دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
صفه
1683-870X
2645-5900
29
1
2019
03
21
ارزیابی برنامه درسی پنهان رشته معماری بر اساس اخلاق اسلامی
5
20
FA
هادی
شهامت
0000-0003-2418-9090
دکتری معماری اسلامی، دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر تبریز
shahamat_h@hotmail.com
حمید
ندیمی
0000-0001-7053-4022
استاد دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
ha-nadimi@sbu.ac.ir
مینو
قره بیگلو
دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز
m.gharehbaglou@tabriziau.ac.ir
انسى
کرامتى
استادیار پردیس شهید هاشمی نژاد مشهد، دانشگاه فرهنگیان
e.keramati@cfu.ac.ir
10.29252/soffeh.29.1.5
شناسایی برنامه درسی پنهان پیامد نگاه عمیق به لایههای زیرین آموزش و یادگیری است، که خود دارای تنوع، پیچیدگی، و ابعاد پیدا و پنهان فراوانی است. هدف از این پژوهشْ واکاوی و شناسایی مؤلفههای مهم و پربسامد برنامه درسی پنهان رشته معماری و بررسی امکان ارتقای آنها با استفاده از مفاهیم اخلاق عملی اسلام است. در انجام پژوهش حاضر از دو روش پژوهشی استفاده شد. ابتدا با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی، 25 مورد از پژوهشهای انجامشده در حوزه برنامه درسی پنهان در رشته معماری به منزله نمونه پژوهشی شناسایی و تحلیل شدند. این بررسی به کشف پنج مؤلفه پر بسامد برنامه درسی پنهان معماری، مشتمل بر «سلسلهمراتب قدرت»، «رقابت ناسالم»، «ابهام و رمزآلودگی روند آموزشهای مدرس»، «واقعی نبودن طرحهای معماری»، و «رجحان محصول بصری اثر نهایی بر فرایند طراحی» انجامید. سپس با استفاده از روش توصیفیـ تحلیلی به تبیین و ارزیابی این مؤلفهها، بر اساس معیار ساحات پنجگانه وجودی انسان پرداخته شد. این ساحات برگرفته از نظام اخلاقی اسلام و مشتمل بر سه ساحت درونی «عقاید و باورها»، «احساسات و عواطف»، و «اراده و خواست» و دو ساحت بیرونی «گفتار» و «کردار» هستند. نتایج پژوهش نشان داد که براساس نظام اخلاقی اسلام، راهکارهایی عملی برای هر سه گروه تعاملکنندگان ( دانشجو، مدرس، و کارکنان) در فضای آموزشی قابل طرح است که با پیاده کردن آنها زمینه اصلاح و ارتقای سطح اخلاقی مؤلفههای برنامه درسی پنهان فراهم میشود.
برنامة درسی پنهان,رشتة معماری,ساحات وجودی انسان,اخلاق عملی اسلام
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100457.html
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100457_719bbfe0f9ea26f1b6562f861442e08f.pdf
دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
صفه
1683-870X
2645-5900
29
1
2019
03
21
بررسی مفهوم، علل پیدایش، و پیامدهای خطای طراحی در پروژههای ساختمانی و راهکارهای حل آن
21
34
FA
محمدرضا
حافظی
دانشیار دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
mrhafezy@gmail.com
مجتبی
حسینعلی پور
استادیار دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
m-hosseinalipour@sbu.ac.ir
سیدپویان
غفوری
دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهیدبهشتی
s.pooyan.ghafoori@gmail.com
10.29252/soffeh.29.1.21
در پروژههای ساختمانی، طراحان بیشترین اطلاعات مورد نیاز ساخت یک پروژه را از طریق طراحی تولید میکنند. بیشتر مسائل طراحی محدودیتها و الزاماتی دارند که در صورت رعایت نکردن و تأمین نشدن آنها از سوی طراحان، با خطای طراحی روبهرو هستیم. بنا بر این همه پروژههای ساختمانی در طول فرایند طراحی خطاهایی دارند که مدیریت آنها تأثیر بسزایی در موفقیت عملکرد پروژه خواهد داشت. از این رو لازم است تا این خطاها و عوامل ایجادکننده آنها و پیامدهایشان مطالعه گردند. از مهمترین پیامدهای خطا میتوان به افزایش زمان و هزینه ناشی از دوبارهکاریها و اتلاف منابع اشاره کرد. از جمله مهمترین دلایل ایجاد این خطاها نیز فقدان هماهنگی لازم بین اعضای تیم طراحی و عوامل پروژه و ضعف جریان اطلاعات است. در این پژوهش، با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، ابتدا خطاهای طراحی شناسایی و طبقه بندی گردیده و سپس به عوامل ایجادکننده آنها و پیامدهایشان پرداخته شده است. در پایان نیز مجموعهای از بهترین راهکارها به منظور مدیریت هرچه بهتر این خطاها بیان شده است که یکی از مؤثرترین روشها استفاده از مدلسازی اطلاعات ساختمان است.
خطاهای طراحی,مدیریت خطاهای طراحی,عوامل ایجاد خطاهای طراحی,پیامدهای خطاهای طراحی
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100455.html
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100455_f7f0ef214ee1c3ba08399b780d0a077c.pdf
دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
صفه
1683-870X
2645-5900
29
1
2019
03
21
رابطه ارتفاع ساختمان و هزینه های ساخت در ساختمانهای مسکونی 1 تا 50 طبقه
35
51
FA
حسام الدین
زاریان
کارشناس ارشد فناوری معماری، گرایش ساخت، دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
hesam.zarian@gmail.com
محمد
تحصیلدوست
استادیار دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
m_tahsildoost@sbu.ac.ir
10.29252/soffeh.29.1.35
پیشرفت علوم مهندسی در زمینههای مختلف، از جمله ساختوساز و نیز تغییر سیاستهای شهرداریها و دولتها، مبنی بر پیشگیری از گسترش افقی شهرها، منجر به افزایش بلندمرتبهسازی خصوصاً در کلانشهرها شده است. این موضوع بهویژه در توسعه شهرها و نیز سیاستگذاریهای عمده مؤثر خواهد بود.در این مقاله رابطه بین تعداد طبقات ساختمان و هزینههای ساخت بررسی میشود. به این منظور پس از بررسی دستاورد محققین دیگر کشورها، علاوه بر استعلام و اخذ اطلاعات کمّی از زنجیره تأمینکنندگان و نیز پیمانکاران پروژههای مختلف، با خبرگان مصاحبه و اطلاعات آن به منظور استفاده در مدلسازی با استفاده از نرمافزارهای BIM به کار گرفته شده است.نتیجه کلی نشان میدهد که برخلاف تصور عمومی، هزینه ساخت بناهای بلندتر لزوماً بیشتر نخواهد بود و لازم است، در هر بازه ارتفاعی مورد نظر طراح، هزینه ساخت بر مبنای نمودارهایی مد نظر قرار گیرد. به طور مثال، در ساختمانهای دارای هفت، چهل و دو، و چهل و هشت طبقه افزایش هزینه به ازای افزایش یک طبقه موجب تحمیل هزینههای مازادی خواهد شد که پروژه را از یک پروژه مقرون به صرفه به بدون صرفه تبدیل میکند. به همین ترتیب برای پروژههای متداول و مرسوم شهری و همینطور پروژههای انبوهسازی ارتفاع بهینه 9طبقه پیشنهاد میشود. در مقیاس زمینهای واقع در پهنهبندی بلندمرتبه گزینههای 30 تا 40طبقه مرجح است. نگارندگان در این مطالعه به قیمت زمین و هزینههای ناشی از زیرساخت نپرداخته و صرفاً هزینههای ساخت خود بنا را در نظر گرفتهاند. همچنین مطالعات مربوط به رویکردهای فرهنگی و اجتماعی مؤثر بر قیمت فروش و عوامل غیر از ساخت در نظر گرفته نشدهاند.
رابطة هزینه و ارتفاع,بلندمرتبه سازی,مسکن ارزان قیمت,اقتصاد ساختمان,مدیریت ساخت
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100456.html
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100456_be73ac5c7d888cce8e992080096980f9.pdf
دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
صفه
1683-870X
2645-5900
29
1
2019
03
21
تبیین اثرگذاری المان های شهری در خوانایی تصویر ذهنی شهر با نرم افزار ردیابی اثر چشم
53
72
FA
سپیده
اصلانی
کارشناس ارشد معماری، مؤسسة آموزش عالی و غیر انتفاعی روزبه زنجان
sepi.arch@gmail.com
زهره
ترابی
استادیار دانشکدة فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زنجان
zohrehtoraby@yahoo.com
10.29252/soffeh.29.1.53
با توجه به تکنولوژی روز، نیاز شهروندان به خوانایی شهر و کمک به سلامت روان در زندگی شهری امری ضروری است. به این خوانایی و احساس امنیت و اجتناب از گمگشتگی درون شهر در خصوص مکانهای با جذابیت توریستی، زیارتی، سیاحتی، و گردشگری که مأمنی برای بشر بوده است، توجه خاصی شده است. اثر دوری و نزدیکی و مسیر این نقاط شاخص شهری بر انتخاب محل زندگی شهروندان هویدا است. در این پژوهش سعی شده است تا، با استفاده از نظرات کاربران و شهروندان و بهرهگیری از پرسشنامه و روش تحقیق مطالعات کتابخانهای و کاربردی و تحلیل آماری، به تأیید اثرگذاری المانهای شهری در خوانایی و مسیریابی نقاط مطلوب شهر و درنهایت به نتایج مورد نظر دست یافت. یکی از اهداف این پژوهش بررسی حس رضایتمندی بیشتر همراه با آسایش روانی ناشی از خوانایی و امنیت در سکونت در محل زندگی با کمک مسیریابی نقاط مطلوب شهری است. در این پژوهش، از نرمافزار ردیابی اثر چشم به منظور مکانیابی و یافتههای نقاط جذاب محیط مورد نظر استفاده شده است. از نتایج بهدستآمده در این پژوهش میتوان به استفاده بهتر طراحان از المانها و شاخصههای شهری در خوانش شهری و تصویر ذهنی و بصری یک شهر و رابطه مستقیم میان علوم اعصاب و محیط اشاره کرد. امید است نتایج این پژوهش به استفاده بهتر بشر امروزی از مکانها و کالبدهای معماری و امنیت روانی کمک کند. در پژوهشهای آتی پیشنهاد میشود پژوهشگران ارتباط میان علوم اعصاب و شهرنشینی را بیشتر کاوش و بررسی کنند.
المانهای شهری,خوانایی,تصویر ذهنی,ردیابی اثرچشم,شهر زنجان
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100458.html
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100458_4b711ff1534f3a00f7fc2d2048884f1b.pdf
دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
صفه
1683-870X
2645-5900
29
1
2019
03
21
مقایسة هندسه و روش ترسیم طاق کاربندی نمونه های مطالعاتی کاربندی های زمینة 10، 12، 14 و 16
73
91
FA
شهرزاد
آینه چی
دانشجوی دکتری مرمت و احیای بناها و بافتهای تاریخی، دانشکدة حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهاندانشگاه هنر اصفهان
ainechi.shahrzad@yahoo.com
نیما
ولی بیگ
0000-0002-7562-0701
استادیار دانشکدة حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان
n.valibeig@aui.ac.ir
فرهاد
تهرانی
دانشیار دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
f_tehrani@cc.sbu.ac.ir
10.29252/soffeh.29.1.73
گستره شیوههای ترسیمی عرصهای است برای دستهبندی ویژگیهای هندسه نظری کاربندیهای زمینه مربع و مستطیل که شباهتها و تفاوتهای گوناگون آنها را آشکار میکند. تحلیل تفاوتها و شباهتها میتواند ویژگی خاص و عام ساختار هندسی این کاربندیها را مشخص کند. با روش مطالعه مقایسهای راهکاری برای تحلیل چگونگی و چرایی شباهتهای هندسه نظری کاربندیهای زمینه مربع و مستطیل در گستره شیوههای ترسیمی با وجود تفاوتها عرضه میشود. در متون فارسی طراحان سنتی درباره روشهای گوناگون ترسیم به طور مجزا سخن فراوان گفتهاند. ولی تا کنون گستره شیوههای ترسیمی برای یک مطالعه مقایسهای به منظور دستهبندی هندسه نظری کاربندیهای زمینه مربع و مستطیل به کار بسته نشده است. در این مقاله کاربندیهایی با زمینه یادشده بررسی شده است. از هرکدام دو نمونه پرکاربردتر انتخاب میشود. در این پژوهش چگونگی و چرایی تفاوتها و شباهتهای پدیدآمده در حوزه تمایز دیدگاهای مختلف در روش ترسیم این کاربندیها تحلیل میگردد. نتیجه حاصل از تحقیق مبین این مطلب است که روش ترسیمی پیرنیا و بزرگمهری خطاهایی در اندازه ابعاد مستطیل زمینه دارد که از طریق مقایسه با سایر روشها میتوان به آنها پی برد. شعرباف و لرزاده از زمینههای کاربندی و تناسبات ابعادی آنها سخنی به میان نیاوردهاند. شیوه پیرنیا نسبت به سایر روشهای ترسیمی عملیتر و با ابزارهای سنتی بهسادگی قابل اجرا است. با روشهای پیرنیا و بزرگمهری تعداد بیشتری از کاربندیها را میتوان بهسادگی کشید.
هندسة نظری,کاربندی,خطای ترسیم,شیوههای ترسیمی مکتوب
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100459.html
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100459_182255dc6960617c8996ec8c6e3f146b.pdf
دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
صفه
1683-870X
2645-5900
29
1
2019
03
21
تبیین اصول و مبانی طراحیِ سیستمهای روشنایی در فضاهای تاریخی
93
108
FA
غلامرضا
کیانی ده کیانی
استادیار دانشکدة حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان
gh.kiani@aui.ac.ir
مرضیه
صفری حسن آبادی
کارشناس ارشد مرمت و احیای ابنیه و بافتهای تاریخی، دانشکدة حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان؛ نویسندة مسئول
marzieh.safari.ha@gmail.com
10.29252/soffeh.29.1.93
گرچه بیش از نیمقرن از آغاز حفاظت و مرمت علمی بناهای تاریخی کشورمان میگذرد، به دلیل کمتوجهی نسبت به موضوع تخصصی روشنایی و نورپردازی بناهای تاریخی، کمتر میتوان شاهد اجرای روشنایی مناسب در فضاهای تاریخی بود و معمولاً این مهم با استفاده از روشهای متفاوت و به صورت سلیقهای انجام میپذیرد. در بهترین حالت ممکن، این عملیات به دست مهندسان برق و بدون آگاهی از ارزش فضاهای تاریخی، تنها در حد روشن کردن فضا اجرا میگردد. از این رو آشنایی با طراحی روشنایی و تسلط بر تشخیص مزایا و معایب تجهیزات نوری و انتخاب صحیح آنها، به منظور حفظ میراث تاریخی، اهمیت ویژهای دارد و برای دستیابی به نتایج لازم باید طراحی روشنایی مبتنی بر اصول و استانداردهای تعریفشدهای اجرا و از الزامات روند کاری یک پروژه مرمتی محسوب گردد. حال این سؤال پیش روست که در طراحی و اجرای روشنایی در ابنیه تاریخی رعایت چه اصولی ضروری است؟ پژوهش حاضر به انشای اصول و توصیههای قطعی در این زمینه پرداخته است. به این منظور، با اتکا به دانش فیزیک نور و ویژگیهای ساختاری و فضایی معماری سنتی ایرانی و همچنین رعایت دستورالعملها و ضوابط حفاظتی، اصول اولیه طراحی روشنایی در فضاهای تاریخی تحلیل و دستهبندی گردیده است. روش کار در این نوشتار توصیفیـ تحلیلی و بر اساس مطالعات کتابخانهای و مشاهدهای است. درحقیقت یافتههای پژوهش حاکی از آن است که برای دستیابی به روشنایی مناسب در فضاهای تاریخی به چهار مرحله مطالعات، طراحی، اجرا، و نگهداری توجه میشود که هر مرحله خود بر اصولی مبتنی است.
طراحی روشنایی,فضاهای تاریخی,سیستمهای روشنایی
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100460.html
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100460_04ea0693b76977acda174f02793c47d1.pdf
دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
صفه
1683-870X
2645-5900
29
1
2019
03
21
ضرورت مرمّت در راستای استمرار فرهنگ معماری و شهرسازی
109
117
FA
اصغر
محمدمرادی
استاد دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران
m_moradi@iust.ac.ir
سیدمهدی
مجابی
مربی دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران
mojabi_shamseh@yahoo.com
آتس سا
امیرکبیریان
دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران
a_amirkabir@yahoo.com
10.29252/soffeh.29.1.109
<span style="color: black; font-family: 'B Mitra'; font-size: small;">تبادل و تعامل انسان با محیط، با استناد به شواهد باقی</span><span style="font-family: Calibri;"></span>مانده از گذشته، همواره دارای یک ویژگی فرهنگی بوده که در طول تاریخ سرزمین ایران، به<span style="font-family: Calibri;"></span>ویژه در دورة اسلامی، با نظام فکری، فرهنگی، و فطری ساکنین سنخیّت قابل قبولی داشته است. از شواهد امر چنین استنباط می<span style="font-family: Calibri;"></span>شود که مقولة حفاظت و مرمّت در تاریخ گذشتة ایران یک تفکر و گرایش عمومی بوده و منحصر به محیط<span style="font-family: Calibri;"></span>ها و حوزه<span style="font-family: Calibri;"></span>های خاصی هم نبوده است. این تفکر و تعقل در نظام آموزش معماری و شهرسازی می<span style="font-family: Calibri;"></span>تواند جایگاه ویژه و تأثیرگذارتر از آنچه هست داشته باشد.<br /> <span style="font-family: Arial; font-size: small;">روش تحقیق در این مقاله محصول سی و پنج سال تحقیق و پژوهش نظری و عملی در باب شواهد باقی</span><span style="font-family: Arial;">مانده از گذشته در معماری و شهرسازی کشور است که در این مختصر عرضه می</span><span style="font-family: Arial;">گردد. اشاراتی به سیر تحول این پدیده می</span><span style="font-family: Arial;">تواند رهنمون مناسبی برای یافتن روش</span><span style="font-family: Arial;">های اجرایی برای آینده باشد. تجربة تاریخی قابل پیگیری در نظام توسعه و در راستای نیل به نگرش</span><span style="font-family: Arial;">های مناسب برای آن، در خصوص شواهد و آثار گذشته، یکی از اهدافی است که در این مقاله بررسی می</span><span style="font-family: Arial;">شود.</span>
حفاظت,مرمّت,وحدت جغرافیایی,معیشت جغرافیایی,توسعة پایدار,اعادة نظم,توانمندسازی
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100564.html
https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100564_79666b152e2a5a36cee08aab5866e3db.pdf