Locating the Second Gate in Arg-e-Bam

Document Type : علمی - پژوهشی

Authors

1 PhD Candidate, Faculty of Art and Architecture, University of Mazandaran

2 Associate Professor, Faculty of Art and Architecture, University of Mazandaran

3 Lecturer, Research Institute for Conservation and Restoration of Historic and Cultural Properties

Abstract

Arg-e-Bam is the most prominent property in Bam City, Kerman Province inscribed on the World Heritage List. Despite diverse studies by prominent archaeologists, our knowledge of its original urban configuration is still trivial. The second gate—entrance to the citadel—in particular requires further studies. The collapse of appended layers in the earthquake of 2003, revealed remains, which have shed doubt on the original formation of this gate. This paper examines the original formation of the second gate based on a study of historical texts, as well as findings of new excavations. It is demonstrated that original second gate was located in the tower some 50 meters from the current gate. The original gate was built at the time of construction of the wall in late Seleucid or early Parthian period and was in place until mid-Qajar period. During the uprising of Agha Khan between 1251~1257 L.A.H., Bam was under siege and the citadel fortifications were drastically damaged. After the siege, Arg-e-Bam was used as a military base with its commander residing in the citadel. To facilitate access to the forces in the stable area, the original gate was closed and the current gate was built in its place.

References

  1. منابع و مآخذ
  2. آرشیو پایگاه میراث جهانی بم و منظر فرهنگی آن
  3. آذرنوش، مسعود. «ارگ بم و مقایسۀ آن با شهرهای یونانی‌ـ باختری»، در سومین کنگرۀ تاریخ معماری و شهرسازی ایران، ارگ بم، لوح فشردۀ تصویری، ش 7، 1385.
  4. احمدی کرمانی، یحیی. فرماندهان کرمان، مقدمه و تحشیه محمدابراهیم باستانی پاریزی، تهران: نشر علم، 1386.
  5. باستانی پاریزی، محمدابراهیم. خاتون هفت‌‌قلعه، تهران: انتشارات روزبهان، 1368.
  6. ــــــــ . فرمانفرمای عالم، تهران: علم، 1364.
  7. ــــــــ . نوح هزار طوفان، تهران: نشر نامک، 1380.
  8. بویس، ماری. «بی‌بی شهربانو و بانو پارس»، ترجمۀ حسن جوادی، در مجلۀ بررسی‌های تاریخی، ش ۹ و ۱۰ (آبان 1346)، ص 1۲۵-1۴۶.
  9. بهرامی، مانی. تاریخ جامع بم و ارگ بم، تهران: نشر مؤلف، 1394.
  10. پاکباز، رویین. نقاشی ایران از دیرباز تا امروز، تهران: انتشارات زرین و سیمین، 1391.
  11. جودکی عزیزی، اسدالله. گزارش مطالعات باستان‌شناسی ارگ بم، گمانه‌زنی باستان‌شناسی محور بازار و گذرها، در آرشیو پایگاه میراث جهانی بم و منظر فرهنگی آن، منتشر نشده، 1388.
  12. رجبی، پرویز. «آبانگان»، در مجلۀ چیستا، ش 3 (آبان ۱۳۶۰)، ص 3۲۸-3۵۹.
  13. زمانی، عباس. «قلعه‌دختر مزار بجستان گناباد»، در مجلۀ‌ بررسی‌های تاریخی. ش ۴۳ (بهمن و اسفند ۱۳۵۱)، ص 2۴۹-2۷۰.
  14. سیرو، ماکسیم. «قلعه‌دختر شهرستانک»، در آندره گدار و دیگران، آثار ایران، ترجمۀ ابولحسن سروقدی مقدم، مشهد: انتشارات آستان قدس، ۱۳۷۱، ص 1۲0-1۳0.
  15. ــــــــ . «قلعه‌دختر قم»، در آندره گدار و دیگران، آثار ایران، ترجمۀ ابولحسن سروقدی مقدم، مشهد: انتشارات آستان قدس، ۱۳۷۱، ص 11۱-11۹.
  16. صنعتی، همایون. «دومین قلعه‌دختر کرمان»، در مجلۀ‌ آینده، ش ‌10 (۱۳۶۱)، ص 68۱-68۵.
  17. عدل، شهریار. «بررسی‌های باستان‌شناسی در بم»، در سومین کنگرۀ‌ تاریخ معماری و شهرسازی ایران، ارگ بم. لوح فشردۀ تصویری مقاله. ش 2، 1385.
  18. ــــــــ . «قنات‌های بم از منظر باستان‌شناسی، سیستم آبیاری در بم و پیدایش و تکامل آن از عهد پیش از تاریخ تا دوران مدرن»، ترجمۀ علی‌رضا عامری، در مجموعه مقالات سومین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی در ایران، جلد 5: ارگ بم، به کوشش باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی و دیگران، تهران: سازمان میراث فرهنگی، ۱۳۸۶، ص 47-125.
  19. عدل، شهریار و افشین ابراهیمی و اسدالله جودکی عزیزی و شهرام زارع و محمدتقی عطایی و لیلا فاضل. «پایه‌گذاری روش علمی برای تاریخ‌گذاری مطلق خشت و چینه»، سخنرانی در دوازدهمین گردهمایی سالانۀ باستان‌شناسی ایران، تهران: پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، 29 تا 31 اردیبهشت 1393.
  20. کریمیان، حسن. «شهر بم از پیدایش تا تخریب»، در مجلۀ اثر، ش 36 و 37 (۱۳۸۳)، ص ۵۵-7۲.
  21. گوبه، هاینس. «ارگ بم»، ترجمۀ کرامت‌الله افسر، در کرمان در قلمرو تحقیقات ایرانی، کرمان: مرکز کرمان‌شناسی، ۱۳۷۰، ص382-365.
  22. مدرسی، فاطمه و نسرین سیفی. «قلعه‌دختر»، در مجلۀ مطالعات ایرانی، ش 21 (بهار ۱۳۹۱)، ص 2۲۳-2۴۵.
  23. مهریار، محمد. «سیمای تاریخی ارگ بم»، در مجلۀ اثر، ش 16 و 17 (1383)، ص ۳۹-۵۴.
  24. نوربخش، حمید و دیگران. ارگ بم: همراه با تاریخ مختصری از تحول شهرنشینی و شهرسازی در ایران، تهران: طهوری، 1355.
  25. وزیری، احمدعلی‌خان. تاریخ کرمان، جلد ۲، تصحیح محمدابراهیم باستانی پاریزی، تهران: چاپخانه بهمن، 1375.
  26. هدایت، رضاقلی‌خان. روضه الصفای ناصری، جلد 10، تهران: اساطیر، 1339.
  27. CRATerre. “Preliminary Studies on the Second Gate”, in Annual report of Arg-e-Bam Research Foundation, Tehran: Arg-e-Bam Research Foundation, No. 2, 2008, pp. 18-28.
Soffeh
Volume 25, Issue 4 - Serial Number 71
January 2016
Pages 133-148

Files

History

  • Receive Date: 31 December 2016
  • Revise Date: 31 January 2021
  • Accept Date: 31 December 2020

Share

How to cite

Statistics