رسم گره کند طبل قناس با استفاده از روش های ابداعی پارامتریک

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوى دکترى مرمت و احیاى بن اها و بافت هاى تاریخى، دانشکدة حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان

2 استادیار دانشکدة معمارى و شهرسازى، دانشگاه هنر اصفهان

3 استادیار دانشکدة هنر و معمارى، دانشگاه یزد

4 دانشیار دانشکدة حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان

چکیده

محاسبات و ترسیم و ایجاد الگوهای نقوش هندسی در گذشته از سوی استادکاران انجام می­شده و از نسلی به نسلی سینه به سینه منتقل و گاهی مفقود و یا  به دست فراموشی سپرده شده است. به­ طوری­که بعضاً طراحی گره‌های جدید و یا مرمت گره‌های آسیب‌دیدۀ تاریخی برای اکثر دست‌اندرکاران کنونی ساخت و مرمت گره چه در کاشی‌کاری و چه نجاری و صنایع دیگر کاری دشوار است.برای رفع این مشکل نگارندگان با مطالعۀ نقوش هندسی و تدقیق در روابط ریاضی و مثلثاتی خطوط بین آن‌ها روش‏های جدید پارامتریک را ابداع و پیشنهاد می‌کنند که با تغییر پارامتر­ها می‌توان خروجی­های مختلفی از یک فرمول را دید. به‌نوعی می‌توان گفت که با استفاده از طراحی پارامتریک می‌توان از رایانه انتظار نوآوری داشت و به نقوشی دست یافت که در ذهن ما قبل از این نبوده است.به منظور حصول اطمینان از جواب­دهی این روش­های نوینْ گره کند طبل قناس مطالعه و طراحی شد. با روش­های پارامتریک جدید در این مقالهْ رسم نقوش هندسی اعم از سنتی و جدید و همچنین مرمت نقوش هندسی سنتی آسیب‌دیده در ابنیه تاریخی امکان پذیر است.در این مقاله سؤال اصلی این است که چگونه می‌توان به راهکار­های دیگری غیر از ترسیم گره به روش‌های معمول سنتی دست یافت که امکان رسم گره‌های جدید و متنوع را فراهم کند. هدف از این پژوهش یافتن راه­های تازه برای رسم و مرمت گره‌ها است. مطالعۀ این پژوهش تحلیلی‌ـ قیاسی و روش آن یافته‌اندوزی، جستجو در روابط ریاضی و هندسی و مثلثاتی خطوط گره، به دست آوردن الگوریتم مناسب برای برنامه‌نویسی و رسم گره، و درنهایت مقایسۀ روش­ها بوده است. نتایج این تحقیق حاکی از موفقیت­آمیز بودن روش­های پیشنهادی برای ترسیم گره کند، طبل قناس و بعضی گره‌های دیگر، بر روی سطوح صاف و منحنی دوبعدی و سه‌بعدی مثل کره و گنبد است. مزایای روش­های پیشنهادی چنین هستند: سرعت، دقت، و تنوع نقوش در ترسیم گره‌ها.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Drawing Parametric Polygonal Pointed Star Patterns

نویسندگان [English]

  • Bita Hajebi 1
  • Ahmad Aminpoor 2
  • Mohammad Reza Olia 3
  • Reza Abouei 4
1 PhD Candidate, Faculty of Conservation and Restoration, Art University of Isfahan
2 Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Art University of Isfahan
3 Assistant Professor, Faculty of Arts and Architecture, Yazd University
4 Associate Professor, Faculty of Conservation and Restoration, Art University of Isfahan
چکیده [English]

The traditional methodology for drawing intricate Islamic patterns has been handed down through generations mainly by word of mouth by master masons to their apprentices. This method is nowadays cumbersome to apply in higher education where students are trained with an analytical mentality and rely on computer-aided design and drafting. It is equally infeasible to employ such traditional methodologies in current construction practices where engineers mainly depend on CAD/CAM applications. This paper proposes an alternative methodology based on analytical mathematics and parametric design for drawing Islamic patterns. It tests this methodology by drawing polygonal pointed star patterns both on flat surfaces as well as on curved surfaces of revolution such as those found in domes and minarets. It is demonstrated that this methodology provides promising areas for developing traditional designs while being more suited to current CAD/CAM production processes.

رئیس‌زاده، مهناز و حسین مفید. احیای هنرهای از یاد رفته، تهران: مولی، 1389‌.
شعرباف، اصغر‌. گره و کاربندی، تهران: انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور، 1385‌.
نجیب اوغلو، گلرو. هندسه و تزیین در معماری اسلامی (طومار طوپقاپی)، ترجمۀ مهرداد قیومی، تهران: روزنه، 1379.
Bodner, B.L. “A Nine- and Twelve-Pointed Star Polygon Design of the Tashkent Scrolls”, in Reza Sarhangi and Carlo Séquin, (eds.), Proceedings of Bridges 2011: Mathematics, Art, Architecture, Music, Culture, Conference, Phoenix: Tesselations Publishing, 2011, pp. 147-154.
________ . “Bourgoin’s 14-Pointed Star Polygon Designs”, in Bridges: Mathematical Connections in Art, Music, and Science Conference Proceedings, 2010, pp. 135 - 142.
Hankin, E.H. “The Drawing of Geometric Patterns in Saracenic Art”, in Memoirs of the Archaeological Society of India, Vol 15‌, 1925, Government of India.
________ . “Examples of Methods of Drawing Geometrical Arabesque Patterns”, in The Mathematical Gazette, No. 12 (1925), pp. 371–373.
________ . “Some Difficult Saracenic Designs II", in The Mathematical Gazette, No. 18, pp.165–168.
________ . “Some Difficult Saracenic Designs III”, in The Mathematical Gazette, No 20 (1936), pp. 318–319.
Kaplan, Craig S. Computer Graphics and Geometric Ornamental Design, PhD dissertation thesis, University of Washington, 2002.
Lee, A.J. “Islamic Star Patterns”, in Muqarnas, 4 (1995),pp. 182–197.