوری»، و «گزینشی» به‌طور سیستماتیک انجام شد. بر اساس کدبندی محوری، مقولات کشف‌شده تحت عناوین مقوله‌های علّی، زمینه‌ای، مداخله‌گر، تعاملی، و پیامدی طبقه‌بندی و برچسب‌گذاری شدند و روابط میان آنها به‌صورت یک مدل پارادایمی عرضه ‌شد.
نتیجه‌ها و جمع‌بندی: به‌طورکلی، بنابر یافته‌های این پژوهش، مشارکت‌کنندگان «فقدان یک راهبرد رسمی و صریح برای فرایند انتخاب موضوع پایان‌نامه در دانشکده» را «مقولة محوری» یا پدیده اصلی دانسته و تجربه کرده‌اند. این مطالعه، همچنین نشان می‌دهد که اساتید مشارکت‌کننده، در غیاب یک راهبرد رسمی و صریح یا یک «تصویر معنابخش بزرگ‌تر»، بر دانش‌های ضمنی و برداشت‌های ذوقی خویش در مورد تعریف و مأموریت پایان‌نامة کارشناسی ارشد اتکا کرده‌اند و بدین‌گونه به مجموعه‌ای، نه لزوماً هماهنگ، از راهبردهای ضمنی و غیرمدون انفرادی دست یافته و آن را مبنای عمل خود کرده‌اند. شکل‌گیری «مقولة محوری» این مطالعه، به مجموعه‌ای از «شرایط علّی و زمینه‌ای»، نظیر الگوبرداری غیرانتقادی از دوره‌ها و برنامه‌های دانشگاه‌های خارجی، فقدان ارتباط نهادی لازم میان دانشگاه با صنعت، دولت و جامعه، تنوع فرهنگ‌های رشته‌ای موجود در دانشکده، گرایشات ذوقی اساتید، و بی‌ثباتی در مقررات و مدیریت‌ها نسبت داده شده است. «پیامد» اصلی ناشی از چنین شرایطی، «جزیره‌ای شدن پژوهش‌ها» در گروه‌های آموزشی و نبود هم‌افزایی و انباشت نتایج پایان‌نامه‌ها بوده است. در این پژوهش بر اهمیت و لزوم شکل‌گیری یک «فهم مشترک» از تعریف و مأموریت پایان‌نامة کارشناسی ارشد نزد اعضای هیئت علمی دانشکده دلالت شده است. از دیگر دلالت‌های این مطالعه باید به ضرورتِ گفتمان‌سازی در حوزة تعلیم و تربیت مناسب معماری و شهرسازی، ظرفیت‌سازی برای برنامه‌ریزی آموزشی و تدوین سند راهبردی دانشکده، استقبال از تنوع فرهنگ‌های رشته‌ای موجود در دانشکده به‌مثابة یک فرصت، تقویت تفکر انتقادی ـ بازاندیشانه در دانشجویان، و ضرورت تقویت رابطة نهادی میان دانشگاه، صنعت، دولت و جامعه اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Selection of Master’s Thesis in the Faculty of Architecture and Urban Planning: A Grounded Theory Study Emanated from Supervisors’ Experiences

نویسندگان [English]

  • Kurosh Golkar
  • Azadeh Lak
  • Pantea Hakimian
Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Background and objectives: The significant expansion of postgraduate university education programmes in Iran, particularly at the Master’s level, has resulted in a substantial portion of research, including architecture and urban planning, being conducted in the form of Master’s theses. The thesis is the main research activity in the Master’s degree programme, and hence the great importance of its preparation process, particularity the selection the topic. A review of the literature reveals a lack of adequate research on Master’s theses in the fields of architecture and urbanism in Iran, particularlyon topic selection procedures. Therefore, the examination of these procedures and exploration of the experiences of key actors, especially supervisors, is of particular importance. This investigation can help improve the quality and efficiency of such academic endeavours. This research is an inquiry into academic staff’s experiences at the School of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University regarding topic selection procedures, to develop a conceptual framework. On that basis, the research objectives include identifying the ‘core category’ in the process of selecting thesis topics, explaining the ‘causes’, ‘intervening conditions’, and ‘contextual conditions’ that lead to the emergence of the core category, and exploring the interaction of the supervisors with the core category and its ‘consequences’.
Methods: The research is a qualitative study based on the grounded theory. The participants are 23 academic staff with considerable experiences in supervising Master’s theses from different departments of the School. The sampling method is ‘purposive’. As the initial categories emerged, subsequent participants were selected using the ‘theoretical sampling’ method until theoretical saturation of the discovered categories and concepts was achieved. The data were collected using semi-structured interviews. Two questions were posed to stimulate sensitivity and reflection among participants. The first question inquired about their experience in choosing thesis topics, while the second question sought their opinion on the optimal method for selecting or developing the topics. The content analysis of the transcribed interviews has been done systematically through sequential steps via ‘open’, ‘axial’ and ‘selective’ coding. Based on the axial coding, the developed categories have been classified and labelled as causal, contextual, intervening, interactive, and consequential categories. The relationships between these categories have been presented in the form of a paradigm model.
Results and conclusion: Overall, the research findings indicate that the participants have experienced a ‘lack of formal and explicit strategy for topic selection in the School’ as the ‘core category’ or the main phenomenon. The study also indicates that in the absence of a formal-explicit strategy or a meaningful Big Picture, supervisors have highly relied upon their own tacit knowledge and personal views regarding the definition and mission of a Master’s thesis. This reliance has led to the development of numerous, not necessarily well-coordinated, individual-implicit strategies to inform their decisions. The causal and contextual conditions leading to the formation of the ‘core category’ include non-critical adoption of international universities’ curriculum and programmes, lack of strong institutional relations among university, industry, government and community, diversity of disciplinary cultures in the School, personal tendencies of the supervisors, and instability in the governing bylaws and academic administration. The main consequence of these conditions has been the emergence of numerous unrelated and isolated pieces of research conducted by different departments, and a lack of synergetic accumulation of research results. This study implies the significance of achieving a ‘common understanding’ about the definition and mission of a Master’s thesis among the School’s academic staff. Other research implications include the need to create a pedagogical discourse on architecture and urbanism, build sufficient capacity to carry out curricular and strategic planning at the School, embrace the existing diversity of disciplinary cultures in the School as an opportunity, foster critical thinking skills in students, and strengthen the institutional ties between university, industry, government and community.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Thesis
  • Topic selection
  • Grounded theory
  • Thesis supervisor
  • School of architecture and urban Planning

مراجع

Ahmadi, V. (Research Deputy of the Ministry of Science). “Humanities Theses become Mission-oriented”. Interview by Mehr News Agency, Science and Culture News Agency website, July 23, 2016, https://sinapress.ir/news/43813/ (In Persian)
Anbari, Moosa. “Analyzing Problems and Shortcomings of Modern Research in Rural Development Sociology in Iran”. Village and Development, vol. 11, no. 1 (2018): 1–34. available at: http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_59272.html. (In Persian)
Barr, Marla Ann. The Selection of a Dissertation Topic: Elements Influencing Student Choice. The Ohio State University, 1984.
Becher, Tony. “Disciplinary Discourse”. Studies in Higher Education, vol. 12, no. 3 (1987): 261-274.
Biglan, Anthony. “The Characteristics of Subject Matter in Different Academic Areas”. Journal of applied Psychology, vol. 57, no. 3 (1973): 195-203.
Borden, Iain and Katerina Ruedi Ray. The Dissertation: A Guide for Architecture Students. Routledge, 2014.
Darrudi, Ali, Alireza Darrudi, Hamide Rashidian, and Rajabali Daroudi. “Prioritizing the Thesis Topic Selection Criteria Using Analytic Hierarchy Process (AHP) from PhD Students’ Perspective”. Payavard-Salamt, vol. 12, no. 1 (2018): 62–69. Available at: http://payavard.tums.ac.ir/article-1-6478-fa.html. (In Persian)
Deputy of Research and Technology (MSRT). “Regulations for Purposeful Doctoral Dissertations in the Fields of Humanities and Art”. April 22, 2012. Available at https://rppc.msrt.ir/fa/regulation/899. (In Persian)
Derakhshanfar, Hamid, Ali Shahrami, Hamidreza Hatamabadi, Afshin Amini, and Eisa Sharifi. “The Attitude of Medical Students towards the Criteria for Selection of Supervisor Attendance and Dissertation Topic in Shahid Beheshti University of Medical Science”. Educational Development of Judishapur, vol. 3, no. 3 (2012): 49–57. Available at: https://edj.ajums.ac.ir/article_90458.html. (In Persian)
Dunne, Ciarán. “The Place of the Literature Review in Grounded Theory Research”. International Journal of Social Research Methodology, vol. 14, no. 2 (2011): 111-124.
Etzkowitz, Henry and Loet Leydesdorff. “The Dynamics of Innovation: from National Systems and ‘Mode 2’ to a Triple Helix of University–Industry–Government Relations”. Research Policy, vol. 29, no. 2 (2000): 109-123.
Fakhar, Shazia, G. Saeed, M. Ashraf, N. Nisar, and T. Akhter. “Factors Leading to Topic Selection for Dissertation Writing by Post Graduate Medical Residents”. Ann Pak Inst Med Sci., no. 11 (2015): 119-123.
Fatollahi, Yaghoub. “Purposeful Theses Require Economic Revolution”. Interview by ISNA, ISNA website, August 13, 2017. https://www.isna.ir/news/96052112910. (In Persian)
Hart, Chris. Doing Your Masters Dissertation. Sage publications, 2004.
Harvard University. Urban Planning and Design Thesis Handbook (2018-19). Harvard University Press, 2018. Accessed at: https://www.gsd.harvard.edu/wp-content/uploads/2018/08/UPD-Thesis-Handbook_2018-19.pdf
Higher Education Planning Council (MSRT). Discontinuous Master’s Program Regulations. January 15, 1995. (In Persian)
Higher Education Planning Council (MSRT). Discontinuous Master’s Program Regulations. October 20, 2014. (In Persian)
Holland, J.L. Making Vocational Choices: A Theory of Careers. Englewood Cliffs: Prentice-Hall, 1973.
Hosseinpanah, Ali. “A Survey on Thesis Topic Selection and Research Method at the Master Level in the Knowledge and Information Science Major in Tehran State Universities from 2006 to 2012”. Master Thesis in Librarianship and Information, 2010. (In Persian)
Hosseinpanah, Ali and Majid Shirzad. “A Survey on Thesis Research Method at the Master Level in the Knowledge and Information Science Major in Tehran State Universities from 2006 to 2012”. Journal of Knowledge Studies, no. 26 (Fall 2014): 29-40. (In Persian)
Ilesanmi, A. Oluwole. “Doctoral research on architecture in Nigeria: Exploring domains, extending boundaries”. Frontiers of Architectural Research, vol. 5, no. 1 (2016): 134-142.
Isaac, Paul D., Roy A. Koenigsknecht, Gary D. Malaney, and John E. Karras. “Factors Related to Doctoral Dissertation Topic Selection”. Research in Higher Education, no. 30 (1989): 357-373.
Jones, Willis A. “Variation among Academic Disciplines: An Update on Analytical Frameworks and Research”. Journal of the Professoriate, vol. 6, no. 1 (2011): 9-27.
Jowkar, T. and M. Morovati. “Triple Helix of University-Industry- Government in the Scientific Articles of Iran”. Journal of Science and Technology Policy, vol. 9, no. 3 (2016): 71-84. Available at: https://jstp.nrisp.ac.ir/article_12962.html. (In Persian)
Kasraie, MohammadSalar and Ali Pozesh Shirazi. “Discourse Theory of Laclau and Mouffe: Elaborate and Efficient Tool in Understanding the Political Phenomenons”. Political Quarterly, vol. 39, no. 3 (2009). Available at: https://jpq.ut.ac.ir/article_20194.html. (In Persian)
Khakbaz, A. “A Research Framework for Disciplinary Culture in Higher Education Curriculum”. Journal of Higher Education Curriculum Studies, vol. 5, no. 10 (2015): 7–32. Available at: https://www.icsajournal.ir/article_11820.html. (In Persian)
Khoshchehre, M. “Compliments and Insular Research Will Not Bring Us to the Goals of the Vision Document”, Interview by Mehr News Agency, MNA website, January 8, 2008. Available at: https://www.mehrnews.com/news/615873/. (In Persian)
Kozma, Karen J. “Perception of Factors Which Affect the Selection of a Dissertation Topic in a Distance Learning Doctoral Program”. PhD diss., Walden University, 1997.
Lak, A. “Grounded Theory Applications in Urban Design Research”. Soffeh, vol. 24, no. 1 (2014): 43-60. Available at: https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100224.html. (In Persian)
Lincoln, Yvonna S. and Egon G. Guba. “Establishing Trustworthiness”. in Naturalistic Inquiry, Sage, 1985, 289-331.
Longhurst, Robyn. “Semi-structured Interviews and Focus Groups”. Key Methods in Geography, vol. 3, no. 2 (2003): 143-156.
Maleki, H., M. Hajitabar Firouzjaee, and SN. Ghasemtabar. “An Analysis of the Contents of Graduate Students’ Theses Majoring in Curriculum Development in Allameh Tabataba’I University, Shahid Beheshti University, and Tarbiat Modarres University (2000-2010)”. Journal of Higher Education Curriculum Studies, vol. 2, no. 4 (2011): 85-108. (In Persian)
Mirriahi, S. “The Status of the Academic Thesis in the Architecture Education System: A Case Study of the Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University (National University of Iran, 1998-1999)”. Soffeh, vol. 14, no. 2 (2004): 139-159. (In Persian)
Mirsamadi, M., A. Chehrei, and A. Bagherzadeh. “An Investigation of Methodological Format Preparation of These by Medical Students of Iran University of Medical Sciences and Health Services, 1999 TT. RJMS (Razi Journal of Mesical Sciences), vol. 9, no. 32 (2003): 741-50. Available at: http://rjms.iums.ac.ir/article-1-1691-fa.html. (In Persian)
MIT Libraries, Selecting a Research Topic, n.d., Available at: https://libguides.mit.edu/select-topic
Negahban, Z., T. Kalateh, and M. Ahanchiyan. “Factors Affecting the Selection of Thesis Topic of Graduate Students at Ferdowsi University of Mashhad”. Quality of Research in Islamic Sciences, no. 10 (2016): 111-20. (In Persian)
Niksirat, M., S.A. Badri, and M. Rezvani. “Effective Factors on the Selection of Scientific Research Topic of Graduate Students Majoring Rural Geography and Planning”. Quarterly Journal of Research and Planning in Higher Education, vol. 18, no. 3 (2023): 87-110. Available at: https://journal.irphe.ac.ir/article_702791.html. (In Persian)
SCARP. Mission and Goals. n.d., Accessed at: https://scarp.ubc.ca/mission-and-goals
Sessions, Raymond Rinaldo. “Factors Related to Dissertation Topic Selection: Student Personnel and Guidance”. unpublished doctoral dissertation, East Texas State University, Commerce, Texas, 1971.
Shahid Beheshti University. “The First Strategic Document of the University”. 2004, SBU website, Accessed at: https://president.sbu.ac.ir/strategic_document. (In Persian)
Shirzad, M., A. Hosseinpanah, and A. Jowkar. “A Survey on Dissertation Title Selection Orientation at the MA Level in the Knowledge and Information Science Major in Tehran State Universities from 2006 to 2012”. Digital and Smart Libraries Researches, vol. 1, no. 3 (2014): 75-88. Available at: https://lib.journals.pnu.ac.ir/article_1792.html. (In Persian)
Smart, John C., Kenneth A. Feldman, and Corinna A. Ethington. Academic Disciplines: Holland’s Theory and the Study of College Students and Faculty. Vanderbilt University Press, 2000.
Strauss, Anselm and Juliet Corbin. Basics of Qualitative Research Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. 2nd ed., Thousand Oaks, CA: Sage publications, 1998.
Tavakol, M. and M. Zolfaghari. “Problems in Choosing a Thesis Topic: A Qualitative Study among Master’s Students of Sociology in Tehran Universities”. Journal of Research in Educational Systems, vol. 7, no. 20 (2013): 15-32. Available at: https://www.jiera.ir/article_52132.html. (In Persian)
The Quality Assurance Agency for Higher Education, Characteristics Statement: Master’s Degree, Gloucester: QAA, 2020, Available at: https://www.qaa.ac.uk//en/the-quality-code/characteristics-statements/characteristics-statement-masters-degrees.
University of Sydney Library. Research Plan. n.d., Available at: https://library.sydney.edu.au/help/online-training/downloads/researchplan.pdf
Xia, Jing. A Mixed Method Study on Students’ Experiences in the Selection of a Dissertation Topic. Arizona State University, 2013.
Yamani Douzi Sorkhabi, M. and F.A Mozaffari. “Investigating Factors Affecting the Research Experiences of Shahid Beheshti University Graduate Students”. Educational and Psychological Studies, vol. 10, no. 1 (2009): 83–100. (In Persian)

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 19 بهمن 1400
  • تاریخ بازنگری: 10 خرداد 1402
  • تاریخ پذیرش: 18 تیر 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار