کاربست برنامه ریزی فرهنگی در شهر جدید هشتگرد

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد برنامه‌ریزى شهرى، دانشکدۀ معمارى و شهرسازى، دانشگاه شهید بهشتى

2 استادیار دانشکدة معمارى و شهرسازى، دانشگاه شهید بهشتى

چکیده

احداث شهرهای جدید از گزینه‌های مقابله با مشکلات شهرنشینی شتابان است که در پی روند رو به رشد افزایش جمعیت شهرنشین همواره مورد توجه برنامه‌ریزان شهری بوده است. رشد سریع این شهرها و تأکید برنامه‌ریزان شهری تنها بر بُعد اقتصادی سبب گردید که این توسعه‌ها به حوزه‌هایی خوابگاهی بدل شوند که با وجود گذشت زمانی هرچند کوتاه، با مشکلاتی، از جمله نابرابری اجتماعی و معضلات فرهنگی مواجه شوند. این در حالی است که فرهنگ یکی از ابعاد پایداری است و فراموشی آن در برنامه‌ریزی مانعی جدی در دستیابی به توسعة پایدار به‌شمار می‌رود.این پژوهش به دنبال ایجاد ارتباط میان برنامه‌ریزی شهری و برنامه‌ریزی فرهنگی در شهرهای جدید ایران به طور عام و سپس در شهر جدید هشتگرد به طور خاص، از طریق استخراج ابعاد، مؤلفه‌ها، و شاخص‌هایی است که با آن‌ها بتوان برنامه‌ریزی فرهنگی را در قلمرو شهرها، مخصوصاً شهرهای جدید ایران، ارزیابی کرد. بر اساس تحقیقات صورت‌گرفته با روش تحلیل محتوا، ابعاد پرتکرار برنامه‌ریزی فرهنگی، که در شهرهای جدید قابلیت سنجش و ارزیابی دارند، به این شرح هستند: پایداری فرهنگی به منزلة بُعدی پرتکرار در برنامه‌ریزی فرهنگی در خارج و داخل کشور جمهوری اسلامی ایران، سرزندگی و تنوع فرهنگی به مثابة ابعاد پرتکرار در برنامه‌ریزی فرهنگی خارج از کشور، هویت و شخصیت که بعدی است مشابه و پرتکرار در برنامه‌ریزی فرهنگی در خارج و داخل کشور جمهوری اسلامی ایران، و عدالت که یکی از ابعاد برنامه‌ریزی فرهنگی در کشور جمهوری اسلامی ایران است. در این راستا ضرایب اهمیت هریک از سطوح در سطح بالاتر از طریق پرسش‌نامة متخصصان به روش وزن‌دهی نوسانی محاسبه و وزن هریک از شاخص‌ها تعیین شد. بر اساس وزنی که از پرسش‌نامة متخصصان به دست آمد، از میان ابعاد برنامه‌ریزی فرهنگی، پایداری فرهنگی، هویت و شخصیت فرهنگی به ترتیب با وزن 261/0 و 232/0 بیشترین اهمیت را در برنامه‌ریزی فرهنگی در شهرهای جدید ایران دارند.بر اساس نتایج حاصل از ارزیابی ابعاد برنامه‌ریزی فرهنگی در شهر جدید هشتگرد، قسمت‌های مرکزی شهر نسبت به نواحی شرقی و غربی شهر، به لحاظ فرهنگی، وضعیت مناسب‌تری دارند و در قسمت‌های شرقی و غربی شهر، به منظور بهبود وضعیت فرهنگی، باید راهبردهایی را به منظور بهبود ابعادی چون پایداری فرهنگی، عدالت، تنوع و سرزندگی فرهنگی، از قبیل ایجاد خدمات و کاربری‌های متناسب با جمعیت رو به رشد، توزیع عادلانة خدمات، استقرار کاربری‌های متنوع و پاسخ‌گوی همة اقشار و گروه‌های سنی و جنسی، ارتقای هویت شهر و ارتقای فعالیت‌های فرهنگی، و افزایش سهم و بهبود وضعیت حمل‌ونقل همگانی اتخاذ کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

New Town of Hashtgerd Cultural Planning

نویسندگان [English]

  • Negin Hojjati 1
  • Marjan Nematimehr 2
1 Msc. Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University
2 Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

The new town movement has been a solution provided by urban planners in response to the growing population of urban dwellers. The rapid growth of these towns and the emphasis of urban planners on their economic aspects alone debased them as dormitory towns that were facing social injustice and cultural issues only after a short while. This is because culture is one of the dimensions of sustainability, whose ignorance in planning procedures can actually fail sustainable development efforts.
This research tried to make a link between urban planning and cultural planning by extraction of dimensions, criteria, and indicators of cultural planning according to which new towns in Iran could be evaluated. The most re-appearing dimensions of cultural planning which can be measured and evaluated were extracted from the existing body of native and foreign research utilizing content analysis. They are cultural sustainability (in both native and foreign sources), cultural vitality and cultural diversity (in foreign sources), identity and characteristic (in both native and foreign sources), and justice (in native sources). The weighting factors of the upper-level variables according to the results of the experts’ questionnaire were calculated using swing weighting, and subsequently the weight of each indicator was assigned. The calculated weights revealed that cultural sustainability and identity and characteristic with weights of 0.261 and 0.232, respectively, were the most important dimensions of cultural planning.
The evaluation results in the New Town of Hashtgerd indicate that the central parts of the town have better cultural conditions, but the eastern and western parts of the city shall be improved in terms of cultural sustainability, justice, cultural diversity and cultural vitality. Among strategies suggested to be employed include creating services and land uses according to the needs of the growing population, equitable distribution of services, improvement of cultural activities, and increase in the share and improvement of public transportation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • urban planning
  • cultural planning
  • new town of Hashtgerd
  • Iran
  1. Agyeman,Julian. Just Sustainabilities: Reimagining Quality,Living
  2. within Limits, The University of Oregon, 2011.
  3. Publications Ltd, 2010.
  4. Axelsson,R. & P. Angelstam & E. Degerman & S. Teitelbaum &
  5. K. Andersson & M. Elbakidze & M.K. Drotz. Social and Cultural
  6. Sustainability: Criteria, Indicators, Verifier Variables for Measurement
  7. and Maps for Visualization to Support Planning, Springer, 2013.
  8. Bianchini, Franco. “Cultural Planning for Urban Sustainability”, in
  9. L. Nystrom & C. Fudge (Eds), Culture and Cities, Cultural Processes
  10. and Urban Sustainability, Stockholm: The Swedish Urban
  11. Development Council, pp. 34-51.
  12. Bugliarello,G. “Urban Security in Perspective”, in USAn:Technology
  13. in Society, Vol. 25,issue 4, 2003.
  14. Canadian Urban Institute. Municipal Cultural Planning Indicators &
  15. Performance Measures Guidebook, Ontario, 2011.
  16. Columbia Basin Rural Development Institute. Cultural Indicators
  17. Literature Review, Basin Project in the Columbia Basin Boundary
  18. Region, 2013.
  19. Cowan, Robert. The Dictionary of Urbanism, first edition, 2005.
  20. Creative Communities Network. Cultural Indicators: Measuring
  21. Impact on Culture, 2012.
  22. Deng, Francis M. War of Visions: Conflict of Identities in the Sudan,
  23. Washington DC: Brookings, 1995.
  24. Duxbury,Nancy. Cultural Indicators and Benchmarks in Community
  25. Indicator Projects: Performance Measures for Cultural Investment?,
  26. Strategic Research and Analysis (SRA) Strategic Policy and
  27. Research Department of Canadian Heritage, 2003.
  28. Duxbury,Nancy & Sharon M. Jeannotte. Culture, Sustainability, and
  29. Communities: Exploring the Myths, University of Ottawa, 2010.
  30. Duxbury, Nancy & Sharon M. Jeannotte. “Including Culture in
  31. Sustainability: An Assessment of Canada’s Integrated Community
  32. Sustainability Plans”, in International Journal of Urban Sustainable
  33. Development, (May 2012).
  34. Duxbury,Nancy & Derek Simons & Katie Warfield. Local Policies
  35. and Expressions of Cultural Diversity, Creative City Network of
  36. Canada, Vancouver, British Columbia, Canada, 2006.
  37. Duxbury,Nancy & Eileen Gillette. Culture as a Key Dimension of
  38. Sustainability: Exploring Concepts, Themes, and Models, Vancouver,
  39. Centre of Expertise on Culture and Communities, Simon Fraser
  40. University, 2007.
  41. Hastwell,Rosalie & Simon Wollan. Cultural Indicators for Activity
  42. Anheier,Helmut & Yudhishthir R. Isar. Cultural Expression, Creativity
  43. and Innovation Cultural Indicator Suites: An Introduction, SAGE
  44. Centres, Woodward Conference Centre, University of Melbourn,
  45. Hawkes, Jon. The fourth Pillar of Sustainability: Culture’s
  46. Essential Role in Public Planning, Commissioned by the Cultural
  47. Development Network, Victoria, Melbourne,Common Ground
  48. Publishing, 2001.
  49. Hofstede, Geert, et al. Cultures and Organizations: Software of the
  50. Mind, Business & Economics, Third Edition, 2010.
  51. Involve. People & Participation: How to Put Citizens at the Heart of
  52. Decisionmaking, London: Beacon Press, 2005.
  53. Jackson, Maria R. & Florence KabwasaGreen & Joaquin Herranz.
  54. Cultural Vitality in Communities: Interpretation and Indicators,
  55. Culture, Creativity, and Communities Program the Urban
  56. Institute, Washington DC, 2006.
  57. Jenkins, Richard. Social Identity, London: Routledge, 1996.
  58. Kuka, Jasmina. Monitoring Cultural Indicators, 2012.
  59. Kunzmann, Klaus. “Culture, Creativity and Spatial Planning”, in The
  60. Town Planning Review, Vol. 75, No. 4 (2004), pp. 383-404.
  61. Lee,Tingying. “Evaluating Cultural Vitality in U.S. Metropolitan
  62. Statistical Areas: Implications for Cultural Planning”, in Community
  63. and Regional Planning Program: Student Projects and Theses,
  64. Presented to the Faculty of The Graduate College at the
  65. University of Nebraska In Partial Fulfillment of Requirements
  66. For the Degree of Master of Community and Regional Planning,
  67. Marti, Carles. Local Policies for Cultural Diversity, UNESCO, 2006.
  68. Mercer, Colin. “Cultural Planning for Urban Development and
  69. Creative Cities”, in Shanghai Cultural Planning Paper.doc, 2006.
  70. Montgomery, John. Cultural Quarters and Urban Regeneration,
  71. London: Routledge, 1990.
  72. Rawls, John. A Theory of Justice, Massachusetts: Cambridge, 1971.
  73. Stevenson,Deborah. “Cities and Urban Cultures”, in Issues in
  74. Cultural and Media Studies, 2003.
  75. Turner, Janathan H. The Formation of Social Capital in Social
  76. Capital, A Multifaceted Perspective, World Bank, 2000.
  77. UNESCO. Culture for Development Indicators: Methodology
  78. Manual, United Nations Educational, Scientific and Cultural
  79. Organization, 2014.