نعیمه رضائی؛ گلاره البرزی؛ لیلا علیلو
چکیده
بافت تاریخی کاشان که از حدود نیم قرن پیش دچار فرسودگی و افت ارزش شده بود، در سالهای اخیر با تحولات جدیدی روبهرو شده است. خانههای قدیمی فرسوده و گاه متروک توجه سرمایهگذاران خصوصی را جلب کردند و موج خرید و مرمت آنها شروع شد. این خانهها اغلب بعد از مرمت تبدیل به هتلهای سنتی (بوتیک هتل) و یا سایر کاربریهای مرتبط با گردشگری ...
بیشتر
بافت تاریخی کاشان که از حدود نیم قرن پیش دچار فرسودگی و افت ارزش شده بود، در سالهای اخیر با تحولات جدیدی روبهرو شده است. خانههای قدیمی فرسوده و گاه متروک توجه سرمایهگذاران خصوصی را جلب کردند و موج خرید و مرمت آنها شروع شد. این خانهها اغلب بعد از مرمت تبدیل به هتلهای سنتی (بوتیک هتل) و یا سایر کاربریهای مرتبط با گردشگری شدند. هدف از این پژوهش ارزیابی اثرات سرمایهگذاریهای جدید و تغییرکاربری خانههای قدیمی کاشان از دیدگاه اجتماع محلی است. محلۀ پشت عمارت، به مثابۀ نمونهای از محلههای قدیمی کاشان، که این فرایند در آن صورت گرفته، انتخاب شده است. اطلاعات لازم از طریق مصاحبه با اجتماع محلی، شامل ساکنان و کسبۀ محله و نیز شهروندان محدودههای جدید مراجعهکننده به این محله، جمعآوری شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که اثرات اقدامات سرمایهگذاران در ابعاد کالبدی و محیطی، اجتماعی و فرهنگی، و عملکردی و اقتصادی ملموس است. اجتماع محلی سرمایهگذاریها را به طور کلی مثبت ارزیابی میکنند و از اثرات آن رضایت دارند، با وجود این، تحولات ایجادشده در محله مشکلاتی را در زمینۀ تردد سواره و پارک اتومبیل، از بین رفتن خدمات محلی، و کمرنگ شدن نقش سکونتی محله ایجاد کرده است. به منظور جلوگیری از تبدیل محله به مکانی صرفاً توریستی، انجام اقداماتی از سوی مقامات مسئول برای حفظ سکونت در محله، با مشارکت سرمایهگذاران و ساکنان، ضروری به نظر میرسد.
مونا تاج بخش؛ جهانشاه پاکزاد
دوره 26، شماره 4 ، خرداد 1395، ، صفحه 79-98
چکیده
هدف از این نوشتار مطالعه در مورد مفهوم «Gentrification» است. واژه‌ای که از حدود نیم‌قرن پیش در بیان یکی از دغدغه‌های مطرح در حوزۀ مسائل شهری و اجتماعی در بافتار شهرهای اروپا و امریکای شمالی، به ادبیات این حوزه‌ها وارد شد. این واژه با برابرنهاده «اعیان‌سازی»، اغلب با اشاراتی گذرا در متون شهری و اجتماعی ایران نیز به چشم می‌خورد ...
بیشتر
هدف از این نوشتار مطالعه در مورد مفهوم «Gentrification» است. واژه‌ای که از حدود نیم‌قرن پیش در بیان یکی از دغدغه‌های مطرح در حوزۀ مسائل شهری و اجتماعی در بافتار شهرهای اروپا و امریکای شمالی، به ادبیات این حوزه‌ها وارد شد. این واژه با برابرنهاده «اعیان‌سازی»، اغلب با اشاراتی گذرا در متون شهری و اجتماعی ایران نیز به چشم می‌خورد و با خود ابهاماتی را به همراه آورده است. به طور مثال برخی به اشتباه آن را جزو رویکردهای مطرح در مرمت شهری (مانند باززنده‌سازی یا نوسازی) می‌پندارند و برخی نیز هرچند به تفاوت ماهوی آن با مفاهیم یاد شده توجه کرده‌اند؛ ولی نسبت به میزان انطباق ابعاد آن با شرایط شهر و محله ایرانی آگاهی ندارند.در این مطالعه، نگارندگان در گام نخست، با هدف معرفی مفهوم اعیان‌سازی و رفع ابهامات موجود پیرامون این واژه در ایران، به تاریخچه، تعاریف رایج، و سازوکار اعیان‌سازی، آن‌طور که در جوامع شهری توسعه‌یافته تجربه و روایت شده، پرداخته‌اند. سپس به منظور درک تجربۀ اقشار آسیب‌پذیر از اعیان‌سازی در بافتار یک جامعۀ ایرانی، مطالعه‌ای بومی در این خصوص انجام شده است. این بخش از مطالعه با رویکرد کیفی به انجام رسیده است. روش جمعآوری داده‌ها، مصاحبه، و روش تحلیل داده‌ها تحلیل تماتیک (مضمونی/ درون‌مایه‌ای) است.ماحصل این مطالعه درآمدی است بر فهم اعیان‌سازی، آن‌گونه که در متون شهرسازی و جامعه‌شناسی به آن اشاره شده و در تکمیل آن، شناخت اعیان‌سازی است، به مثابۀ یکی از پیامدهای ناخوشایند پروژه‌های شهری، آن‌گونه که از سوی شهروندی اجاره‌نشین و ایرانی تجربه می‌شود. با تحلیل تماتیک داده‌های بومی، اعیان‌سازی برای گروه مورد مطالعه محرکی تنش‌زا جلوه می‌کند و «بحران در برساخت هویت، تهدید سلامت، افزایش انزوا، بحران در دلبستگی به مکان و برساخت خاطره، و همچنین تغییر ارزش‌های اخلاقی اجتماع» درون‌مایه‌های اصلی در روایت شرکت‌کنندگان در این مطالعه و تجربه‌های پیامدهای ناخوشایند اعیان‌سازی قلمداد می‌شوند.
