طراحی شهری تاب آور

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسنده

دانشجوى دکترى طراحى شهرى دانشگاه شهید بهشتى

چکیده

هدف ازاین مقاله تحقیق برای شناخت ویژگی های طراحی شهری تاب آور در برابر سانحه به صورت کلی در قالب ابعاد ماهوی و رویه ای و کیفیت های طراحی شهری تاب آور است. سوانح طبیعی همواره چالشی در تحقق توسعه پایدار در جوامع انسانی به شمار می آیند. ایران همواره در معرض سوانح طبیعی مانند زلزله و سیل و ... است، بنا بر این پرداختن به رویکردهای نوین مواجهه با سوانح لازم و ضروری می نماید. ار آنجا که در حال حاضر دیدگاه غالب از تمرکز صرف بر برنامه های کاهش آسیب پذیری و مقاوم سازی در برابر سانحه به افزایش تاب آوری در حوزه طراحی شهری با طرح یک چهارچوب مفهومی بر اساس مدل مکان پایدار، مفاهیم طراحی شهری پایدار را در قالب دو رویکرد عمده تعادلی و غیر تعادلی در دو بعد ما هوی و رویه ای تدوین شده است. بر پایه مرور متون و اسناد مرتبط در این حوزه، ضمن بررسی مفاهیم نظری تاب آوری و طراحی شهری، به ابعاد مختلف آن و نیز طبقه بندی علل و عوامل دخیل در آن، تبیین کیفیت های دخیل در طراحی شهری تاب آور در تحقق بعد ماهوی آن، و فرایند تحقق در سایه بعد رویه ای پرداخته میشود. یافته های تحقیق نشان میدهد که برخی از کیفیت های طراحی شهری در ساخت شهرها و فضاهای شهری تاب آور از بعد ماهوی و در توجه به فرایند طراحی در تحقق تاب آوری ازبعد رویه ای متاثر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Resilient Urban Design

نویسنده [English]

  • Azadeh Lak
PhD Candidate, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Urban resilience is defined as the capability to prepare for, respond to, and recover from significant multi-hazard threats with minimum damage to public safety and health, the economy, and security of a given urban area. Its dimensions include social, economic , environmental and physical resilience. Resilient urban design is based on two models: the equilibrium model and the non-equilibrium model. The former model attempts to reduce vulnerability and increase response capacity, while the latter emphasizes the adaptability of physical form and city functions to hazards. In terms of content, both models require certain quality features to be envisaged in urban design as regards function, environment and aesthetics. In terms of process, resilient urban design requires a knowledge-based strategic approach that is both interactive and participatory.

مراجع

  1. بحرینى، سیدحسین و هلن جدلى. « ایمنى مراکز زیستى در برابر خطرات زلزله ». در نشریه بنیاد مسکن، ش55، (1373)، ص 5-13.
  2. حسینیون، سولماز . «راهنماى طراحى شهرى مقاوم در برابر زلزله، مطالعة موردى: شهر بم». در پنجمین کنفرانس بین المللى زلزله شناسى و مهندسى زلزله، 1386.
  3. رضایى ، محمدرضا. تبیین تاب آورى اجتماعات شهرى به منظور کاهش اثرات سوانح طبیعى(زلزله)؛ مطالعة موردى: کلانشهر تهران، پایان نامة دکترى، دانشگاه تربیت مدرس، 1390.
  4. فلاحت ، محمدصادق. « مفهوم حس مکان و عوامل شکل دهندة آن». در نشریه هنرهاى زیبا، ش 26، (1385)، ص 57-66.
  5. فلاحى، علیرضا. « در آمدى بر مقولات اصلى بازسازى». در صفه، ش 40 ، ( بهار و تابستان 1384 )،ص 80-99.
  6. گلکار، کورش. آفرینش مکان پایدار: تأملاتى در باب نظریه طراحى شهرى، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتى، 1390.
  7. ---------. « طراحى شهرى سیاست گذار و طراحى شهرى طرح ریز» در صفه، ش 46، ( بهار و تابستان 1387)، ص 51-60.
  8. ---------. « مؤلفه هاى سازندة کیفیت طراحى شهرى». در صفه، ش 32، ( بهار و تابستان 1380 )، ص 38-65.
  9. Arefi. M. “Design for Resilient Cities: Reflections from A Studio”. in Companion to Urban Design. Banerjee.T and Sideris.A.L, Routledge, (2011) ), pp. 674-686.
  10. Berke, P.R. and T.J. Campanella. “Planning for Post-Disaster Resiliency”, in Annals of the American Academy of Political and Social Science, 604 (1) (2006), pp. 192–207
  11. Buckle .P & M. Graham & S. Syd. “New Approaches to Assessing Vulnerability and Resilience”, in Australian Journal of Emergency Management, (2000), pp. 8–14
  12. Burby, R.E. Cooperating with Nature: Confronting Natural Hazards With Land Use Planning for Sustainable Communities, JOSEPH HENRY PRESS Washington, D.C, 1998.
  13. Burby, Raymond E. & E. Deyle Robert & David R. Godschalk & Robert B. Olshansky, “Creating Hazard Resilient Communities through Land-Use Planning”, in Natural Hazards Review, 2 (1) ,pp. 99–106.
  14. Carpenter, S. & B. Walker, & J.M. Anderies & N. Abel. “From Metaphor to Measurement: Resilience of What to What?”, in Ecosystems, 4(8) ( 2001),pp. 765–781.
  15. Cuny, FC. Disasters and Development, New York: Oxford University Press,1983.
  16. Cutter, S. & B. Boruff, & W.L. Shirley. “Social Vulnerability to Environmental Hazards”, in Social Science Quarterly, vol 84 (2003), pp. 242–261.
  17. Cutter, S. L. & L. Barnes & M. Berry & C. Burton & E. Evans & E. Tate & J. Webb. “A Place-Based Model for Understanding Community Resilience to Natural Disasters”, in Global Environmental Change, 18 (4) (2008), pp. 598-606.
  18. Davis, I., Izadkhah, Y.( 2006). “Building Resilient Urban Communities”, Article from OHI ,31, 1, pp. 11-21. Earthquake, Tokyo: National Research Institute of Fire and Disaster, 2007.
  19. Geis.D.E. “By Design: The Disaster Resistant and Quality-of- Life Community”, in Natural Hazards Review, Vol. 1, No. 3, (August 2000), pp. 151-160.
  20. Godschalk, D. “Urban Hazard Mitigation: Creating Resilient Cities”, in Natural Hazards Review, 4 .( 2003), pp. 136–143.
  21. Hayashi, Haruo. Long Term Recovery from Recent Disasters in Japan and the United States, Disasters Prevention Research Institute (DPRI), Kyoto Uni, Japan, 2007.
  22. Lizarralde, G. & C. Johnson & C.H. Davidson. Rebuilding after Disasters: From Emergency to Sustainability, London: Spon Press, 2010.
  23. Lynch, K. The Image of the City, MIT Press, 1960. Mileti, D.S. “Disasters by Design: A Reassessment of Natural Hazards in the United States”, in Natural Hazards and Disasters, Washington, DC: Joseph Henry Press, (1999).
  24. Mitchell, G.D. Disaster Resistant New Urban Communities: The Merging of New Urbanist and Disaster Resistant Community Paradigms to Create Better Communities, Kingston, Ontario: Unpublished Masters Dissertation, Queen’s University, 2003.
  25. Murosaki, Yoshiteru. Lessons on Reconstruction Strategies from the Great Hanshin-Awaji “Natural Hazards Research and Applications Information Center”, in HOLISTIC DISASTER RECOVERY, 2001.
  26. Norris, FH. & SP. Stevens & B. Pfefferbaum & KF. Wyche, RL. Pfefferbaum, “Community Resilience as a Metaphor, Theory, Set of Capacities, and Strategy for Disaster Readiness”, in American Journal of Community Psychology, vol. 41 (2008), pp. 127-150.
  27. Rose, A.. “Defining and Measuring Economic Resilience to Disasters”, in Disaster Prevention and Management, vol. 13 (2004), pp. 307–314.
  28. Scannell, L. & R. Gifford. “Defining Place Attachment: A Tripartite Organizing Framework“, in Journal of Environmental Psychology, No .30, (2010), pp1-10 .
  29. Schurch, T. W. “Reconsidering Urban Design: Thoughts about its Definition and Status as a Field or Profession”, in Journal of Urban Design, Vol. 4, No. 1 (1999).
  30. UNISDR. “Living with Risk: A Global Review of Disaster Reduction Initiatives “,ISDR’s publication 2002. pp. 5-28

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 اردیبهشت 1394
  • تاریخ بازنگری: 14 بهمن 1399
  • تاریخ پذیرش: 11 دی 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار