The Structural Typology of the Main Spaces in Isfahan’s Historical Housed with A Central Yard in Terms of Their Plan

Document Type : Original Article

Authors

1 PhD Candidate, Faculty of Art, Architecture and Town Planning, Islamic Azad University, Najaf Abad Branch

2 Associate Professor, Faculty of Conservation, Isfahan University of Art

3 Assistant Professor, Faculty of Art, Architecture and Town Planning, Islamic Azad University, Najaf Abad Branch

Abstract

The use of physical principles has always been seen as influential in designing various historic buildings. Bearing in mind the significant history of building houses, it is important, therefore, to study physical characteristics, including those effective in protection of their residential function. Central to this paper is the belief that the main spaces of a house are positioned and designed with geographical directions and the courtyard elongation in mind. Referring to theoreticians of the field, it is clear that there are a range of viewpoints addressing the matter including those of historiography, spiritualism, philosophy, health and sociology. The present research adopts a physical typology approach focusing on the plans of main spaces in multi-aspect houses of Isfahan. This is done using on-site data collection as well as data from documents and libraries, and also structured interviews with experts and master-craftsmen. The analysis is focused on house layouts. The work starts with on-site surveys, followed by interviews with master-craftsmen, conservation specialists, long-time residents of houses, and library studies. This is followed by a formal typological classification analysing recurring features. Studies show that the direction of a courtyard’s longitudinal axis is effective on its layout and spatial organisation, with climatic features such as radiation and courtyard dimensions coming second. Whether the courtyard’s elongation is north-south or east-west is, therefore, effective in the layout.

Keywords


ادیبزاده، بهمن و فاطمه مصطفوی و محمدرضا ریاضی و محمود رازجویان. آثار خانه در ایران از نوسنگی تا ساسانی، تهران: شرکت عمران و بهسازی شهری ایران (مادرتخصصی عمران)، 1383.
پیرنیا، محمدکریم. آشنایی با معماری اسلامی ایران، تدوین غلامحسین معماریان، تهران: نشر سروش دانش. 1387.
ــــــــ . معماری ایرانی، تدوین: غلامحسین معماریان، تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت، 1392.
ــــــــ . نوارهای صوتی، منتشرنشده، 1366.
حاجقاسمی، کامبیز و دیگران. گنجنامه، فرهنگ آثار معماری اسلامی ایران، دفتر چهارم: خانههای اصفهان، تهران: دانشگاه شهید بهشتی. 1377.
حائری مازندرانی، محمدرضا. خانه، فرهنگ، طبیعت، تهران: انتشارات مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری، 1388.
رفیعی سرشکی، بیژن و ندا رفیعزاده و علیمحمد رنجبر کرمانی. فرهنگ مهرازی (معماری) ایران، تهران: مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، 1383.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری. نقشههای برداشتشده از خانههای اصفهان، اصفهان: منتشرنشده، 1396.
سرتیپی، محسن. «پدیدارشناسی مسکن روستایی». در مسکن و محیط روستا، ش 133 (بهار 1390)، ص 3-14.
سلطانزاده، حسین. خانه در فرهنگ ایرانی (مفاهیم و بعضی از کاربردها)، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی، 1396.
قائم، گیسو. «زبان مشترک ساخت مسکن در معماری گذشتة ایران»، در صفه، ش 21 و 22 (بهار و تابستان 1375). ص 22-27.
قاسمی سیچانی، مریم و غلامحسین معماریان، «گونهشناسی خانة دورة قاجار در اصفهان»، در هویت شهر، ش 7 (پاییز و زمستان 1389)، ص 87-94.
قزلباش، محمدرضا و فرهاد ابوالضیاء. الفبای کالبدی خانة سنتی یزد، تهران: وزارت برنامه و بودجه، مرکز مدارک اقتصادیـ اجتماعی و انتشارات، 1364.
مستوفی، عبدالله. شرح زندگانی من، ج 1 و 2، تهران: انتشارات زواره، 1388.
ولیبیگ، نیما و فرهنگ مظفر. فرهنگنامة واژههای کهن ساختمان و هنرهای وابسته، اصفهان: نشر گلدسته، 1389.
معماریان، غلامحسین. آشنایی با معماری مسکونی ایرانی، گونهشناسی درونگرا، تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت، 1372.
هدایت، رضاقلیخان. فرهنگ انجمنآرای ناصری، تهران: چاپ اسلامیه. 1288.
ملکشهمیرزادی، صادق. «تپه زاغه: تحلیلی اجمالی از عملکرد منازل مسکونی»، در مجلة باستانشناسی و تاریخ، سال 6، ش 2-1 (1365)، ص 2-12.
میرزایی، آزیتا و بهمن فیروزمندی. «معماری مسکونی دورة ایلام»، در مجلة باستانشناسی و تاریخ، ش 4 (پاییز و زمستان 1385)، ص 53-77.
نگهبان، عزتالله. مروری بر پنجاه سال باستانشناسی ایران، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور، 1376.
Ghirshman, Roman. Tchoga Zanbil (Dur-Untash) I. La Ziggurat, Paris: MDP 39, 1966.
Mosavi, Ali. “Early Archaeological Adventures and Metrological Problems in Iran Archaeology: The Evidence from Susa”, in Iran, No. XXXI (1996), pp. 1-16.
Kinner, John M. A Geographical Memoir of the Persian Empire, London: John Murray, 1813.
Dyson, Robert H. “Early Works on the Acropolis at Susa: Beginning Of Prehistory in Iraq and Iran”, in Expedition, Vol. 10, No.N4 (1968), pp. 21-33.
Edzard, Dietz-Otto. Enmebargesi Von Kis, Za.53. Frankfort, H., 1959.
Potts, Daniel T. The Archaeology of Elam: Formation and Transformation of an Ancient Nian State, Cambridge University Press, 1999.
Rapoport, Amos. House Form and Culture, London, prentice-hall, Inc. 1969.