مقدماتی درباره حافظه و نقش آن در تفکر طراحی

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسنده

دکتری دانشکدة معمارى و شهرسازى دانشگاه شهید بهشتى

چکیده

این مطالعه بخشی از پژوهش مفصل تری درباره ی «نسبت میان معمار و تاریخ» است. در مقاله حاضر در جستجوی چگونگی حضور تاریخ در تفکر و ذهن معمار، به دانش پیشینی و از آن طریق به موضوع « حافظه» توجه شده است. اندیشیدن به موضوع حافظه در تاریخ تفکر انسان، چه در فلسفه و چه در علم، همواره از طریق مدل یا استعاره بوده است.از این رو مروری اجمالی بر سیر تطور این مدل ها صورت میگیرد تا از این راه، وجوه بیشتری از مفهوم حافظه برای پژوهش ما روشن شود. اینکه حافظه زا به چه معنا و با چه استعاره ای بفهمیم، مستقیما بر فهم ما از نسبت حافظه و تفکر طراحی تأثیر میگذارد.استعاره مکانی برای حافظه، آن را به صورت خزانه ی صورت ها و تجارب معمار تلقی میکند، اما استعاره های پویا مانند اسکیما و حافظه سازنده با ویژگی بازسازی و فعالیت که از آن منظر برای حافظه قائلند، مدلهای بهتری برای توضیح تفکر طراحی هستند و وجوه تاریکی از مدل تفکر طراحی را روشن میکنند. بازخوانی مدلهای پویای حافظه، میتواند افقهای جدیدی درباره ی نقش دانش پیشینی، خبرگی طراح، تاریخ و زبان در تفکر طراحی بگشاید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Memory and Architectural Thinking

نویسنده [English]

  • Zohreh Tafazzoli
PhD, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

To clarify the role of memory in design thinking, this paper first reviews the evolution of memory models. Memory was initially thought to be a mnemic capacity attributed to the ancient Greek Goddess, Mnemosyne. The nature of memory was further developed in Platonic and Aristotelian models. In Islamic psychology, memory was defined as one of the five cognitive abilities which stores the cognizable. Modern cognitive psychology theories employ dynamic models based on schemata as syllogistic figures. These theories consider the memory not to be solely a storage capability, but rather as a constructive capacity, that both stores and analyzes. Thus they explain the role of memory in generating design alternatives, tacit knowing of designers, and their unconscious reasoning.

مراجع

  1. منابع و مآخذ
  2. آرنت، هانا. حیات ذهن، ج 1: تفکر، ترجمه مسعود علیا، تهران: ققنوس، 1391.
  3. آگوستین. اعترافات، ترجمة سایه میثمى، تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردى، 1379.
  4. ابن سینا. روا نشناسى شفا، ترجمه اکبر داناسرشت، تهران: امیرکبیر، 1363.
  5. افلاطون. دورة کامل آثار افلاطون، ترجمه محمدحسن لطفى. تهران: خوارزمى، 1380.
  6. انصارى شیرازى، یحیى. دروس شرح منظومه حکیم متأله حاج ملا هادى سبزوارى، قم: بوستان کتاب (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزة علمیه قم)، 1387.
  7. حداد عادل، غلامعلى مجموعه مقالات سمینار کانت: تهران 1383. ، تهران: مؤسسه پژوهشى حکمت و فلسفه ایران، 1386.
  8. ریتر یوآخیم و کارلفرید گروندر و گتفرید گابری ل. فرهنگ نامة تاریخ مفاهیم فلسفه (جلد اول: فلسفة هنر)، مقدمه و ترجمة محمدرضا حسینى بهشتى تهران: نشر مؤسسة پژوهشى حکمت و فلسفة ایران و مؤسسة فرهنگى پژوهشى نو ارغنون، 1389.
  9. سجادى، سیدجعفر. فرهنگ علوم عقلى، تهران: کتابخانة ابن سینا، 1341.
  10. سیف، على اکبر. روا نشناسى پرورشى نوین، تهران: نشر دوران، 1386.
  11. طاهرى، اسحاق. نفس و قواى آن، از دیدگاه ارسطو، ابن سینا، و صدرالدین شیرازى، قم: بوستان کتاب، 1388.
  12. گادامر، هان س گئورک. آغاز فلسفه، ترجمة عزت الله فولادوند، تهران: هرمس، 1382.
  13. لانگ، آنتونى اى. «روا نشناسى در دوران باستان». در فیلیپ پى. واینر و دیگران. فرهنگ تاریخ اندیشه ها، ص 1366-1367.
  14. لاوسون، برایان. طراحان چگونه مى اندیشند: ابها مزدایى از فرایند طراحى، ترجمة حمید ندیمى، تهران: دانشگاه شهید بهشتى. 1384.
  15. وال، ژان. بحث در مابعدالطبیعه، ترجمة یحیى مهدوى و همکاران، تهران: خوارزمى، 1380.
  16. واینر، فیلیپ پى. و دیگران. فرهنگ تاریخ اندیشه ها. ترجمة صالح حسینى و دیگران، تهران: سعاد، 1385.
  17. هارتناک، یوستوس. نظریه معرفت در فلسفة کانت، ترجمة غلامعلى حداد عادل، تهران: هرمس، 1387.
  18. هایدگر، مارتین. معناى تفکر چیست؟، ترجمة فرهاد سلمانیان، تهران: نشر مرکز، 1385.
  19. Casey, Edward S. Remembering: A Phenomenological Study, Bloomington: Indiana University Press.1987.
  20. Draaisma, Douwe. Metaphors of Memory: A History of Ideas about the Mind, Cambridge: Cambridge University Press. 2000.
  21. Forty, Adrian. Words and Buildings: A Vocabulary of Modern Architecture, London: Thames & Hudson Ltd, first published. 2000
  22. Gero, John S. & Udo Kannengiesser. “The Situated Function- Behaviour- Structure Framework”, in Design Studies: Vol 25 No. 4 (July 2004), pp. 373-391.
  23. Lakoff, G. & M. Johnson. Metaphors We Live by, Chicago, IL: University of Chicago Press, 1980.
  24. Lawson, Bryan. “Schemata, Gambits and Precedent: Some Factors in Design Expertise”, in Design Studies 25 (2004), pp. 443–457.
  25. Liew, Pak-San & John S. Gero. “Constructive Memory for Situated Design Agents”, in AI EDAM: Artificial Intelligence for Engineering Design, Analysis and Manufacturing, No. 18, pp 163-198.
  26. Marshall, Sandra.P. Schemas in Problem Solving, Cambridge: Cambridge University Press. 1995.
  27. McVee, Mary B. & others, “Schema Theory Revisited”, in Review of Educational Research, Vol. 75 (Winter 2005), No. 4, pp. 531–566.
  28. Roediger, Henry L. “Memory Metaphors in Cognitive Psychology”, in Memory & Cognition, Vol. 8(3) (1980), pp. 231-246.
  29. Snodgrass Adrian & Richard Coyne, Interpretation in Architecture: Design As a Way of Thinking, New York: Routledge. 2000
  30. Sutton, John, "Memory", in The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Summer 2010 Edition), Edward N. Zalta (ed.), Terzidis, Kostas.”The Etymology of Design”, in Design Issues, Vol. 23, No. 4 (Autumn 2007), pp.69-78
  31. Widmayer, Sharon Alayne.”Schema Theory: An Introduction.” George Mason University, in http://www.kihd.gmu.edu/immersion/knowledgebase/ strategies/cognitivism/SchemaTheory.htm.
  32. Williams, H. H.” Kant’s Doctrine of the Schemata”, in The Monist, Vol. 4, No. 3 (April, 1894), pp. 375-38.
  33. http://plato.stanford.edu/archives/sum2010/entries/ memory/ www. Etymonline.com

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 اردیبهشت 1394
  • تاریخ بازنگری: 14 بهمن 1399
  • تاریخ پذیرش: 11 دی 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار