گرچه نقاط روستایی، به ویژه روستاهای ارزشمندی نظیر ابیانه و کندوان و میمند، همواره مورد توجه و نظر معماران و دانشجویان معماری بود، اما شناخت و بررسی ویژگی های روستاهای شاخص و آگاهی از فرهنگ و زندگی و معماری روستایی در قالب فرصت های علمی و تجربی دانشگاهی، قبل از تجدید نظر در برنامه های آموزشی معماری در دهه شصت جایگاه روشنی در دانشکده های معماری نداشت.دیدگاه عدالت طلبانه پس از پیروزی انقلاب اسلامی و خواست عمومی در جهت رفع نابرابری ها و محرومیت ها ی جامعه روستایی به همراه موضع گیری در برابر شهرگرایی و روند سریع و افسارگسیخته توسعه شهری و مهاجرت بی رویه روستاییان به شهر آثار خود را در برنامه ریزی آموزشی معماری نیز آشکار کرد و به موازات توجه به روستاها، درس مستقلی برای آشنایی با معماری روستایی و شناخت ابعاد گوناگون زندگی روستاییان پیش بینی شد. اکنون سالهاست دانشجویان معماری از طریق این درس فرصت آشنایی با جامعه روستایی و ویژگی های آن را می یابند. اما مشخص نیست فرصت هایی که از این طریق برای تعمیق آموزش معماری نصیب موسسات آموزشی می شود و تأثیر آن در محتوای آموزش این رشته تا چه حد مثبت بوده و در جهت تحقق اهداف آموزش معماری مدد رسانیده است.از سوی دیگر آموزش درس روستا در سال های اخیر با نقد و بررسی چالشهایی در محیط های علمی مواجه بوده و موجب شده است تا برخی از مدارس معماری نسبت به تجدید نظر در نحوه آموزش این درس و در مواردی حذف یا تعدیل آن قدم بردارند.حال آنکه روشها و دستاوردهای آموزش«ویژگی های معماری روستا»در ساختار آموزش معماری هیچ گاه به صورتی عمیق و جدی مورد بحث و بررسی قرار نگرفته است. مقاله حاضر بر آن است ضمن بررسی روند آموزش روستا در مدارس معماری جایگاه این درس را در مجموعه دروس این رشته مورد توجه و بررسی قرار دهد و رویکردهای نوین برای ارتقای کیفی و اثرگذاری بیشتر ان در فرایند آموزش معماری مطرح کند. این نوشتار ضمن معرفی سابقه و جایگاه روستا در آموزش معماری و بررسی اهمیت و نقش روستاها در نظام سکونتگاهی کشور، به طرح محوای آموزشس و چگونگی آموزش درس روستا و همچنین نقش استادان و دیدگاههای آنان نسبت به مقوله روستا بر پیش بینی ها و راهکارها یتحقق اهداف آموزش این درس متمرکز خواهد شد.
)
