TY - JOUR ID - 100410 TI - ارزیابی یکپارچه عدالت بالفعل فضایی در دسترسی به تسهیلات پایه شهری به روش ارزیابی چندمعیاره فضایی؛ موردپژوهی: شهر اردبیل JO - صفه JA - SOFEH LA - fa SN - 1683-870X AU - ندایی طوسی, سحر AU - نوری, علیرضا AD - استادیار دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی AD - کارشناس ارشد برنامهریزی شهری، دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه شهیدبهشتی Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 27 IS - 3 SP - 105 EP - 136 KW - عدالت بالفعل فضایی KW - دسترسی بالقوة فضایی KW - تسهیلات پایه KW - حوزة نفوذ شناور KW - مناطق چهارگانة اردبیل DO - N2 - در برنامه‌ریزی توسعة فضایی از طریق توجه به موضوع عدالت توزیعی در فضاهای شهری سازوکار تحقق عدالت اجتماعی فراهم‌‌ می‌شود. اساس عدالت فضایی توجه به توزیع عادلانة تسهیلات پایه در سطوح شهری است که مبتنی بر توجه هم‌زمان به معیارهای فضایی و غیر فضایی در‌‌ دسترسی، یا به بیانی توجه به «دسترسی بالفعل» مبتنی بر نیاز واقعی، علاوه بر دسترسی‌ بالقوه مبتنی بر معیارهای تراکم و تجمع است. هدف اصلی در پژوهش پیش ‌‌رو،‌ با تأکید بر مفهوم عدالت فضایی در توزیع انواع تسهیلات پایه، یافتن راهکاری برای تحلیل وضعیت عدالت فضایی شهر اردبیل از طریق عرضة چارچوب یکپارچة ارزیابی است. علاوه بر این، با هدف لحاظ کردن تقاضاهای بالفعل، هم‌زمان با تقاضای بالقوه در ارزیابی وضعیت عدالت فضایی، سازوکاری برای تلفیق تقاضا و نیازِ گروه‌‌های مختلف تقاضا (سنی و تحصیلی) با معیار دسترسی تعریف‌‌ شده است. با این نیت در ارزیابی وضعیت در سطح موردپژوهی منتخبِ «مناطق چهارگانة شهر اردبیل» از روش‌های نوین تحلیل ‌جغرافیایی شامل روش حوزة ‌نفوذ شناور دومرحله‌ای بهبودیافته برای سنجش بالقوة دسترسی فضایی حمل‌و‌نقل عمومی و روش حوزة نفوذ شناور سه‌مرحله‌ای برای اندازه‌گیری دسترسی بالقوة فضایی به تسهیلات آموزشی، درمانی، و فرهنگی و نیز روش‌های ارزیابی چند‌معیارة فضایی و تحلیل‌های آماری فضایی استفاده شده است. یافته‌های پژوهش مؤید آن است که، به لحاظ عدالت یکپارچة فضایی، منطقة‌ یک اردبیل هم به لحاظ تقاضای بالقوه و هم تقاضای بالفعل محرومیت نسبی بالاتری در قیاس با سایر مناطق دارد. خروجی این مدل یکپارچه در پشتیبانی از تصمیم‌گیری‌های برنامه‌ریزان شهری به‌راحتی قابل نمایش و تفسیر است.  UR - https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100410.html L1 - https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100410_93063f6896ffd1b8e01b4c43c1b71c7b.pdf ER -