دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتیصفه1683-870X23420131122Dichotomous Thinking and Spatial Conceptsتفکر دوگانه و مفاهیم فضا در تئورى و عمل720100219FAشهرام پوردیهیمىاستاد گروه معماری دانشکدة معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتیساسان سیدکلالدکترى معمارى، دانشکدة معمارى
و شهرسازى دانشگاه شهید بهشتىJournal Article20150914<span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;">The concept of space in environmental design disciplines has evolved in interaction with philosophical and sociological conceptualization. The dichotomy in philosophical thinking has led to definitions of relative and absolute space. Other dualistic concepts of space in architecture include: perceived vs. conceived space; representation of space vs. representational space; physical vs. geographical space or physical vs. social space; virtual vs. real space; static vs. dynamic space, etc. By review of these dichotomies, it is concluded that they all are the result of assuming the space to be an absolute, abstract and physical entity. It is however, suggested that in fact space is a complex relational entity, which is the result of multifaceted interactions and is thus under constant transformation. It is therefore necessary to continuously review and revise its definition through a holistic, multifactorial and multidisciplinary approach.</span>مفهوم فضا در تئورى و عمل در رشتة معمارى و دیگر رشته هاى طراحى محیط همیشه تحت تأثیر مفاهیم شکل گرفته و برآمده از اندیشة فلسفى و اجتماعى و به اصطلاح مفهوم سازى هاى آن ها بوده است و رشته هاى طراحى محیط همواره وام گیرندة ایده ها و مفاهیم فضایى از فلاسفه و نظریه پردازان علوم مختلف بوده اند و بر آن ها نیز اثر داشته اند. در طول تاریخ اشکال مختلف تفکر و ادراک دو گانه و به روایتى دوانگارى در خصوص فضا به شکل مفاهیم دوگانه اى بر تئورى و عمل معمارى تأثیر گذاشته است. در این مقاله با مطرح کردن برخى از این تقابل ها نتیجه گیرى مى شود که تلقى ها و تعابیر دو گانه از مفهوم فضا در معمارى ناشى از تعابیرى است که دلالت بر فضایى مطلق و انتزاعى و صرفاً کالبدى، به منظور ایجاد محصوریت، دارد. در حالى که فضا خود مفهومى پیچیده و حاصل نسبت ها و ارتباطات و فرایندهاى گوناگون و چندگانگى هاى در هم تنیده و دائماً در حال دگرگونى است و دائماً نیاز به بازنگرى از دیدگاهى جامع و چندگانه و بین رشته اى دارد.https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100219_1a415738d45315c4b70dfe2f7d0ce26f.pdfدانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتیصفه1683-870X23420131122Rereading the Concept of Centreبازخوانى مفهوم مرکز2134100215FAضحى ندیمىفارغ التحصیل کارشناسى ارشد
معمارى، دانشکدة هنر و معمارى،
دانشگاه یزدعلى محمدىفارغ التحصیل کارشناسى ارشد
معمارى، دانشکده هنر و معمارى،
دانشگاه یزد0000-0001-6978-5262کاظم مندگارىاستادیار دانشکدة هنر و معمارى دانشگاه یزد0009-0009-6945-0185Journal Article20150914<span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;">The concept of centre plays a key role in the theories of art and architecture. This paper is a comparative study of this concept in the work of three distinguished theoreticians of art and architecture: Christian Norberg Shults, Christopher Alexander, Rudolf Arnheim. Although they are fundamentally different in their approach, they all place primary importance in this concept. Nevertheless, their reference to ‘centre’ is widely varied in terms of both signification and significance. While at times, ‘centre’ is taken to mean a geometrical property or the physical prominence of an architectural element, sometimes it refers to a principal cognitive role an element plays in the symbolic arrangement of an architectural composition. It is therefore essential to recognize the intended meaning of ‘center’ in the semantic hierarchy of each theoretical system. </span>مفهوم مرکز از جمله مفاهیم بنیادینى است که بسیارى از نظریه پردازان حوزة هنر و معمارى، براى بسط آراى خویش، بدان رجوع کرده و به شناخت ابعاد گوناگون آن پرداخته اند. در این میان، سه تن از اندیشمندان این حوزه، کریستیان نوربرگ شولتس، رودولف آرنهایم و کریستوفر الکساندر، هرچند از منظرهاى متفاوت به هنر و معمارى نظر افکنده اند، هر سه « مرکز » را مبنا و اساس نظریه پردازى هاى خویش قرار داده اند. در این نوشتار با رجوع به آراى نظریه پردازان مذکور، روشن مى گردد که مفهوم مرکز از جمله اساسى ترین مفاهیم مؤثر در ادراک انسان از هستى و پدیده هاى آن قلمداد شده است. سپس با مداقه در آثار هریک، مى توان تلقى مشترکى را از جوهرة مفهوم مرکز دریافت کرد. به این منظور برخى از مهم ترین وجوه مرکز، از میان مطالعاتِ گستردة ایشان، بازخوانى و با تبیین ماهیت این مفهوم، به وسعت دامنة معنایى آن اشاره مى شود. درنهایت، این نتیجه حاصل مى شود که، على رغم وجود تصورات مشترکى در خصوص مفهوم مرکز ، فقدان نوعى دسته بندى مشخص همچنان این واژة کلیدى را با ابهاماتى روبه رو مى کند؛ بنا بر این براى فهم عمیق تر این مفهوم باید « مراتب معنایى » آن از خلال سخنان نظریه پردازان آشکار شود.https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100215_b6b0ddfea035abf2023f7e607e11cf35.pdfدانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتیصفه1683-870X23420131122The Impact of Adjacencies on Interior Thermal Behaviorتأثیر چگونگى هم جوارى توده و فضا در بلوک هاى ساختمانى بر رفتار حرارتى درون بنا3546100216FAهانیه صنایعیاندانشجوى دکترى معمارى،
دانشگاه علم و صنعت ایران0000-0001-6103-5504فاطمه مهدیزاده سراجد انشیار دانشکد ة معمارى و شهرسازى دانشگاه علم و صنعت ایرانفرشاد نصراللهىمدرس دانشکدة معماری دانشگاه هنر برلینسید مجید مفیدى شمیرانىاستادیار دانشکدة معمارى و شهرسازى دانشگاه علم و صنعت ایرانJournal Article20150914<span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;">This paper attempts to investigate the impact of building arrangement on energy efficiency of buildings. To this end, energy consumption of typical buildings has been simulated for heating, cooling and lighting. The location of buildings is assumed to be in a street in central Tehran. Six block arrangements are assumed for two rows of buildings. In a typical arrangement, buildings are located on the north side of each plot and lighting for middle and northern spaces is provided through a patio. In a linear arrangement, two rows of buildings are located on the north and south sides of facing plots and there is no need for patio lighting. Other arrangements include ‘L’, ‘U’ and courtyard arrangement. The simulation results indicate that the courtyard arrangement is most energy-efficient for lighting both in summer and winter months. For heating and cooling purposes the typical arrangement has the highest energy-efficiency, however. </span>چگونگى قرارگیرى ساختمان درون ساختگاه، موضوعى است که چندین دهه توجه معماران و شهرسازان را جلب کرده است. هدف از این مطالعه، تأثیر چیدمان واحدهاى همسایگى بر میزان مصرف انرژى در داخل بنا است. در این تحقیق ساختمان ها به صورت مجزا در نظر گرفته نمى شوند، بلکه به منزلة بخشى از یک بلوک شهرى و با توجه به واحدهاى همسایگى مطالعه مى شوند. در این مقاله شش حالت از بلوکهاى ساختمانى از نظر میزان مصرف انرژى سرمایشى در تابستان، انرژى گرمایشى در زمستان، و همچنین میزان انرژى لازم براى روشنایى با یکدیگر مقایسه می شوند. براى مقایسة کیفى فضاها نیز به ارزیابى میزان دسترسى به نور روز در حالات مختلف پرداخته می شود. منطقة 7 شهر تهران به علت بافت فرسوده اش و تمایل ساکنین براى نوسازى براى انجام پژوهش انتخاب گردید. به کمک نرم افزار جى آى اس مساحت، نسبت طول به عرض، و جهت گیرى زمین ها به صورت میانگین محاسبه گردید. نمودارهاى این تحلیل به کمک نرم افزار دیزاین بیلدر و انرژى پلاس به دست آمده اند. پس از بررسى هاى انجام شده، ساختمان هاى با حیاط مرکزى از لحاظ دسترسى به نور روز و میزان مصرف انرژى براى روشنایى در زمستان و تابستان بهترین گزینه هستند. این در حالى است که از دیدگاه مصرف انرژى گرمایشى و سرمایشى، نمونه هاى خطى (حالت رایج ساخت وساز در ایران) بهترین گزینة انتخاب هستند.https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100216_1b16219a70f37a820ba16ed13d4cd049.pdfدانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتیصفه1683-870X23420131122Landscape Place Attachmentسنجش چرایى دلبستگى مخاطبان به برخى مناظر و عوامل شکل دهندة آن4758100217FAمهدى شیبانىاستاد دانشکدة معمارى و شهرسازى دانشگاه شهید بهشتىعلى درفشىکارشناس ارشد معمارى منظر،
دانشکدة معمارى و شهرسازى
دانشگاه شهید بهشتىفاطمه پرهودهکارشناس معمارى، دانشکدة هنر و
معمارى دانشگاه شیرازJournal Article20150914<span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;">This research attempts to determine those landscapes and landscape properties, which stimulate place attachment. To this end, a series of unstructured interviews were held with some 160 respondents from Shiraz and Tehran. There was an even distribution in terms of gender, age, and education in the sample. In these interviews, open questions were asked on:</span>
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;">■</span><span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;"> Type of landscapes in which the respondent feels internal ecstasy;</span>
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;">■</span><span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;"> Examples of landscapes the respondent feels them to be sublime;</span>
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;">■</span><span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;"> Types of landscape which are fit for certain functions or feelings such as contemplation, privacy, reclusiveness;</span>
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;">■</span><span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;"> Example of landscapes favored by the respondent; </span>
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;">■</span><span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;"> Degree of predilection for Modern parks and/or Persian gardens;</span>
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;">■</span><span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;"> Type of house preferred by the respondent; and</span>
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;">■</span><span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;"> Landscape elements that carry symbolic meanings.</span>
<span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;">Answers to these questions were recorded and subsequently coded for statistical analysis. In conclusion, factors which cause the respondents to like or dislike a certain landscape were classified in functional, aesthetic-experimental; and environmental categories.</span>این نوشتار جستارى براى کشف چرایى تأثیر ژرف و ماندگار برخى مناظر بر مخاطبان است ، مناظرى که نوعى حس دلبستگى و حس پایدار و گرایش به بازگشت به آن ها شکل مى گیرد و « مکان دوستى » بسترى براى آرامش و خودشکوفایى انسان مى گردند. بر پایة پویایى رابطة انسان منظر، حس دلبستگى شکل گرفته را مى توان گفتگویى دوسویه دانست؛ از یک سو، انسان و نیازها و خواست هاى او از منظر، از دیگر سوى، منظر با قابلیت ها، کیفیت ها و توان پاسخ گویى و آنچه با خود به ارمغان دارد. این نوشتار به صورت هم زمان وام دار بهره جستن از نظریه ها و جستجوهاى اندیشمندان در حوزة معمارى منظر، معمارى، و طراحى شهرى از دریچة روان شناسى، جامعه شناسى و فلسفه از یک سو، و بررسى مصداق هاى همخوان با نگرش در این پژوهش و گمانه زنى به اندیشة مخاطبان اصلى مناظر (مردم) از سویى دیگر است. با مدد جستن از آراى اندیشمندان و نتایج سنجش آراى افراد جامعة آمارى 160 نفرى پژوهش، کندوکاوى در شناخت مناظر و چرایى حس دلبستگى مخاطبان بدان ها و عوامل شکل دهندة این حس پى گیرى مى شود. و در واپسین گام، نتایج حاصل به گونه اى کیفى و به کمک مدل « مکان پایدار » تبیین مى گردد.https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100217_36ede014a6ed3269bae6df9da5b7e51e.pdfدانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتیصفه1683-870X23420131122The Impact of Land Use on Urban Transport Patterns in Tehranبررسى ارتباط بین کاربر ى حمل ونقل و میزان مصرف انرژى5972100218FAپویان شهابیاناستادیار دانشکدة هنر و معمارى دانشگاه آزاد اسلامى، واحد تهرانِ مرکزىبهار زریندانشجوی دکتری برنامه ریزی
شهری و سیاست های عمومی،
دانشکدة امور عمومی و شهری،
دانشگاه تگزاس در آرلینگتونشراره عظیمىدانشجوى دکترى شهرسازى،
دانشگاه هنر، تهرانJournal Article20150916<span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;">Rapid urbanization in recent years has led to increased energy consumption in diverse urban sectors. Urban transportation is one of key energy-intensive sectors of the city. This paper attempts to assess the impact of urban land use on urban transport patterns and thus the energy-efficiency of the transportation sector in Tehran. The metropolitan area of Tehran is an ideal environment for this research as there is significant diversity in transport patterns across its districts. A literature survey yields five factors, the correlation of which to transport patterns was calculated for different urban conditions. The results indicate that choice of transportation mode and distance—and consequently, the energy-efficiency of urban transportation sector—correlates with the degree of mixed and balanced land use, accessibility to and by public transport, and intersection design. </span>گسترش سریع شهرها در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم و به تبع آن، استفادة بى رویة انرژى، شهرها را با مسئله اى به نام« بحران انرژى مواجه کرده است. در این میان حمل ونقل یکى از پرمصرف ترین بخش هاى مصرف انرژى، به خصوص انرژى هاى تجدیدناپذیر است. تکیه برتکنولوژی هاى جدید و استفاده از انرژى هاى نو، اگرچه مى تواند مؤثر باشد، به تنهایى نمى تواند مثمر ثمر واقع شود و مجموعى از تغییرات به منظور ایجاد تغییر الگوى شهرها براى کاهش استفاده از ماشین ضرورى مى نماید. یکى از گام هاى اساسى براى کم کردن و یا بهینه کردن مصرف انرژى، تغییر در رفتار سفر است، این تغییر مى تواند تأثیر بسزایى در تغییر مصرف انرژى در کل داشته باشد. در این بین یکى از مهم ترین عوامل تعیین کنندة رفتار سفر کاربرى زمین است. از این رو این پژوهش با هدف بررسى ارتباط بین کاربرى و رفتار سفر و درنتیجه کاربرى و میزان مصرف انرژى انجام گرفته است. براى دستیابى به هدف مذکور و پس از مطالعات ادبیات جهانى، پنج مؤلفه از کاربرى عوامل تأثیرگذار بر کیلومتر سفر و نوع حمل ونقل و درنتیجه بر مصرف انرژى در شهر معین و استخراج شدند و براى بررسى صحت ارتباط هاى استخراج شده در نمونة موردى (شهر تهران)، از روش ها و تحلیل هاى آمارى رگرسیون تک متغیره و چندمتغیره با بهره گیرى از امکانات نرم افزارى SPSSاستفاده شده است. یافته هاى تحقیق حاکى از تأثیرگذارى کاربرى زمین (اختلاط کاربرى، تعادل کاربرى، دسترسى به حمل ونقل، طراحى خیابان ها) برکیلومتر سفر و نوع حمل ونقل عمومى و درنتیجه بر مصرف انرژى در بخش حمل ونقل است.https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100218_3d48f9fb379a22175d632470ea03e41c.pdfدانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتیصفه1683-870X23420131122The Importance of Compiling an Urban Design Disaster Management Curriculumضرورت تدوین برنامة آموزشى مدیریت بحران در طراحى شهری7398100220FAعلیرضا فلاحىدانشیار دانشکدة معمارى و شهرسازى دانشگاه شهید بهشتىJournal Article20150914<span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;">Located in a seismic zone, Iran has been faced with a number of catastrophic earthquakes and floods, resulting in destruction and many fatalities. Considering the increasing number of post-graduate courses in the country, the importance of conducting comparative disaster related studies is essential. This paper reviews the curricula of disaster management courses in various universities, including online, certificate, diploma, bachelor, master and Ph.D. levels. The main focus is to leverage current programs in order to develop similar courses within Iranian universities. Research methodology is based on web data and information collection. More than 360 disaster management courses have been reviewed from five continents including North America </span>
<span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;">(165), Europe (113), Asia (52), Africa (20) and Australia and Pacific Occasions (10). A comparative study of the curricula for these courses was also undertaken, as regards both their frequency and thematic matter. The results show that despite the diversity of approaches to disaster management in higher education, human settlement crisis management is a relatively new subject in schools of architecture and urban designs. Furthermore, while post-disaster reconstruction is usually taught as part of courses on disaster management, the current master post-disaster reconstruction course that delivered at the Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University is probably unique in terms of its focus.</span>قرارگیرى ایران درمنطقة لرزه خیز و وقوع سوانح طبیعى دیگر مانند سیل و زمین لغزش هرساله خسارات و تلفات فراوانى را به این سرزمین وارد کرده است. با توجه به گسترش دوره هاى تحصیلات تکمیلى مرتبط با سوانح در دانشگا ه هاى کشور، نیاز مبرم به آگاهى از تجارب سایرین و انجام مطالعات تطبیقى به منظور راه اندازى رشته هاى جدید به شدت احساس می شود. مقالة حاضر به بررسى تطبیقى تحلیلى دوره هاى آموزش مدیریت بحران دانشگاه هاى پنج قارة جهان در سطوح گوناگون: کوتاه مدت، از راه دور، گواهینامه، دیپلم، کاردانى، کارشناسى، کارشناسى ارشد و دکترى اختصاص دارد و نیز امکان بهره گیرى از تجارب براى تأسیس دوره هاى مشابه در دانشگا هها و مراکز آموزش عالى کشور را مطالعه میشود. روش تحقیق بر جستجوهاى اینترنتى استوار است. بیش از 360 دورة آموزشى سانحه در دانشگاه هاى معتبر و در مرتبه هاى گوناگون مطالعه شدند. تعداد مراکز به تفکیک قاره شامل امریکاى شمالى 165، اروپا 113 ، آسیا 52 ، افریقا 20 و اقیانوسیه و استرالیا 10 دانشگاه بوده است. علاوه بر این، شرح دروس همة دوره هاى آموزشى مرتبط با بحران در کشور نیز بررسى شد. با بهره گیرى از روش تطبیقى، شرح دروس و دوره هابه دو گونه مقایسه شدند. ابتدا میزان فراوانى دوره ها دردانشگاه هاى جهان به تفکیک پنج قاره شناسایى و دروس با فراوانى افزون تر شناسایى شدند و سپس مقایسة دروس از نظر میزان فراوانى موضوعى طبقه بندى و رتبه بندى شد. یافته هاى پژوهش نشان مى دهد که، اگرچه رویکردهاى گوناگونى از مقولة مدیریت بحران در مراکز آموزش عالى در مرتبه هاى مختلف دانشگاهى آموزش داده مى شوند، لیکن مدیریت بحران سکونتگاه هاى انسانى در دانشکده هاى معمارى و شهرسازى موضوع نسبتاً جدیدى محسوب مى شود. افزون بر این، به جز تعدادى از دانشگاه ها که مقولة بازسازى پس از سانحه به صورت یک دورة مجزا در آن ها تدریس مى شود، دیگر مراکز آموزش عالى موضوع بازسازى را در زمرة یکى از دروس اصلى خود در کنار سایر مباحث در دوره هاى مدیریت بحران گنجانده اند. به بیان دیگر، دورة آموزشى فعلى بازسازى در دانشکدة معمارى دانشگاه شهید بهشتى رشته اى نسبتا منحصر به فرد محسوب مى شود.https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100220_7360c27212376fd6d146b16f1edcc7de.pdfدانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتیصفه1683-870X23420131122Kermanshah Bazaar: Its History and Patronsتاریخ ساخت بازار کرمانشاه با نگاهى به حامیان و بانیان بناهاى آن99114100221FAسیده میترا هاشمىکارشناس ارشد مطالعات معمارى
ایران از دانشگاه شهید بهشتىJournal Article20150914<span style="color: black; font-family: 'Calibri Light'; font-size: large;">Our knowledge about the history of the historic bazaar in Kermanshah is very limited. It has been said that the bazaar once extended from east gate to west gate in the city. Nevertheless, what is left of the bazaar is its middle part in the city centre. This research attempts to identify the formation of the bazaar and determine dates of construction for its key monuments through a review of documents related to key patrons of the city. The results indicate that the construction of the bazaar started from the east gate at the beginning of Qajar rule circa 1780 AD. Under the rule of Nasser-ed-Din Shah during the next fifty years, the bazaar extended westwards. The last phase in formation of the bazaar corresponds to the last years of the Qajar Dynasty, which ends in 1920s. In the subsequent Pahlavi Period, new streets were built through the fabric cutting the bazaar in sections. Many of the monuments were then demolished and/or replaced with modern buildings, plazas, etc.</span>دانسته هاى ما از بازار کرمانشاه و تاریخ ساخت و چگونگى شکل گیرى و گسترش آن اندک است و تاکنون هیچ پژوهش جدى در این باره نشده است. بخش هایى از بازار اکنون از میان رفته و بخش هاى باقى مانده نیز تغییر فراوان کرده است. از کهن ترین بخش بازار که یادگار دورة زندیه بود، اثرى باقى نیست. بازار قاجارى شهر نیز که در گذشته از دروازة شرقى تا دروازة غربى شهر گسترده بود، با ساخت خیابان هایى در دورة پهلوى چند پاره شد. بخش هاى شرقى و غربى آن به تدریج آسیب هاى بسیار دید یا کاملاً از بین رفت. محدودة این پژوهش بخش میانى بازار شهر است که امروز باقى است. این بخش از بازار نیز تغییر فراوان کرده است؛ آنچه مانده نام بناهاى بازار است که در اقوال مردم شهر باقى است. اهالى شهر اغلب بناهاى بازار را به نام بانیان آن مى شناسند. در این پژوهش براساس نام بانیان بناهاى بازار، از جمله سراها و تیمچه ها و کاروان سراها و مساجد و حمام، و...، تاریخ ساخت این بناها را در متون، اسناد، و آثار باقى مانده مى جوییم و سپس با شناخت تاریخ ساخت بناهاى موجود هر راسته گمانه هایى براى تاریخ ساخت آن راسته مطرح مى کنیم. سرانجام روند گسترش بازار شهر را در دوره هاى گوناگون مى یابیم. شناسایى تاریخ ساخت بخش هاى مختلف بازار و چگونگى گسترش آن در طول تاریخ، افزون بر اینکه مقدمه اى براى شناخت معمارانة این بنا و زندگى اجتماعى آن است، مى تواند آغازى براى درک چگونگى گسترش و شکل گیرى شهر کرمانشاه نیز باشد.https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100221_e700ce802027eb613ce9915c6f45e07c.pdf