ارزیابی و بهسازی ایمنی در برابر آتش برای ساختمانهای موجود توسعۀ یک روش مقرراتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران

2 پژوهشگر مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری معماری، دانشگاه شهید بهشتی، شهرسازی، تهران، ایران

چکیده

آتش‌سوزی همواره یک تهدید بالقوه برای جان و مال ساکنان ساختمان‌هاست. ازاین‌رو برای ایجاد شرایط ایمن در ساختمان‌ها در کشورهای مختلف مقررات و دستورالعمل‌های متعددی تهیه و به کار گرفته می‌شود. در ایران مبحث سوم مقررات ملی ساختمان به موضوع حفاظت در برابر آتش اختصاص دارد. با این‌حال این مبحث، همانند سایر مقررات ملی ساختمان، عمدتاً برای ساختمان‌های جدید به کار می‌رود و ضوابط خاص برای ارزیابی و بهسازی ساختمان‌های موجود در آن وجود ندارد. از طرف دیگر، عمدة ساختمان‌های موجود که قبل از آخرین ویرایش مبحث سوم ساخته شده‌اند، فاقد شرایط مناسب ایمنی در برابر آتش‌سوزی هستند. همچنین تغییرات در ساختمان‌های موجود، ازقبیل تعمیرات، تغییر کاربری، و افزایش بنا، ممکن است موجب کاهش سطح ایمنی آتش‌سوزی در ساختمان شوند. سطح ایمنی مناسب در ساختمان‌های مختلف، با توجه به اهمیت راهبردی و عملکردی بار تصرف ساختمان و سایر شرایط، می‌تواند تغییر کند. ازاین‌رو تدوین روش‌ها و ضوابط خاص برای ارزیابی و بهسازی ایمنی در برابر آتش برای ساختمان‌های موجود با توجه به درجة اهمیت آنها، به‌منظور کاهش خسارات جانی و مالی، از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مقاله روشی برای ارزیابی و بهسازی ایمنی در برابر آتش سوزی در ساختمان‌های موجود عرضه شده است. اساس این روش کاربرد اصول ارزیابی خطرپذیری حریق در ساختمان است. بدین منظور، روشی برای امتیازدهی تمهیدات محافظت در برابر آتش بیان شده است. امتیاز تمهیدات در دو گروه ایمنی در برابر آتش و فرار از حریقْ دسته‌بندی و برای هرکدام، حداقل امتیاز لازم برحسب درجة اهمیت ساختمان تعیین می‌شود. متعاقباً با تعیین احتمال خطر حریق و تبعات احتمالی آن، سطح خطرپذیری تعیین و بر این اساس، برنامة عملیاتی بهسازی طراحی می‌گردد. برای تعیین هریک از سطوح خطر، ممکن است، برحسب اهمیت و پیچیدگی ساختمان، از روش‌های تجویزی یا عملکردی (مهندسی آتش) استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Evaluation and Improvement of Fire Safety for Existing Buildings: A Development of Codes System

نویسندگان [English]

  • Saeed Bakhtiary 1
  • Ramtin Khalili 2
  • Mohammad Amin Hosseinpour 3
1 Associated Professor, Road, Housing & Urban Development Research Centre, Tehran, Iran
2 MSc, Researcher, Road, Housing & Urban Development Research Centre, Tehran, Iran
3 PhD Candidate, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Fires in buildings are always a treat to people's lives and properties. Fire safety codes and regulations have been developed nationally, therefore, to attain a reasonable level of fire safety in buildings. In Iran part III of National Building Codes is allocated to this topic. However, this document does not cover the problems of fire safety in existing buildings, and therefore most buildings built before 2016, the year the third edition codes came into force, suffer from the lack of many fire protection measures. In addition, the changes in buildings such as repairs, extensions and changes of occupancy type, could increase the fire risk level and need a review of the new condition of buildings. There is, therefore, a serious need to designated codes for the assessment and improvement of fire safety in existing buildings. To this end, a method was developed, mainly based on fire risk assessment. A system for fire risk indexing was developed in which existing fire protection measures are evaluated and scored. The minimum acceptable scores of protective measures are defined according to the importance levels of the building, mainly for means of egress and total fire safety, and fire risk levels are determined according to the likelihood of fire and its potential consequences. For each stage, the prescriptive or performance-based methods could be used, depending on the complexity of building. At the end, a proper improvement action plan needs to be designed and performed in the building for attaining a proper fire safety.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hazard evaluation
  • Fire
  • Fire hazard
  • Safety management
  • Fire safety
  • Operation plan
دفتر تدوین مقررات ملّی ساختمان. مبحث سوم : محافظت در برابر آتش، ویرایش سوم، انتشارات مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، 1395.
Bakhtiyari, S., R. Khalili, & M. Hosseinpour. “A Risk-based Approach for Assessment and Improvement of Fire Safety in Existing Buildings”. Asian J Civ Eng, 23 (2022), 391-404. https://doi.org/10.1007/s42107-022-00430-2
British Standards Institution. PD 7974–7:2003 – Application of Fire Safety Engineering Principles to the Design of Buildings–Part 7: Probabilistic Risk Assessment. London: BSI, 2003, 1-80.
British Standard Institute. PAS 79: Fire Risk Assessment – Guidance and a Recommended Methodology. UK, 2007.
Chien, S.W. and G.Y Wu. “The Strategies of Fire Prevention on Residential Fire in Taipei”. Fire Safety J. vol. 43, Issue 1 (2008): 71-76.
Chien, S.W., Y.Y. Chenb, L. ChingYuan, T.S. Shena and P.T. Huanga. “Upgrading Fire Safety Strategies for the Existing Non-residential Occupancies in Taipei City”. Procedia Engineering, vol. 62 (2013): 1096-1103.
Chow, W.K. “ON THE FIRE SAFETY REQUIREMENTS FOR EXISTING OLD BUILDINGS”. Int. J. on Eng. Performance-based Fire Codes, vol. 9, no. 1 (2007): 31-37.
Chung, Cheuk-hung. “Fire Safety Improvement in Private Buildings”. Home Affairs, Building Management, The Hong Kong Government.
Druķisa, P. Gailea, L. Pakrastiņša. “Inspection of Public Buildings Based on Risk Assessment”. Procedia Engineering, vol. 172 (2017): 247-255.
European Guideline. “Qualitative Fire Risk Assessment”. CFPA E, no.4 (2010).
Hadjisophocleous, GV. and Z. Fu. “Literature Review of Fire Risk Assessment Methodologies”. International Journal on Engineering Performance-Based Fire Codes, 6(1) (2004).
International Code Council. “International Existing Building Code”. ICC, USA, 2018.
International Code Council. “International Fire Code”. USA, 2018.
Meacham, B. “Building Fire Risk Analysis”. in SFPE Handbook of Fire Protection Engineering, New York: Springer, 2015.
NFPA 101. “Life Safety Code”. National Fire Protection Association, USA, 2018.
NFPA 101A. “Guide on Alternative Approaches to Life Safety”. National Fire Protection Association, USA, 2019.
Siu Ming Lo. “A Building Safety Inspection System for Fire Safety Issues in Existing Buildings”. Structural Survey, vol. 16, no. 4 (1998): 209-217.
Watts JM, Hall JR. “Introduction to Fire Risk Analysis”. in SFPE Handbook of Fire Protection Engineering, New York: Springer, 2016, 2817-2826.