گیسو قائم
دوره 19، 2-1 ، اردیبهشت 1388
چکیده
در این نوشتار در پی یافتن پیام هایی هستیم که شاید نقش چلیپا برروی سفالینه های گذشتگانمان داشته باشد. نقوش روی سفا لها قطعاً حاوی پیامهایی است. تکرار نقش چلیپا بر روی سفالینه ها، محقق را بر آن داشت تا به دنبال یافتن سرچشمۀ این نقش و تأثیر آن در مفاهیم طراحی بناهای آن دوران کنکاش نماید. امید است با این نوشتار قدمی هر چند کوچک در راه شناسایی ...
بیشتر
در این نوشتار در پی یافتن پیام هایی هستیم که شاید نقش چلیپا برروی سفالینه های گذشتگانمان داشته باشد. نقوش روی سفا لها قطعاً حاوی پیامهایی است. تکرار نقش چلیپا بر روی سفالینه ها، محقق را بر آن داشت تا به دنبال یافتن سرچشمۀ این نقش و تأثیر آن در مفاهیم طراحی بناهای آن دوران کنکاش نماید. امید است با این نوشتار قدمی هر چند کوچک در راه شناسایی فرهنگ معماری ایران برداشته شده باشد.
محمدصادق میرزا ابوالقاسمی
دوره 19، 2-1 ، اردیبهشت 1388
چکیده
ابراهیم سلطان، نوادۀ تیمور، خوشنویس و کتیبه نگاری توانا بود و ازکتیبه هایش در بناهای شیراز بسیار یاد کرده اند. برخی از این کتیبه ها در بناهایی چون دارالصفا و دارالایتام و بقعۀ ظهیری بوده است که اکنون آگاهی چندانی از آنها در دست نیست. گویا او کتیبه ای هم برصفۀ آرامگاه سعدی نگاشته است. سه یادگاری رقم داراز این شاهزاده در کاخ تچر به جا ...
بیشتر
ابراهیم سلطان، نوادۀ تیمور، خوشنویس و کتیبه نگاری توانا بود و ازکتیبه هایش در بناهای شیراز بسیار یاد کرده اند. برخی از این کتیبه ها در بناهایی چون دارالصفا و دارالایتام و بقعۀ ظهیری بوده است که اکنون آگاهی چندانی از آنها در دست نیست. گویا او کتیبه ای هم برصفۀ آرامگاه سعدی نگاشته است. سه یادگاری رقم داراز این شاهزاده در کاخ تچر به جا مانده وکمال الدین ایناق نیز یادبودی به نام او بر طاقچۀ اول ایوان همین کاخ نوشته است. با توجه به تاریخ این کتیبه ها،ابراهیم سلطان در شوال 826 ق از تخت جمشید بازدید کرده است. کتیبۀ رقمدار و بدون تاریخ او در بقعۀ علی بن حمزۀ شیراز متعلق به بنای دیگری است، اما نگارش کتیبه های چوبی این بنا را از او میدانند. بر طاقنمای غربی ضلع شمالی خدایخانه در مسجد جامع عتیق شیراز نیز نوشته ای بدون تاریخ و رقم حک کرده اند که ممکن است فرمان تفویض حکومت فارس از جانب شاهرخ به ابراهیم سلطان و شاید به قلمه مو باشد. کتیبه های به جا مانده از ابراهیم سلطان به قلم ثلث است.
علی علائی
دوره 19، 2-1 ، اردیبهشت 1388
چکیده
به گفتۀ محققان، باغ ارم و تخت و جهان نما و دلگشای شیراز از باغهای قدیمی ایران اند، با سابقه ای دستکم تا پیش از قرن هشتم. این ادعا نشانۀ اصالت این باغ ها است. اطلاعات و اخبار موجود از وضعیت و ترکیب این با غها تأملی موشکافانه تر در طرح آنها را ممکن کرده است. درک معماری این با غها، که از قدیم یترین نمونه های پابرجا در ایران اند، هم در شناخت ...
بیشتر
به گفتۀ محققان، باغ ارم و تخت و جهان نما و دلگشای شیراز از باغهای قدیمی ایران اند، با سابقه ای دستکم تا پیش از قرن هشتم. این ادعا نشانۀ اصالت این باغ ها است. اطلاعات و اخبار موجود از وضعیت و ترکیب این با غها تأملی موشکافانه تر در طرح آنها را ممکن کرده است. درک معماری این با غها، که از قدیم یترین نمونه های پابرجا در ایران اند، هم در شناخت باغ ایرانی به طور خاص و هم درشناخت معماری این سرزمین، در دورۀ مهم پیش از قرن هشتم، مؤثرو مفید است. این مقاله با تکیه بر اطلاعات موجود (متون و نقشه ها)،دربارۀ چگونگی استقرار و طرح معماری و منظرۀ این با غها گفتگو وبدین ترتیب برخی وجوه اشتراک و افتراق آنها را بازگو م یکند. هدف اصلی نگارنده از عرضۀ این مقاله نمایش اهمیت دقت و موشکافی در شواهد موجود تاریخی برای دستیابی به در سهای ارزندۀ طراحی معماری است. در این مقاله ضمن معرفی و شناخت چند باغ قدیمی شهر شیراز، تنوع طرح معماری آنها را بررسی می کنیم. انتخاب این با غها بر دو اصل عمده استوار بوده است: اولاً از کهن ترین باغ ها باشند و ثانیاً اطلاعات لازم برای بحث و گفتگو دربارۀ طرح معماری آ نها در دسترس باشد. با به این دو شرط،چهار باغ از با غهای قدیمی شیراز را، که اطلاعات کافی برای گفتگو دربارۀ طرح معماری آنها در اختیار بود، برگزیدیم: باغ ارم و باغ تخت و باغ جهان نما و باغ دلگشا. انتخاب این با غها با پذیرش این دو فرض است: ۱) پذیرش ادعای متون بر این که باغ های ارم و تخت و جهان نما و دلگشا از پیش از قرن هشتم بر جامانده اند؛ ۲) پذیرش اطلاعات موجود و در دسترس شامل اوضاع فعلی با غها و عکس ها و نقشه های بر جای مانده و متون توصیفی و آنچه این منابع ترکیب نهایی با غهای معرفی میکنند.
مهرداد قیومی بیدهندی
چکیده
متون فارسی از مهمترین منابع تاریخ معماری ایران است. در م یان این متون، تاریخ بیهقی در زمرۀ چند متن نخست ادب فارسی است. از کتاب مفصل ابوالفضل بیهقی دبیر، که در ا صل تاریخ آل سبکتگین نام داشته، امروزه فقط شش مجلد، از نیمۀ جلد پنجم تا نیمۀ جلد دهم، به دست ما رسیده است. این پاره با ماجرای مرگ محمود، جلوس محمد و سپس مسعود آغاز میشود و با ذکر ...
بیشتر
متون فارسی از مهمترین منابع تاریخ معماری ایران است. در م یان این متون، تاریخ بیهقی در زمرۀ چند متن نخست ادب فارسی است. از کتاب مفصل ابوالفضل بیهقی دبیر، که در ا صل تاریخ آل سبکتگین نام داشته، امروزه فقط شش مجلد، از نیمۀ جلد پنجم تا نیمۀ جلد دهم، به دست ما رسیده است. این پاره با ماجرای مرگ محمود، جلوس محمد و سپس مسعود آغاز میشود و با ذکر سفر آخر مسعود به هندوستان در گریز از ترکمانان سلجوقی پایان می‌یابد. بیهقی نمونۀ مورخ دقیق است و تاریخ خود را صرفاً بر اساس شواهدی که طی سالها حضور در متن حوادث دربار غزنویان گرد آورده پرداخته است. اگرچه در وصف معماری و صفات کالبدی آن دقت و حساسیت ناصر خسرو را ندارد، اطلاعات دربارۀ معماری و شهر در کتاب او کم نیست. نثر او نیز گواهی است بر توانایی نثر فارسی در بیان فضای معماری.«باغ » از مکانها یی است که بیهقی به کرّات بدان پرداخته است. زندگی مسعود غزنوی بیش از آنکه در کاخ سپری شود، در خیمه و خرگاه و در باغ میگذشته است. او به تناسب ذکر احوال مسعود و امیران غزنوی و کارگزاران دستگاه آنان به باغهای گوناگون در منطقۀ خراسان پرداخته است: با غهای غزنین، بلخ، هرات، نیشابور، غور، دشت لگان، و برخی اوصاف معماری آنها.
محمد کمیلی
چکیده
انتقال معماری روز اروپا و امریکای شمالی به کشورهایی چون ایران پیامدها و عوارض ناگواری درپی داشته است. این تهاجم چنان سریع و گسترده بوده که گویی تیشه به ریشه خورده است. هرکس به نوعی و زبانی ناخشنودی خود را از این اتفاق بیان می دارد. در این میان یکی از شدیدترین مباحثه های رایج بین اهل حرفه از جمله شهرسازان اعم از برنامه ریزان و طراحان شهری ...
بیشتر
انتقال معماری روز اروپا و امریکای شمالی به کشورهایی چون ایران پیامدها و عوارض ناگواری درپی داشته است. این تهاجم چنان سریع و گسترده بوده که گویی تیشه به ریشه خورده است. هرکس به نوعی و زبانی ناخشنودی خود را از این اتفاق بیان می دارد. در این میان یکی از شدیدترین مباحثه های رایج بین اهل حرفه از جمله شهرسازان اعم از برنامه ریزان و طراحان شهری ، جامعه شناسان، روان شناسان و معماران از بین رفتن هویت شهری ا ست. بحران کنونی نداشتن هویت و اهمیت شناخت و حفظ و توسعه هویت های شهرسازی و معماری کشور سبب شد تا دولت جمهوری اسلامی ایران ، درماده 137 قانون برنامه سوم توسعه کشور، وزارت مسکن و شهرسای را به اجرای تحقیقاتی مکلف کند و نتایج حاصل از آن بتواند مشاوران ودست اندرکاران مسائل مربوط به طراحی و برنامه ریزی شهری را در ارائه طرح های خود به منظور حفظ هویت ملی شهرها یاری رساند. دراین ماده آمده است : به منظور هویت بخشی به سیما و کالبد شهرها و روستاهای کشور و انطباق مشخصات کلیه ساختمان های مسکونی و غیر مسکونی کشور با ویژگی های فرهنگ معماری و شهرسازی ایرانی – اسلامی (بومی ) ، رعایت اصول و ضوابط مربوط به نما سازی و طراحی شهری و روستایی کشور و جلوگیری از تخریب ساختمان ها و نماهای باارزش در شهرها، وزارت مسکن و شهرسازی موظف است به تدریج و حداکثر تا پایان برنامه پنجم ضمن مطالعه و تحقیق و همکاری دستگاه ها و مراجع ذی ربط ، نسبت به تهیه ، تدوین وا رائه اصول ، ضوابط و مقررات نماسازی در کلیه ساخت و سازهای کشور اقدام کند. بر همین اساس محققانی از دانشگاه های سراسر کشور به منظور تهیه کتاب هویت شهری مراکز استان ها به این وزارتخانه معرفی شدند، تا بر اساس تحقیقات میدانی ناشی از تهیه و تکمیل پرسشنامه و مصاحبه با دست اندرکاران – طبقات اجتماعی مردم و نیزمطالعات اسنادی و متون علمی مرتبط با موضوع، مستند سازی مناسیب را در این خصوص به انجام رسانند.
بتول مجیدی خامنه
چکیده
بهره گیری از مشارکت زنان در برنامه های توسعه و حفظ محیط زیست یکی از بحث های تازه و در عین حال جدی اجلاس زمین (ریو) بوده است .اصل بیستم قطنامه این اجلاس بر مشارکت فعال زنان تاکید داشت. در دستور کار 21 از کلیه کشورهای عضو سازمان ملل متحد خواسته شد در سیاست های کلی خود سهم بیشتر و موثرتری برای زنان در برنامه ریزی های توسعه (تصمیم گیری، برنامه ...
بیشتر
بهره گیری از مشارکت زنان در برنامه های توسعه و حفظ محیط زیست یکی از بحث های تازه و در عین حال جدی اجلاس زمین (ریو) بوده است .اصل بیستم قطنامه این اجلاس بر مشارکت فعال زنان تاکید داشت. در دستور کار 21 از کلیه کشورهای عضو سازمان ملل متحد خواسته شد در سیاست های کلی خود سهم بیشتر و موثرتری برای زنان در برنامه ریزی های توسعه (تصمیم گیری، برنامه ریزی، مدیریت ) در نظر گیرند و موانع مشارکت آنان را در حرکت های زیست محیطی برطرف کنند. از آنجا که پایداری جهان در گرو پایداری شهرهاست ، در این پژوهش برآنیم اهمیت و ضرورت مشارکت زیست محیطی زنان را – که نیمی از جمعیت شهر را تشکیل می دهند، نقش مهمی در تعیین الگوی مصرف خانوار شهری بر عهده دارند، و می توانندکمک موثری به امر بازیافت و کاهش نیاز به مواد اولیه و نیز کاهش حجم زایدات تولید شده و کاهش آلودگی ها بر عهده داشته باشند- با توجه به دیدگاه توسعه پایدار و رویکرد مشارکت مردمی نشان دهیم . زیرا حفظ زیست از جمله هداف اصلی توسعه پایدار به حساب می آید.
علیرضا فلاحی
چکیده
پیام میراث فرهنگی مجموعه اطلاعاتی است که از گذشته به حال و سپس به آیندگان منتقل می شود. زلزله مخرب سال 1382 بم ، اگر چه تلفات و خسارات فراوانی به دنبال داشت، فرصت هایی برای اقدامات توسعه ای مربوط به کاهش خطر و آمادگی در بخش های برنامه ریزی کالبدی ، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی پدید آورد. به بیان دیگر، اگر چه زمین لرزه بخش اعظم مناطق تاریخی ...
بیشتر
پیام میراث فرهنگی مجموعه اطلاعاتی است که از گذشته به حال و سپس به آیندگان منتقل می شود. زلزله مخرب سال 1382 بم ، اگر چه تلفات و خسارات فراوانی به دنبال داشت، فرصت هایی برای اقدامات توسعه ای مربوط به کاهش خطر و آمادگی در بخش های برنامه ریزی کالبدی ، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی پدید آورد. به بیان دیگر، اگر چه زمین لرزه بخش اعظم مناطق تاریخی را ویران کرد، فرصت هایی برای آمادگی به دست داد که در صورت موفقیت نمونه مناسبی برای کاهش خطر در مناطق تاریخی خطرپذیر محسوب می شود. در حقیقت احیای معماری خشتی ، که قابلیت مقاومت در برابر زلزله را به اثبات رساند، می تواند به اشتغال زایی در بم بینجامد و نمونه ای برای صدها شهر مشابه در ایران باشد که مواد اصلی ساخت وسازشان خشت است. اکنون پس ا زگذشت چهار سال از فاجعه بم، در این مقاله فرصت های کاهش خطر و آمادگی در برابر سوانح احتمالی تجزیه و تحلیل می شود. دراین مقاله ضمن توصیه هایی برای برنامه ریزی آمادگی در برابر خطر در مناطق تاریخی و فرهنگی بم، راهنمایی هایی برای مناطق مشابه تاریخی در کشور ارائه می شود. این مقاله در سه بخش تنظیم شده است : بخش اول محدوده مطالعاتی پژوهش را بررسی و به چارچوب های نظری و متون تخصصی برنامه آمادگی در مناطق تاریخی و فرهنگی اشاره می کندو سپس بر اهمیت گروه های ذی نفع و نقش بنیادین هر یک در فرایند بازسازی بم تاکید می کند. بخش دوم به تشریح روند مطالعات میدانی ، مشاهدات و گفت و گو با گروه های گوناگون مصاحبه شونده ساکن بم در قالب مصاحبه های عمیق ، نیمه عمیق ، باز و بسته می پردازد و نظر قشرهای گوناگون مردمی (صاحبان مشاغل ، صاحبان فرهنگ و دوستداران آثار تاریخی و مردم عادی بم شامل زنان خانه دار ، جوانان و پیران ) را در قالب سوات عرضه می دارد. در بخش آخر سیاست جامع آمادگی در برابر خطر در بم و اهداف بلند مدت و میان مدت و کوتاه مدت بررسی و راهکارهای اجرایی و برنامه عملیاتی به تفصیل ارائه می شود.
زهرا طاقی
چکیده
در سال 1378 دوره کارشناسی ارشد پیوسته معماری به کارشناسی پیوسته معماری تغییر یافت . این امر روند راه اندازی رشته معماری را در دانشگاه های شهرستان ها، که از سال 1368 آغاز شده بود، تسهیل و تسریع کرد، به نحوی که در سال 1386 جمعا تعداد 3209 دانشجو در دانشگاه های سراسری، دانشگاه های غیر انتفاعی ، دانشگاه آزاد و دانشگاه پیام نور در مقطع کارشناسی پذیرفته ...
بیشتر
در سال 1378 دوره کارشناسی ارشد پیوسته معماری به کارشناسی پیوسته معماری تغییر یافت . این امر روند راه اندازی رشته معماری را در دانشگاه های شهرستان ها، که از سال 1368 آغاز شده بود، تسهیل و تسریع کرد، به نحوی که در سال 1386 جمعا تعداد 3209 دانشجو در دانشگاه های سراسری، دانشگاه های غیر انتفاعی ، دانشگاه آزاد و دانشگاه پیام نور در مقطع کارشناسی پذیرفته شدند. رشد کمی و بسیار سریع دانشجویان معماری در دوره کارشناسی این سوال را مطرح می کند که آیا این رشد متضمن حداقل کیفیت آموزشی نیز هست یا خیر ؟ مقاله حاضر ضمن ارائه جمع بندی نظر تعدادی از صاحب نظران و مدرسان رشته معماری در باره محصول دوره کارشناسی معماری به بررسی وضعیت دو مولفه تاثیر گذار بر کیفیت آموزشی این رشته یعنی طول دوره آموزش و توانایی کادر آموزشی دانشگاه ها می پردازد و در انتها به نکاتی در جهت بهبود شرایط آن اشاره دارد.
محمد حسین شریف زادگان؛ حمید فتحی
چکیده
آنچه زلزله را تبدیل به یک بلای طبیعی می کندعدم آمادگی کامل بشر در محیط های سکونتگاهی است و به این خاطر است که در کشورهای توسعه یافته ، مدیریت خطر پذیری زلزله بر مبنای برنامه ریزی شهری و منطقه ای شکل گرفته است. از سویی دیگر ، شاخص های متعددارزیابی آسیب پذیری لرزه ای و مدیریت خطرپذیری زلزله بر استفاده از مدل ها و تکنیک های گوناگون در زمینه ...
بیشتر
آنچه زلزله را تبدیل به یک بلای طبیعی می کندعدم آمادگی کامل بشر در محیط های سکونتگاهی است و به این خاطر است که در کشورهای توسعه یافته ، مدیریت خطر پذیری زلزله بر مبنای برنامه ریزی شهری و منطقه ای شکل گرفته است. از سویی دیگر ، شاخص های متعددارزیابی آسیب پذیری لرزه ای و مدیریت خطرپذیری زلزله بر استفاده از مدل ها و تکنیک های گوناگون در زمینه های برنامه های شهری تاکید میکند. در این خصوص و با توجه به توانایی مدل های ارزیابی سلسله مراتبی شاخص ها و ترکیب آنها با سیستم اطلاعات مکانی ، امکان ایجاد یک مدل یکپارچه تلفیقی پشتیبانی تصمیم گیری فراهم می آید. مقاله حاضر چگونگی استفاده ترکیبی از دو تکنیک دلفی و مدل تحلیلی سلسله مراتبی و یک سیستم اطلاعات مکانی را در یک مدل یکپارچه تلفیقی ارائه می دهد و شیوه ارزیابی آسیب پذیری لرزه ای و سازه ای و انسانی را در یک سکونتگاه انسانی به ارزیابی و اجرا می گذارد. بااستفاده از نتایج حاصل از اجرای این مدل و بررسی میزان آسیب پذیری هر ناحیه شهری نسبت به سایر نواحی ، اولویت بندی نواحی برای اجرای برنامه های پیشگیری و کاهش خطرپذیری مشخص می شود. همچنین این نتایج، اهمیت توجه به سنجه ها و شاخص های برنامه ریزی در امر کاهش آسیب پذیری را خاطر نشان می کند. افزون بر این ، برنامه ریزان با توجه به نتایج و تحلیل های حاصل از بررسی شاخص های برنامه ریزی و میزان آسیب پذیری لرزه ای و انسانی ، می توانند به تخمین کمی خطر زلزله بپردازند و اولویت بندی برنامه های مقابله با سوانح و تخصیص منابع را تعیین کنند.
نیلوفر نواری؛ ساینا خلیل زاده؛ فرهاد تهرانی
چکیده
تبریز به سبب قرارداشتن بر مسیر موسوم به جاده ابریشم و راه های ارتباطی مهم شرقی – غربی و شمالی – جنوبی کشور ، همواره از جایگاهی ویژه برخوردار بوده چندان که در دوره های گوناگون پایتخت حکومت های ایرانی بوده است. مطالعه تاریخ توسعه شهر نشان می دهند که مهران رود حد شمالی شهر بوده است تا هنگامی که باتوسعه شهر در دوره آق قویونلوها، سوی دیگر ...
بیشتر
تبریز به سبب قرارداشتن بر مسیر موسوم به جاده ابریشم و راه های ارتباطی مهم شرقی – غربی و شمالی – جنوبی کشور ، همواره از جایگاهی ویژه برخوردار بوده چندان که در دوره های گوناگون پایتخت حکومت های ایرانی بوده است. مطالعه تاریخ توسعه شهر نشان می دهند که مهران رود حد شمالی شهر بوده است تا هنگامی که باتوسعه شهر در دوره آق قویونلوها، سوی دیگر رودخانه نیز جزو شهر می شود. در شهرهای اسلامی بازار قلب تپنده شهر محسوب می شود. بازار تبریز بزرگ ترین بنای مسقف دست ساز بشر محسوب می شود. قرار گرفتن شهر در محل چهارراه اقتصادی جهان در دوران های طولانی ، رونق و توسعه دائم بازار را سبب شده است. با توسعه بازار و افزایش نیاز به فضاهای بیشتر به مرور زمان بازار به ساحل دیگر مهران رود گسترش یافت. می دانیم که بازار در غالب شهرهای ایران به سان مجموعه ای در هم تنیده و یکپارچه عمل می کرده است. بدین ترتیب بدیهی می نماید که در تبریز نیز برای اتصال دو قسمت بازار پل هایی روی رودخانه احداث کرده باشند. بررسی چگونگی توسعه شهر به سمت شمال رودخانه ، گسترش بازار به آن سو و تمهیداتی که برای اتصال دو بخش واقع در دو سوی رودخانه اندیشیدند – که در نهایت به احداث پل بازارها انجامید – و نیز مستندات وجود تنها پل بازار های تاریخ ایران که تا این زمان ناشناخته مانده اند، در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است .
محسن سرتیپی پور
چکیده
نگاهی به پژوهش های موجود در زمینه هنر و معماری اسلامی نشان می دهد که بسیاری از تحقیقات انجام شده دراین زمینه صرفا جنبه تاریخی و فرمال دارد که آن را برگرفته از هنر بیزانس ، ساسانی ، قبطی و ... دانسته اند. در میان این پژوهش ها، معدود دانشمندانی وجود دارند که با نگرشی محتوایی به هنر و معارف اسلامی پرداخته اند. در میان این افراد تیتوس بورکهارت ...
بیشتر
نگاهی به پژوهش های موجود در زمینه هنر و معماری اسلامی نشان می دهد که بسیاری از تحقیقات انجام شده دراین زمینه صرفا جنبه تاریخی و فرمال دارد که آن را برگرفته از هنر بیزانس ، ساسانی ، قبطی و ... دانسته اند. در میان این پژوهش ها، معدود دانشمندانی وجود دارند که با نگرشی محتوایی به هنر و معارف اسلامی پرداخته اند. در میان این افراد تیتوس بورکهارت از جمله اندیشمندانی است که هنر و معماری اسلامی را با نگرشی متفاوت با آنچه در غرب معمول بوده و از دیدگاهی معنایی بررسی و تجزیه و تحلیل کرده است. بورکهارت خصوصیات و ویژگی هنر اسلامی و سرچشمه آن را برگرفته از روح اسلامی می داند وبرای اثبات ادعای خود شواهدی دال بر وحدت و انطباق صورت با معنای باطنی هنر اسلامی ارائه میکند که مصادیق بارز آن را در معماری مکان های مذهبی پیدا کرده است. این مقاله سعی دارد تا با مرور و معرفی آثار بوکهارت ماحصل شناخت و اندیشه وی را از هنر و معماری اسلامی ارائه کند. بخش اول مقاله به شناخت و جهان بینی بورکهارت اختصاص دارد . بخش دوم دیدگاه وی را در مورد هنر و معماری اسلامی و نیز شرح اجمالی آثارش مورد توجه قرار می دهد. بخش سوم باتحلیل آثار بورکهارت به اصلی ترین شاخص های معماری اسلامی از دیدگاه او یعنی سنت و رمز می پردازد، و بالاخره قسمت انتهایی مقاله به جمع بندی و نتیجه گیری کلی اندیشه بورکهارت در مورد هنر اسلامی اختصاص یافته است.
عباس احمد آخوندی؛ ناصر برک پور؛ ایرج اسدی؛ میثم بصیرت؛ حبیب الله طاهر خانی
چکیده
در نظام مدیریت شهری ایران ، شهردار یا مدیر شهر را اعضای شورای شهر به طور غیر مستقیم بر می گزینند. به دلیل نقایص موجود در کاربرد این الگو در ایران ، نظام اداره شهر در ایران با مسائلی چون بی ثباتی سمت مدیر شهر، تفکیک نشدن رهبری سیاسی از مدیریت تخصصی ، ضعف رهبری سیاسی ، بی توجهی به موضوع نظارت و تعادل بخشی در روابط شورا و مدیر شهر و به تبع ...
بیشتر
در نظام مدیریت شهری ایران ، شهردار یا مدیر شهر را اعضای شورای شهر به طور غیر مستقیم بر می گزینند. به دلیل نقایص موجود در کاربرد این الگو در ایران ، نظام اداره شهر در ایران با مسائلی چون بی ثباتی سمت مدیر شهر، تفکیک نشدن رهبری سیاسی از مدیریت تخصصی ، ضعف رهبری سیاسی ، بی توجهی به موضوع نظارت و تعادل بخشی در روابط شورا و مدیر شهر و به تبع اینها با پیامدهایی چون نقصان کارآیی ، شفافیت ، پاسخگویی و مسئولیت پذیری مواجه است. هدف مقاله حاضر بررسی و تبیین نقایص موجوددر الگوی غالبا اداره و مدیریت شهر (روابط شورا- مدیرشهر) و نیز بررسی امکان اصلاح و بهبود آن از طریق تغییر روش انتخاب شهردار به صورت مستقیم است. تغییر نظام انتخاب شهردار به صورت مستقیم و مقتدر سازی شهرداران روندی روبه رشد در بسیاریا ز کشورهاست و به دلایل گوناگونی چون افزایش قدرت شهرداران و تقویت رهبری سیاسی ، افزایش مسئولیت پذیری و پاسخگویی مدیران شهری و ارتقای مشارکت مردم صورت می گیرد ، ارزیابی صورت گرفته در تحقیقی که پایه این مقاله را تشکیل می دهد حاکی است که در صورت کاربرد روش انتخاب مستقیم شهردار درایران ، شاخص های حکم روایی شهری ارتقا خواهد یافت .
شهرام پوردیهیمی؛ فریبرز حاجی سید جوادی
چکیده
امروزه بار دیگر ، خورشید به مثابه منبعی لایزال ، پاک ، بی هزینه و هماهنگ با کلیه جنبه های زیست محیطی و روان شناختی انسان مورد توجه قرار گرفته است و استفاده روز افزون از آن در ساختمان ها، در دهه های اخیر موید ا ین نظر است این رویکرد که به خصوص بابحران های ناشی از کمبود انرژی آغاز شد، به تدریج و باافزایش دانش و یافته های بشری در زمینه تاثیرات ...
بیشتر
امروزه بار دیگر ، خورشید به مثابه منبعی لایزال ، پاک ، بی هزینه و هماهنگ با کلیه جنبه های زیست محیطی و روان شناختی انسان مورد توجه قرار گرفته است و استفاده روز افزون از آن در ساختمان ها، در دهه های اخیر موید ا ین نظر است این رویکرد که به خصوص بابحران های ناشی از کمبود انرژی آغاز شد، به تدریج و باافزایش دانش و یافته های بشری در زمینه تاثیرات انسانی ، محیطی و اقتصادی کاربرد روشنایی خورشید رنسانس جدید ی را به معرض تجربه گذاشت. تحقیقات نشان می دهد که میزان شدت، نوع منبع ، رنگ ، جهت و شیوه توزیع نور در محیط های متفاوت فعالیت انسانی ممکن است تا حدود زیادی بر رفتارها، روحیات ، بازدهی و کارآیی وی تاثیر بگذارد. دراین میان نقش نور طبیعی به مثابه کامل ترین و مطلوب ترین نور انکار ناپذیر است. نور طبیعی و ارتباط بصری با محیط خارج در فضاهای زیستی انسان اعم از محل کار، فراغت ، تفریح ، تحصیل و غیره علاوه بر افزایش کارآیی و بازدهی موجب کاهش اضطراب ، بهبود رفتار و نیز حفظ و افزایش سلامتی و آسایش می شود. مجموعه این تاثیرات را می توان در قالب دو فرایند روان شناسی و زیست شناسی روانی پی جویی کرد. دراین میان مقولاتی چون سلامتی روحی و جسمی انسان و کارآیی وی از جمله مهم ترین زیرمجموعه های فراینددوم به حساب می آید که به تدریج از اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80 موردتوجه قرار گرفت . دانش بشری دراین زمینه ، گرچه هنوز بسیار جوان است تا آنجا که از یافته های محققان بر می آید باعث شده است تا تعداد زیادی از نورپردازان ، معماران و طراحان روشنایی در زمینه تاثیرات مثبت این عوامل بر رفتارها، آموزش ، سلامتی ، شادابی ، بازدهی و طول عمر بیشتر انسان متفق القول شوند.
کورش گلکار
چکیده
در دهه گذشته گرایش به طراحی شهری – دانش هدایت تحولات شهری در جهت ارتقای کیفی – با اقبال فزایندها ی در ایران روبه رو بوده است. طی این دوره ، به رغم ابهام در جایگاه قانونی و متولی رسمی طراحی شهری در کشور ، دستگاه ها و سازمان های متعددی با عقد قراردادهای گوناگون مسئولیت تهیه انواع پروژه ها را به طراحان شهری واگذار کرده اند. با وجود تعداد ...
بیشتر
در دهه گذشته گرایش به طراحی شهری – دانش هدایت تحولات شهری در جهت ارتقای کیفی – با اقبال فزایندها ی در ایران روبه رو بوده است. طی این دوره ، به رغم ابهام در جایگاه قانونی و متولی رسمی طراحی شهری در کشور ، دستگاه ها و سازمان های متعددی با عقد قراردادهای گوناگون مسئولیت تهیه انواع پروژه ها را به طراحان شهری واگذار کرده اند. با وجود تعداد قابل توجهی از قراردادهایی که تا کنون در مورد پروژه های طراحی شهری منعقد شده است هنوز چارچوب مرجع یا الگوی عملیاتی همسانی برای تدوین ابزارهای گوناگون هدایت و کنترل توسعه کالبدی وجود ندارد که کارفرمایان و طراحان بتوانند به طور نظام مند از آن استفاده کنند. چنانچه قرار باشد استفاده از دانش طراحی شهری در جهت هدایت و کنترل کالبدی شهرهای کشور به صورت نهادینه در آید تهیه و پیشنهاد الگوهای عملیاتی جامع و متکی برمطالعات نظری و تجارب اجرایی پشتیبان ضرورت تام می یابد. هدف این مقاله ارائه الگویی عملیاتی برای استفاده در حوزه « طراحی شهری سیاست گذار » و الگویی عملیاتی برای استفاده در حوزه « طراحی شهری طرح ریز » است . الگوهای پیشنهادی به دو سطح مبانی ( تدوین چارچوب طراحی شهری برای پاره شهر یا ناحیه ) و خرد (تدوین طرح جامع سه بعدی برای سایت / فضای شهری ) اختصاص دارند. برای تدوین الگوهای پیشنهادی ، در وهله نخست « ویراست اول » الگوها ، از طریق مطالعات گسترده نظری ، تهیه و پس از کاربرد آزمایشی در تعدادی از پروژه های اجرایی طی چند مرحله اصلاح و تکمیل شد ونتایج درا ین مقاله ارائه می شود
گیسو قائم
چکیده
در این نوشتار در ابتدا به اختصار به زمینه زندگی مانی ، وضعیت سیاسی ، فرهنگی و مذهبی بین النهرین در زمان تولدش و خاستگاه طبقاتی او می پردازیم. سپس جهان بینی مانی ، عقاید او در مورد ادیان دیگر و خاستگاه کیش مانی را مطالعه خواهیم کرد و به صورت بسیار مختصر به حکمت عملی مانویان اشاره ای خواهیم کرد. محتوای کتاب های مانی و نحوه نگارش آنها و تاثیر ...
بیشتر
در این نوشتار در ابتدا به اختصار به زمینه زندگی مانی ، وضعیت سیاسی ، فرهنگی و مذهبی بین النهرین در زمان تولدش و خاستگاه طبقاتی او می پردازیم. سپس جهان بینی مانی ، عقاید او در مورد ادیان دیگر و خاستگاه کیش مانی را مطالعه خواهیم کرد و به صورت بسیار مختصر به حکمت عملی مانویان اشاره ای خواهیم کرد. محتوای کتاب های مانی و نحوه نگارش آنها و تاثیر مانی بر ادبیات زمان خود از بخش های پر اهمیت نوشتار حاضر است. در این مقاله همچنین هنر اصلی مانی که نگارگری است مطرح و نفوذ هنر او در معماریعصر خود به بحث گذاشته شده است.
سید محسن حبیبی؛ زهرا اهری
دوره 15، شماره 42 ، آذر 1385
چکیده
استقرار نهادهای اجتماعی نوین در دهه اول قرن چهاردهم خورشیدی زمینه ساز استقرار و تثبیت نیروهایی است که معتقد به سلطه نوآوری (مدرنیسم) هستند. این نیروها گسست از سنت های پیشین و نوپردازی(مدرنیزاسیون) از بالا در همه ابعاد را در دستور کارخود قرار می دهند. هنر معماری و شهرسازی از مهم ترین عرص های کاربرد تفکر نوآورانه است. رسوخ ارزش ها تکنیک ...
بیشتر
استقرار نهادهای اجتماعی نوین در دهه اول قرن چهاردهم خورشیدی زمینه ساز استقرار و تثبیت نیروهایی است که معتقد به سلطه نوآوری (مدرنیسم) هستند. این نیروها گسست از سنت های پیشین و نوپردازی(مدرنیزاسیون) از بالا در همه ابعاد را در دستور کارخود قرار می دهند. هنر معماری و شهرسازی از مهم ترین عرص های کاربرد تفکر نوآورانه است. رسوخ ارزش ها تکنیک ها الگوها و قالب های نوآورانه در هنر و معماری مشخصه تحولات نوپردازانه این دوران است. افزایش توان واقتصادی در حوزه شهر امکان مداخله در هر و اجرای طرح های عمرانی و شهری را با الگوهای نوآورانه فراهم می سازد. در این مقاله ضمن مروری اجمالی بر تحولات کلی عرصه هنر در چارچوب نووارگی و دگرگونی های روی داده در این زمینه در عرصه معماری و شهرسازی بررسی و تحلیل خواهد شد. در این چارچوب الگوهای پدید آمده در حوزه شهرسازی و نحوه بروز و ظهور آن بررسی و تحلیل می شود.
سیدمحمد مرتضوی
دوره 15، شماره 42 ، آذر 1385
چکیده
برخی سکونتگاههای روستایی بر اثر عوامل گوناگون جا به جا می شوند. ممکن است بتوان این عمل را رفع یا از بروز آن ها پیش گیری کرد. با بررسی کلی روستاهای جا به جا شده در ایران و دیگر کشورهای جهان در می یابیم که اکثر سکونتگاه های جدید با مشکلات جدی زیادی رو به رو هستند. روستا پدیده ای است متعلق به مکانی خاص و با جا به جا کردن آن در حقیقت موثرترین ...
بیشتر
برخی سکونتگاههای روستایی بر اثر عوامل گوناگون جا به جا می شوند. ممکن است بتوان این عمل را رفع یا از بروز آن ها پیش گیری کرد. با بررسی کلی روستاهای جا به جا شده در ایران و دیگر کشورهای جهان در می یابیم که اکثر سکونتگاه های جدید با مشکلات جدی زیادی رو به رو هستند. روستا پدیده ای است متعلق به مکانی خاص و با جا به جا کردن آن در حقیقت موثرترین عامل شکل دهنده به آن یعنی مکان تغییر می یابد.لذا این سوال مطرح می شود که آیا جا به جا کردن روستا کار درستی است یا نه؟ امروزه به رغم اینکه در ایران و برخی کشورهای دیگر کارشناسان بر این اعتقادند که باید حتی المقدور از جابجایی روستاها پرهیز شود، هنوز روستاهایی وجود دارند که برای حل مشکلات یا بهبود وضعیت آنها چاره ای جز جابه جایی نیست پس بررسی این نکته لازم است که با رعایت چه نکاتی هنگام جابه جایی روستا می توان از مشکلات روستای جدید کاست .
حسن ذوالفقارزاده
دوره 15، شماره 42 ، آذر 1385
چکیده
مقاله حاضر بطور گذرا به تبیین مبانی تعامل انسان (طراح) و محیط می پردازد و با فرض اصالت شی ء محسوس (objective) در تعامل آغاز می شود و بعد از نقد اجمالی آن به بررسی اصالت ربط (relation) می پردازد. پس از بررسی نسبت، تناسب، نسبیت، تعلق(attachment) و در نهایت اصالت فاعلیت (subjective) در تعامل بین انسان و محیط، انسان (طراحی) ولایت مدار مختار را در نظام فاعلیت محور ...
بیشتر
مقاله حاضر بطور گذرا به تبیین مبانی تعامل انسان (طراح) و محیط می پردازد و با فرض اصالت شی ء محسوس (objective) در تعامل آغاز می شود و بعد از نقد اجمالی آن به بررسی اصالت ربط (relation) می پردازد. پس از بررسی نسبت، تناسب، نسبیت، تعلق(attachment) و در نهایت اصالت فاعلیت (subjective) در تعامل بین انسان و محیط، انسان (طراحی) ولایت مدار مختار را در نظام فاعلیت محور تعامل معرفی میکند که هم توان تکامل و توسعه و هم توان تنزل و ضیق دارد.آدم اصطرلاب اوصاف علوست وصف آدم مظهر آیات اوست مولوی
کریم حسین زاده دلیر؛ اردشیر جوادی اشکلک
دوره 15، شماره 42 ، آذر 1385
چکیده
مرکز شهرها بخشی از سرمایه های فرهنگی کشور ما هستند و حکم اندوخته های متراکمی را دارند که گنجینه هایی از خاطرات جمعی و شیوه زندگی گذشتگان را در دل خود جای داده اند. این مراکز هنوز در بسیاری از شهرها، قلب اقتصادی شهر، محل معیشت و سکونت شهروندان اند. هدف این مقاله بیان ضرورت درک اهمیت مرکز شهر، علت توجه به آن و دلایل احیای مرکز شهر با توجه ...
بیشتر
مرکز شهرها بخشی از سرمایه های فرهنگی کشور ما هستند و حکم اندوخته های متراکمی را دارند که گنجینه هایی از خاطرات جمعی و شیوه زندگی گذشتگان را در دل خود جای داده اند. این مراکز هنوز در بسیاری از شهرها، قلب اقتصادی شهر، محل معیشت و سکونت شهروندان اند. هدف این مقاله بیان ضرورت درک اهمیت مرکز شهر، علت توجه به آن و دلایل احیای مرکز شهر با توجه به اهمیت آن برای کل شهر است. اولین و شاید موثرترین اقدام و تصمیم در مواجهه با موضوع مرکز شهر، درک اهمیت و ضرورت احیای آن و بر همیاری مبنا اتخاذ رویکرد پایه ای و موثر برای هدایت تحولات آن در قالب ملاحظات کل سیستم شهر است.
مهران علی الحسابی
دوره 15، شماره 42 ، آذر 1385
چکیده
گرچه نقاط روستایی، به ویژه روستاهای ارزشمندی نظیر ابیانه و کندوان و میمند، همواره مورد توجه و نظر معماران و دانشجویان معماری بود، اما شناخت و بررسی ویژگی های روستاهای شاخص و آگاهی از فرهنگ و زندگی و معماری روستایی در قالب فرصت های علمی و تجربی دانشگاهی، قبل از تجدید نظر در برنامه های آموزشی معماری در دهه شصت جایگاه روشنی در دانشکده ...
بیشتر
گرچه نقاط روستایی، به ویژه روستاهای ارزشمندی نظیر ابیانه و کندوان و میمند، همواره مورد توجه و نظر معماران و دانشجویان معماری بود، اما شناخت و بررسی ویژگی های روستاهای شاخص و آگاهی از فرهنگ و زندگی و معماری روستایی در قالب فرصت های علمی و تجربی دانشگاهی، قبل از تجدید نظر در برنامه های آموزشی معماری در دهه شصت جایگاه روشنی در دانشکده های معماری نداشت.دیدگاه عدالت طلبانه پس از پیروزی انقلاب اسلامی و خواست عمومی در جهت رفع نابرابری ها و محرومیت ها ی جامعه روستایی به همراه موضع گیری در برابر شهرگرایی و روند سریع و افسارگسیخته توسعه شهری و مهاجرت بی رویه روستاییان به شهر آثار خود را در برنامه ریزی آموزشی معماری نیز آشکار کرد و به موازات توجه به روستاها، درس مستقلی برای آشنایی با معماری روستایی و شناخت ابعاد گوناگون زندگی روستاییان پیش بینی شد. اکنون سالهاست دانشجویان معماری از طریق این درس فرصت آشنایی با جامعه روستایی و ویژگی های آن را می یابند. اما مشخص نیست فرصت هایی که از این طریق برای تعمیق آموزش معماری نصیب موسسات آموزشی می شود و تأثیر آن در محتوای آموزش این رشته تا چه حد مثبت بوده و در جهت تحقق اهداف آموزش معماری مدد رسانیده است.از سوی دیگر آموزش درس روستا در سال های اخیر با نقد و بررسی چالشهایی در محیط های علمی مواجه بوده و موجب شده است تا برخی از مدارس معماری نسبت به تجدید نظر در نحوه آموزش این درس و در مواردی حذف یا تعدیل آن قدم بردارند.حال آنکه روشها و دستاوردهای آموزش«ویژگی های معماری روستا»در ساختار آموزش معماری هیچ گاه به صورتی عمیق و جدی مورد بحث و بررسی قرار نگرفته است. مقاله حاضر بر آن است ضمن بررسی روند آموزش روستا در مدارس معماری جایگاه این درس را در مجموعه دروس این رشته مورد توجه و بررسی قرار دهد و رویکردهای نوین برای ارتقای کیفی و اثرگذاری بیشتر ان در فرایند آموزش معماری مطرح کند. این نوشتار ضمن معرفی سابقه و جایگاه روستا در آموزش معماری و بررسی اهمیت و نقش روستاها در نظام سکونتگاهی کشور، به طرح محوای آموزشس و چگونگی آموزش درس روستا و همچنین نقش استادان و دیدگاههای آنان نسبت به مقوله روستا بر پیش بینی ها و راهکارها یتحقق اهداف آموزش این درس متمرکز خواهد شد.
قیومی بیدهندی
دوره 15، شماره 42 ، آذر 1385
چکیده
با ظهور دورانمدرن، حرفه معماری و آموزش معماری نیز، مانند دیگر شئون حیات انسان، دستخوش دگرگونی بنیادی شد.شناخت ماهیت آموزش معماری در دوران پیش از مدرن نه تنها در شناخت هویت ما بایسته است، بلکه لازمه شناخت آموزش مدرن معماری و نیز تلاش در ادای سهم مغفول مانده روح آدمی در روزگار ما نیز هست. دقیق ترین راه شناخت آموزش معماری دوران پیش از ...
بیشتر
با ظهور دورانمدرن، حرفه معماری و آموزش معماری نیز، مانند دیگر شئون حیات انسان، دستخوش دگرگونی بنیادی شد.شناخت ماهیت آموزش معماری در دوران پیش از مدرن نه تنها در شناخت هویت ما بایسته است، بلکه لازمه شناخت آموزش مدرن معماری و نیز تلاش در ادای سهم مغفول مانده روح آدمی در روزگار ما نیز هست. دقیق ترین راه شناخت آموزش معماری دوران پیش از مدرن، مراجعه به اسناد معماری آن دوران، چه بناها و چه مکتوبات معماری است.مکتوبات معماری دردوران سنتی در همه جهان از شرق و غرب بسیار اندک است. رساله معماری از جمله این متون معدود است. این رساله را یکی از معماران دوره عثمانی همزمان با دوره صفویه در ایران درباره استاد محمدآقا نوشته است در این مقاله برخی از ویژگی های آموزش معماری در جهان اسلام در دوران پیش از مدرن بر مبنای این رساله جست و جو و بررسی می شود.
توران علیزاده
دوره 15، شماره 42 ، آذر 1385
چکیده
گسترش فناوری اطلاعات واقعیتی است که بر عرصه های گوناگون زندگی بشری به شدت تأثیرگذاشته است. تلاش مقاله حاضر بر این است که تغییرات عمده شهرها را در قالب جست و جوی الگوی بهینه شهری پی گیرد. در این مورد با تکیه بر پایگاه نظری مشخص درباره مفهوم طراحی شهری، کوشش می شود امکان جدیدی که فناوری اطلاعات برای هر کدام از مولفه های کیفی طراحی شهری ...
بیشتر
گسترش فناوری اطلاعات واقعیتی است که بر عرصه های گوناگون زندگی بشری به شدت تأثیرگذاشته است. تلاش مقاله حاضر بر این است که تغییرات عمده شهرها را در قالب جست و جوی الگوی بهینه شهری پی گیرد. در این مورد با تکیه بر پایگاه نظری مشخص درباره مفهوم طراحی شهری، کوشش می شود امکان جدیدی که فناوری اطلاعات برای هر کدام از مولفه های کیفی طراحی شهری و به دنبال آن لایه های فرم شهری مطرح می کند، موشکافی شود.نهایتا نفی بسیاری از ضرورت های مدرن و بازگشت به پاره ای از فرصت های شهر ماقبل صنعت در عصر پسا صنعت در حالی با معرفی مجموعه کار – زندگی به مثابه الگوی بهینه عصر اطلاعات معنا میگیرد که همچنان خطر شهر گریزی در حکم امکان بالقوه مطرح است.
علیرضا فلاحی
چکیده
گسترش شهرها طراحان، برنامه ریزان و کارشناسان امور شهری را به مطالعه بیشتر در ابعاد گوناگون توسعه مناطق شهری و تجزیه و تحلیل وجوه گوناگون مدیریت شهری، به منظور ارائه راهکارهای نوین، واداشته است.ارتقای توانایی شناخت و تبادل اطلاعات برای تدوین طرح بهبود فضاهای پیچیده شهری نیازمند دانش و مهارت ویژه ای است.بنابراین، دیگر نقش سنتی متخصصان ...
بیشتر
گسترش شهرها طراحان، برنامه ریزان و کارشناسان امور شهری را به مطالعه بیشتر در ابعاد گوناگون توسعه مناطق شهری و تجزیه و تحلیل وجوه گوناگون مدیریت شهری، به منظور ارائه راهکارهای نوین، واداشته است.ارتقای توانایی شناخت و تبادل اطلاعات برای تدوین طرح بهبود فضاهای پیچیده شهری نیازمند دانش و مهارت ویژه ای است.بنابراین، دیگر نقش سنتی متخصصان امور شهری برای این امر نه کافی است و نه میتواند راه حل مناسبی برای معضلات و پیچیدگی های عصر حاضر باشد. در این مورد، نیاز به دانش نوین چند رویکردی مدیریت شهری بیش از پیش خودنمایی می کند و مدیران اجرایی را برای یافتن راه حل های مطلوب و بهینه در برابر مسائل شهری یاری می دهد. برنامه مدیریت شهری سازمان ملل متحد برای تبیین برنامه های چند رویکردی بخش شهری، در اکثر کشورها تکامل یافته، دانش مدیریت را در بخش های اداره مشارکتی شهر، کاهش فقر شهری، مدیریت محیط زیست شهری و ایجاد تسهیلات انتقال دانش در سطوح شهر، کشور، منطقه و جهان تعمیم می دهد. این برنامه همچنین به مقولات اساسی در محورهایی از قبیل : حوزه مدیریت شهری، مدیریت شهری به مثابه یک فرایند، عملکردهای مدیریت شهری و مقیاس های فضایی مدیریت شهری دلالت می کند و به ارائه اصول راهبردی می پردازد. با توجه به اینکه شهرها با چالش های روز افزونی رو به رو هستند که در ارتباط تنگاتنگ با مقولات اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی است، جهانی شدن و گسترش تفکر عدم تمرکز، فرصت های جدیدی را برای جذب شهروندان ممتاز و سرمایه گذاران خلاق فراهم می آورد. با این همه، بسیاری از شهرها، به دلیل نداشتن ظرفیت کافی و منابع و نیز فقدان سازمان دهی و نگرش چند جانبه، نتوانستند آن ها را جذب کنند.
اشرف السادات باقری
فرهاد احمدی
چکیده
اگر بخواهیم به جوهره سازمان دهی فضا در فلات ایران اشاره کنیم به جرأت می توانیم از ساختار حیاط مرکزی نام ببریم، ساختاری که به صورت در هم تنیده و یکپارچه پاسخ های مناسبی را برای زندگی مادی و معنوی این مردمان به دست داده است ، این ساختار چه در زمینه شکلی (هندسه کلی رح – هندسه جزئی عناصر) و چه در روش پدیداری (مصالح – فن آوری) به شدت از ویژگی ...
بیشتر
اگر بخواهیم به جوهره سازمان دهی فضا در فلات ایران اشاره کنیم به جرأت می توانیم از ساختار حیاط مرکزی نام ببریم، ساختاری که به صورت در هم تنیده و یکپارچه پاسخ های مناسبی را برای زندگی مادی و معنوی این مردمان به دست داده است ، این ساختار چه در زمینه شکلی (هندسه کلی رح – هندسه جزئی عناصر) و چه در روش پدیداری (مصالح – فن آوری) به شدت از ویژگی های بستر و توانمندی های محلی اثر پذیرفته و بدین ترتیب با حداقل دخل و تصرف در محیط (تغییرشکل - آلایندگی) حداکثر بهره مندی را نصیب کاربران کرده است. مواجهه اندیشمندانه با نیروهای طبیعی (خورشید – باد – آب - خاک) موجب شده تا در بستر ناسازگار و گرما محور فلات در «پناه شهر – خانه، حیاط مرکزی»، حداکثر تلطیف و طراوت محیطی و به دنبال آن بقای این مردمان تأمین شود.از سوی دیگر دیدگاه پیشروی پایداری که به پاسخ های طراحانه در حوزه مشترک سه رویکرد محیطی، اقتصادی و اجتماعی – فرهنگی بها می دهد، روشهایی را توصیه می کند که هماهنگ با شیوه شکل گیری حیاط مرکزی در داخل فلات است، بدین ترتیب می توان این ساختار را در متن امروزین نیز کارآمد توصیف و آموزه های فراوانی از آن کسب کرد.
