The Development of Essential Elements of Tabriz Houses from Qajar to Early Pahlavi Periods

Document Type : Original Article

Authors

1 PhD Candidate, Faculty of Architecture and Urban Planning, Islamic Azad University, Qazvin

2 Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Islamic Azad University, Central Tehran Branch

3 Professor Emeritus, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University

4 Professor Emeritus, Faculty of Architecture, Collage of Fine Arts, University of Tehran

Abstract

The house has always represented one of the most important types in Iranian architecture, reflecting the country’s social and cultural developments. During the Qajar and the first two decades of the Pahlavi periods, architecture of houses underwent major changes: more obvious in some elements and less so in others. A variety of local approaches and factors have influenced these developments, and hence the nuances throughout the country. An overview of the main elements of the traditional houses of Tabriz illustrates such developments very well. Not only the overall configuration of the house has undergone transformations, there has also been changes in spatial priorities in plans and thereby in façades. Thus, some of the elements previously located deep inside the building were gradually made visible in the exteriors. The focus of the current study is on the spatial structure and elements in the main organs of the houses and the façades along with the importance these elements gain in the process. Clearly, the evolution of the organs of residential houses in Tabriz has played a formative role in the physical appearance of the city.

Keywords


اسمعیلی، حسین و بهروز عمرانی. تاریخ و معماری خانههای تبریز قدیم، تبریز: فروزش، 1393.
اسمعیلی، حسین و تراب محمدی. معماری سردربهای تاریخی تبریز، تبریز: ستوده، 1387.
بانی مسعود، امیر. «تأملی بر تداوم دوگانگی (اندرونیـ بیرونی) فضا در معماری مسکونی مدرن ایران»، در معماری و فرهنگ، ش 8 (1380).
جوادی، شفیع. تبریز و پیرامون تبریز، آذربایجان خاوری: بنیاد فرهنگی رضا پهلوی، 1350.
خاماچی، بهروز. محلات تاریخی و قدیمی تبریز، تبریز: روابط عمومی شهرداری منطقۀ 3، 1381.
راپاپورت، ایموس. انسانشناسی مسکن، ترجمۀ خسرو افضلیان، مشهد: آستان قدس رضوی، 1388.
سردارینیا، صمد. تبریز شهر اولینها، تبریز: کانون فرهنگ و هنر آذربایجان، 1381.
سلطانزاده، حسین. تبریز خشتی استوار در معماری ایران، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی، 1376.
طباطبایی، سیدجواد. تأملی دربارۀ ایران؛ مکتب تبریز و مبانی تجددگرایی، ج2، بخش اول، تهران: ستوده، 1385.
فرمانفرمائیان، عبدالعزیز. «تحول معماری ایران در سال­های 1320-1357(1940-1978م)»، در معمار، ش 25 (تیر 1383)، ص 129-134.
فوران، جان. مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران از سال 1500 میلادی تا انقلاب، ترجمۀ احمد تدین، تهران: رسا، 1377.
کینژاد، محمدعلی و محمدرضا شیرازی. خانههای قدیمی تبریز، تهران: فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران، مؤسسۀ تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری، 1389.
نادرمیرزا قاجار. تاریخ و جغرافی دار السلطنۀ تبریز، تصحیح غلامرضا طباطبایی، تبریز: ستوده، 1374.