نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• کورش گلکار ¹
• آزاده لک ²
• پانته آ حکیمیان ³

¹ دانشکدة معمارى و شهرسازى، دانشگاه شهید بهشتى

² دانشکده معماری و شهرسازی , دانشگاه شهید بهشتی

³ دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

پایان‌نامه اصلی‌ترین پژوهش دورۀ کارشناسی ارشد است و از این رو فرایند تدوین آن، به ویژه مرحلۀ انتخاب موضوع، از اهمیت خاصی برخوردار است. مرور ادبیات موجود، نشان‌دهنده فقدان پژوهش کافی در مورد پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد معماری و شهرسازی در ایران، به ویژه در مورد فرایند انتخاب موضوع است. هدف این پژوهش، کندوکاو در مورد تجربه‌ی اساتید دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی در زمینه فرایند انتخاب موضوع پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد، و تدوین یک مدل پارادایمی یا چارچوب مفهومی جهت بازنمایی و تبیین تجربه‌ی مزبور می‌باشد. این مطالعه، یک پژوهش کیفی بر اساس روش «نظریۀ زمینه‌ای» است. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش، بیست و سه نفر از مجرب‌ترین اساتید راهنمای پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد، از گروه‌های آموزشی گوناگون دانشکده معماری و شهرسازی هستند. داده‌های مورد نیاز از طریق انجام مصاحبه‌های نیمه‌ساختارمند گردآوری شده است. ابتدا مصاحبه‌ها ضبط گردیده، سپس به صورت متن پیاده‌سازی شده، و نهایتا از طریق یک فرایندِ سیستماتیکِ کدگذاری، تحلیل محتوا گردیده و نتیجه آن به‌صورت یک مدل پارادایمی ارائه شده است. به‌طورکلی، یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که مشارکت‌کنندگان «فقدان یک راهبرد رسمی و صریح برای فرایند انتخاب موضوع پایان‌نامه در دانشکده» را به عنوان «مقولۀ محوری» یا پدیده اصلی تجربه نموده‌اند. این مطالعه، همچنین نشان می‌دهد که اساتید مشارکت‌کننده، در غیاب یک راهبرد رسمی و صریح یا یک «تصویر معنا بخش بزرگتر»، بر دانش‌های ضمنی و برداشت‌های ذوقی خویش در مورد تعریف و ماموریت پایان‌نامه کارشناسی ارشد اتکا نموده‌اند، و بدین‌گونه به مجموعه‌ای، نه لزوما هماهنگ، از راهبردهای ضمنی و غیرمدون انفرادی دست‌یافته و مبنای عمل خود قرار داده‌اند. شکل‌گیری «مقولۀ محوری» این مطالعه، به مجموعه‌ای از «شرایط علّی و زمینه‌ای»، نظیر الگو برداری غیر انتقادی از دانشگاه‌های خارجی، فقدان ارتباط نهادی لازم میان دانشگاه با صنعت، دولت و جامعه، تنوع فرهنگ‌های رشته‌ای موجود در دانشکده، گرایشات ذوقی اساتید و بی‌ثباتی در مقررات و مدیریت‌ها نسبت داده شده است. «پیامد» اصلی ناشی از چنین شرایطی، «جزیره‌ای‌شدن پژوهش‌ها» در گروه‌های آموزشی و عدم هم‌افزایی و انباشت نتایج پایان‌نامه‌ها بوده است. این پژوهش بر اهمیت و لزوم شکل‌گیری یک «فهم مشترک» از تعریف و ماموریت پایان‌نامه کارشناسی ارشد نزد اعضاء هیات علمی دانشکده دلالت دارد.

کلیدواژه‌ها

• کلمات کلیدی: پایان‌نامه
• انتخاب موضوع
• نظریه زمینه‌ای
• استاد راهنما
• معماری و شهرسازی

موضوعات

• طراحی شهری

عنوان مقاله [English]

Toward Selecting the Titles of Theses in Department of Architecture and Urbanism Emerging the Supervisors’ Experiences :A Grounded Theory Study

نویسندگان [English]

• Azadeh Lak ²
• Pantea Hakimian ³

² Department of Architecture & urban planning, shahid Beheshti University

³ Department of Architecture & urban planning, shahid Beheshti University

چکیده [English]

Master’s thesis is the main research activity in the master’s degree courses; hence the thesis preparation process, particularity the topic selection step, is of great significance. A literature review reveals a lack of adequate research on master’s theses in the fields of architecture and urbanism in Iran, especially about the topic selection process. This research aims to inquire into the School of Architecture and Urbanism academic staff’s experiences regarding the master’s thesis topic selection process and to develop a paradigm model or a conceptual framework to represent and explain their experiences. This research is a grounded theory study. The research respondents are twenty-three academic staff with considerable experiences in supervising master’s theses from different Departments of the School. The data were collected using semi-structured interviews. The recorded interviews were transcribed and used a systematic coding process, a content analysis was carried out, and a paradigm model was extracted. Generally speaking, the research findings indicate that the participants have experienced a “lack of formal and explicit strategy for thesis topic selection in the School” as the “core category” or the main phenomenon. This study also indicates that in the absence of a formal-explicit strategy or a meaning-giving Big Picture, the supervisors have highly relied upon their own tacit knowledge and personal views regarding the definition and mission of master’s thesis, achieving a multitude of not necessarily coordinated enough, individual-implicit strategies to inform their decisions. The causal conditions and the contextual conditions leading to the formation of the “core category” include: non-critical adoption from international universities’ curricula; lack of strong institutional relations among university, industry, government, and community; diversity of disciplinary cultures in the School; personal tendencies of the supervisors; and instability in the governing by-laws and academic administration. The main consequence caused by such conditions has been the emergence of a host of un-related and island-like pieces of research carried out by different Departments and a lack of synergetic accumulation of the master’s theses research results. This study implies the significance of achieving a “common understanding” of the definition ,and the mission of a master’s thesis among the School’s academic staff.

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Thesis
• Topic selection
• Grounded theory
• Thesis supervisor
• Architecture and urbanism